J. Person: Συμβουλές για trading από ένα βετεράνο

Ο John Person είναι βετεράνος της βιομηχανίας επενδύσεων με ειδίκευση στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (ΣΜΕ) και στα δικαιώματα προαίρεσης (options).

Είναι συγγραφέας κορυφαίων επενδυτικών βιβλίων και εκπαιδευτικών σειρών, ενώ είναι ο πρώτος που δίδαξε στους επενδυτές έναν ισχυρό συνδυασμό ανάλυσης candlestick και σημείου αλλαγής τάσης.

Το 1998 ανέπτυξε το προσωπικό του σύστημα εκτέλεσης συναλλαγών και άρχισε να εκδίδει το μηνιαίο ενημερωτικό δελτίο με τίτλο «The Bottom-Line Financial and Futures Newsletter», το οποίο ενσωματώνει τεχνική ανάλυση που περιλαμβάνει τα δεδομένα του δικού του συστήματος, με τον ισχυρό δείκτη του «Persons Pivots».

Πότε ακούσατε για πρώτη φορά για τις αγορές και τις επενδύσεις;

Person: Στον τόπο που μεγάλωσα πολλοί από τους γονείς των φίλων μου ήταν στον χώρο των επενδύσεων, με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να εργάζονται τα καλοκαίρια στο χρηματιστήριο (floor) σε νεαρή ηλικία. Η αλήθεια είναι ότι ένας φίλος των γονιών μου πρότεινε να εργαστώ στο χρηματιστήριο ως runner για το καλοκαίρι.

Ποια ήταν τα σημαντικότερα μαθήματα που πήρατε στο χρηματιστηριακό σανίδι (floor);

Εκείνη την εποχή ήμουν 16 και δεν ενδιαφερόμουν πραγματικά για τις επενδύσεις, αλλά αυτό που έμαθα ήταν να πηγαίνω εγκαίρως στη δουλειά επειδή μερικοί επενδυτές επέλεγαν runners και τους έδιναν πολύ μεγάλα φιλοδωρήματα για να κάνουν ιδιαίτερα θελήματα, όπως το να πηγαινοέρχονται στο γραφείο ή στο εστιατόριο για να τους φέρουν φαγητά ή ποτά. Εάν πήγαινες νωρίς στη δουλειά σε επέλεγαν.

Ποιος ήταν ο στόχος καριέρας που είχατε θέσει για τον εαυτό σας εκείνη την εποχή;

Η αλήθεια είναι ότι ήθελα να γίνω δικηγόρος σπουδάζοντας νομική. Η σκέψη μου ήταν να γίνω εγκληματολόγος.

Πώς έγινε και καταλήξατε επενδυτής;

Βρισκόμουν σε ένα τρένο και διάβαζα για ένα τεστ οικονομικών σε μια εποχή όπου σπούδαζα στο Loyola Business School του Σικάγου. Δίπλα μου καθόταν κάποιος που με ρώτησε τι μελετούσα και ποια ήταν τα ενδιαφέροντά μου, ενώ στο τέλος μου είπε πως ενδιαφερόταν να προσλάβει κάποιον σαν εμένα. Μου είπε ότι δούλευε στη βιομηχανία εμπορευμάτων, μου έδωσε μια κάρτα και μου ζήτησε να τον επισκεφτώ στο γραφείο του και να γευματίσουμε ώστε να έβλεπα αν θα με ενδιέφερε η πρότασή του. Μια εβδομάδα αργότερα του τηλεφώνησα και τον συνάντησα στο κτίριο Insurance Exchange στην οδό 175 West Jackson, δίπλα στο CBOT. Στο σημείο εκείνο βρισκόταν η αγορά εμπορευμάτων Mid-American Commodity Exchange. Γευματίσαμε και στη συνέχεια ανεβήκαμε στο γραφείο του και στο «δωμάτιο πολέμου». Αυτό ήταν ο χώρος εκτέλεσης συναλλαγών. Η σύζυγός του Kerry ήταν εξαιρετικά ευγενική και με καλωσόρισε. Έδεσα. Νομίζω πως ήταν η σύζυγός του εκείνη που με έβαλε να συμπληρώσω μερικές μορφές για το CTFC ώστε να εγγραφώ επίσημα ως αντιπρόσωπος εμπορευμάτων τόσο με τη CME όσο και με το CBOT.

Πώς αναπτύχθηκε η σταδιοδρομία σας; Τι πήγε καλά, τι πήγε λάθος και, το σημαντικότερο, τι διδαχθήκατε κατά την πορεία;

Η καριέρα μου ξεκίνησε δίπλα στον George Lane. Αρχικά βοηθούσα στη συλλογή δεδομένων σε εκθέσεις και στη σύνταξη των ενημερωτικών δελτίων, ενώ τον παρακολουθούσα να εκτελεί συναλλαγές και να αναλύει τις αγορές. Ασχολιόταν περισσότερο με τις αγορές αγροτικών προϊόντων. Εγώ ήμουν γοητευμένος με τις χρηματαγορές, κυρίως με τα τριακονταετή ομόλογα. Το 1984, το CBOT εισήγαγε για πρώτη φορά δικαιώματα προαίρεσης στα ομόλογα, αυτό ήταν το πρώτο «εμπόρευμα», και στη συνέχεια κόλλησα. Έμαθα να εφαρμόζω τη μόχλευση δυναμικά χρησιμοποιώντας καθορισμένες παραμέτρους κινδύνου. Αυτό που πήγε καλά ήταν το γεγονός ότι είχα έναν σπουδαίο δάσκαλο, που μου έδειχνε πώς να προσδιορίζω μια κατεύθυνση τάσης και πώς να εκτελώ συναλλαγές επί αυτής. Το τι πήγε στραβά είναι μια δύσκολη ερώτηση, αλλά ως επενδυτής νομίζω ότι όλοι ξέρουμε πως τα καλά πράγματα κάποτε τελειώνουν. Μέχρι τα μέσα του 1986 τα είχα πάει περίφημα κι έκανα ένα διάλειμμα από τις αγορές. Κι αυτό γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι η τάση είναι με το μέρος σου μέχρι να ολοκληρωθεί. Οι καλοί επενδυτές ξέρουν ότι μόλις βγάλουν χρήματα πρέπει να υποχωρήσουν, να διακόψουν τις συναλλαγές και να επανεκτιμήσουν την κατάσταση. Μου έμαθαν ότι εάν συνεχίζεις να συναλλάσσεσαι οι αγορές θα θελήσουν πίσω τα λεφτά σου.

Πώς τα πήγατε όταν οι συναλλαγές άρχισαν να μεταφέρονται όλο και περισσότερο από το χρηματιστηριακό σανίδι στην οθόνη; Σύμφωνα με την άποψή σας, ποια είναι η διαφορά στις δεξιότητες που πρέπει να αποκτήσει ένας επενδυτής;

Είμαι τεχνικός επενδυτής. Πάντοτε χρησιμοποιούσα διαγράμματα, ήδη από την εποχή που τα σχεδιάζαμε στο χέρι. Σήμερα οι συναλλαγές γίνονται μέσω υπολογιστών κι αυτό νομίζω ότι, σε κάποιον βαθμό, δίνει στους επενδυτές κοινή αφετηρία. Οι υπολογιστές παρέχουν σε αυτούς πρόσβαση πιο εξελιγμένες δυνατότητες προγραμματισμού και ανάλυσης. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές δίνουν περισσότερα δεδομένα όπως όγκο, τιμές αγοράς και πώλησης, συγκριτική ανάλυση κοκ. Τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα. Το μειονέκτημα είναι ότι δε βλέπεις κι ούτε ακούς τη ροή των εντολών όπως έκανες στο floor. Με άλλα λόγια, δε βλέπεις κι ούτε ακούς εάν οι θεσμικοί πουλάνε ή αγοράζουν σταθερά. Επιπλέον, οι υπολογιστές στηρίζονται στο διαδίκτυο και είναι γνωστό ότι γίνονται διακοπές λειτουργίας.

Δώστε μας, παρακαλώ, κάπως περισσότερες λεπτομέρειες για τις συναλλαγές σας. Πώς επιλέγετε τις εισόδους και τις εξόδους σας και πού θέτετε τους στόχους σας και τα stop;

Οι περισσότερες από τις εισόδους μου γίνονται με εντολές με όρια. Αφότου ενεργοποιηθεί κάποιο ανοδικό σήμα, ψάχνω, για παράδειγμα, για αιφνιδιαστικές επιστροφές σε κάποιον κινητό μέσο όρο. Επίσης εισάγω εντολές stop για να εισέλθω εφόσον δεν επιλεγούν τα όριά μου, ώστε να μπορώ να προλάβω μια είσοδο καθώς η αγορά μετακινείται προς την αναμενόμενη κατεύθυνση. Χρησιμοποιώ αυτό που αποκαλώ μέθοδο Last Condition Stop και trail stop. Συνήθως θέτω ένα κέρδος-στόχο, αλλά για συναλλαγές με ορίζοντα ημέρας συνήθως πραγματοποιώ εισόδους με τη μία και βγαίνω σταδιακά από μια συναλλαγή με trailing stops. Όταν ανοίγω μια θέση, το κάνω επίσης σταδιακά.

Τι είναι η μέθοδος Last Condition Stop;

Πρώτιστα, εάν η αγορά είναι ανοδική, τοποθετείς sell stop κάτω από τα χαμηλά συγκεκριμένων στηλών ξεσπάσματος. Αναφέρομαι σε στήλη που έχει κλείσει πάνω από το υψηλό των προηγούμενων στηλών.

Ποια στησίματα χρησιμοποιείτε;

Διάφορα ανοδικά στησίματα που χρησιμοποιώ είναι οι είσοδοί μου με σήματα PPS ή τα μοτίβα High Close Doji. Το μοτίβο HCD έχει συγκεκριμένους κανόνες εισόδου και stop. Είναι ένας από τους περίπου 20 σχηματισμούς διαγραμματικών μοτίβων που χρησιμοποιώ σταθερά. Η αλήθεια είναι ότι τα μοτίβα HCD και το καθοδικό LCD εξηγούνται πλήρως σε πολλά από τα βιβλία μου.

Μπορείτε να εξηγήσετε την προσέγγιση που ονομάζετε «Persons Pivot»;

Πρόκειται για έναν δυναμικό κύριο δείκτη τιμών. Βασίζεται στη συνιστώσα ενός κινητού μέσου όρου χρησιμοποιώντας το σημείο αλλαγής τάσης ως την τιμή εισαγωγής κι όχι κλεισίματος. Με βάση την ανάλυση του κινητού μέσου όρου, παρέχει στον επενδυτή την τεχνική προοπτική της αγοράς -ανοδική, καθοδική ή ουδέτερη- και, υπό αυτήν την προϋπόθεση, υποδεικνύει το προβαλλόμενο επίπεδο στήριξης και αντίστασης. Άρα, εάν η αγορά καθοριστεί ως ανοδική, δίνει τις προβολές των επιπέδων-στόχων R-2 έως και S-1 χρησιμοποιώντας τους μαθηματικούς υπολογισμούς five point pivot. Αυτό το έχω αναπτύξει για διάφορες χρονικές περιόδους και συνθήκες.

Παρουσιάστε μας παρακαλώ και μία ή δύο αποτυχημένες συναλλαγές ώστε να δούμε πώς διαχειρίζεστε τις απώλειες.

Το διάγραμμα δείχνει μια συναλλαγή όπου το στήσιμο ήταν κλασικό, αλλά δε λειτούργησε. Η DHI παρήγαγε ένα εβδομαδιαίο σήμα αγοράς σε μηνιαία στήριξη. Η κίνηση υποστηρίχθηκε από αύξηση στον όγκο όπως φαίνεται χρησιμοποιώντας τον δείκτη OBV που φαίνεται στο σημείο «Α». Η είσοδος ήταν στα $20,17. Το stop τοποθετήθηκε κάτω από την παράμετρο κινδύνου μου της τάξης του 5% και κάτω από τον κινητό μέσο όρο των 20 εβδομάδων στα $18,72. Η συναλλαγή δεν ήταν αποτελεσματική, η ορμή χάθηκε και τώρα προχωράω στην επόμενη συναλλαγή.

Ποια είναι η μέθοδός σας στη διαχείριση κινδύνου και χρημάτων;

Για συναλλαγές με ορίζοντα ημέρας τυπικά χρησιμοποιώ ένα stop με βάση τις συνθήκες και όχι το δολάριο ή το επίπεδο τιμών. Αυτό σημαίνει πως εάν υπάρξει ένα σήμα για αγορά, το stop μου είναι κάτω από το χαμηλότερο χαμηλό των τεσσάρων τελευταίων στηλών ή κάτω από το χαμηλό της στήλης trigger. Το μέγεθος της απόστασης ή του ρίσκου βοηθάει επίσης στον καθορισμό του μεγέθους θέσης. Επιπλέον, σε περιπτώσεις όπου οι αγορές είναι όμηροι σε μια κατάσταση που προκαλείται από ένα τρέχον γεγονός, όπως το κλείσιμο του αμερικανικού δημοσίου, όπου οποιοδήποτε σημαντικό γεγονός προκαλεί σπασμωδικές αντιδράσεις, μειώνω το μέγεθος θέσης μου. Όσον αφορά τις συναλλαγές swing ή θέσης με είσοδο αγοράς, ανάλογα με τις συνθήκες και το στήσιμο, προτιμώ να χρησιμοποιώ έναν παράγοντα ρίσκου της τάξης του 5%, από κοινού με ένα επίπεδο στήριξης. Σε περιπτώσεις όπου το stop πρέπει να είναι κάτω από έναν κινητό μέσο όρο ή προηγούμενο χαμηλό, το ρίσκο μου μπορεί να αυξηθεί σε 6-8%, όπως συνέβη με τη συναλλαγή της DHI.

Ο παράγοντας κινδύνου 5% σημαίνει ότι πράγματι ρισκάρετε το 5% του επενδυτικού κεφαλαίου;

Σπουδαία ερώτηση. Η απάντηση είναι όχι, σε καμία περίπτωση. Χρησιμοποιώ έναν παράγοντα 5% στην αξία της συναλλαγής, έπειτα καθορίζω το ποσό σε δολάρια για να ανακαλύψω στη συνέχεια το συνολικό μέγεθος θέσης μου. Παραδείγματος χάριν, εάν υπάρχει μια μετοχή $20,00, το 5% ισούται με $1,00, αλλά εάν το χαμηλό ή μια στήριξη είναι, ας πούμε, $1,26 από την είσοδο, θα πραγματοποιήσω αυτήν την προσαρμογή.

Περιγράψτε, παρακαλώ, τη χειρότερη συναλλαγή που κάνατε ποτέ και τι διδαχθήκατε από αυτήν.

Η χειρότερη συναλλαγή που έκανα ποτέ ήταν στην πραγματικότητα ένα λάθος. Ήταν μια πολύ μεγάλη συναλλαγή δικαιώματος προαίρεσης σε ομόλογα και αντιστάθμισα τη λάθος τιμή άσκησης. Αυτό που διδάχθηκα είναι ότι ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλο είναι ένα κέρδος σε μια συναλλαγή, εάν δεν είσαι προσεκτικός, εάν πραγματοποιείς βεβιασμένη έξοδο, μπορεί να γίνουν λάθη. Οι επενδυτές πρέπει να ελέγχουν τη θέση και να σιγουρεύονται ότι αντισταθμίζουν τη σωστή πλευρά και ποσότητα. Πρέπει κανείς να είναι συναισθηματικά ισορροπημένος.

Αναλύοντας τις πιο κερδοφόρες συναλλαγές σας, βρήκατε κάποιου είδους μοτίβο που βοήθησε στο να επαναλάβετε ανάλογες επιτυχίες;

Ναι, πρέπει να αφήνεις τη συναλλαγή να εξελιχθεί. Πρέπει να θυμάσαι ότι παίρνει χρόνο για να ωριμάσει μια συναλλαγή, και χρειάζεται πειθαρχία για να την αφήσεις να εξελιχθεί, αντιστεκόμενος στη διάθεση να κατοχυρώσεις κάποιο γρήγορο κέρδος. Αυτό είναι κάτι που διαπίστωσα για τον εαυτό μου. Όταν μειώνω μια συναλλαγή κατά ένα τμήμα και θέτω trailing stop εξισορρόπησης είμαι πιο ήσυχος στο να την αφήσω να τρέξει.

Τι συνιστάτε στους νέους επενδυτές για το ξεκίνημά τους;

Οι εκτελέσεις συναλλαγών απαιτούν εξάσκηση και πρέπει να ανακαλύψεις πώς ενεργείς και πώς αντιδράς την ώρα της δράσης. Βρείτε μια μέθοδο και ακολουθήστε πιστά τους κανόνες. Ως ανθρώπινα όντα είμαστε επιρρεπείς στη συνήθεια. Συνήθως αποκτούμε κακές συνήθειες. Η γνώση αυτής της αλήθειας μπορεί να αποδειχθεί το σημαντικότερο προτέρημά σας. Οι περισσότεροι επενδυτές αποτυγχάνουν επειδή νομίζουν ότι ξέρουν περισσότερα από τις αγορές. Εάν οι μέθοδοί σας είναι ορθές και εφαρμόζετε με συνέπεια τις παραμέτρους κινδύνου, εάν η συναλλαγή αξίζει θα ανταμειφθείτε.

Τι χρειάζεται, από ψυχολογική άποψη, για να πετύχει ένας επενδυτής;

Δεν είμαι ψυχολόγος, αλλά νομίζω ότι χρειάζεται ταπεινότητα και πειθαρχία στο να περιμένει κανείς το κατάλληλο στήσιμο, αντί να προσδοκά ότι θα προκύψει ένα σήμα. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνονται καλύτερες είσοδοι και μπορείτε να νικήσετε την αγορά. Επίσης, απαιτείται πειθαρχία στο να διατηρεί κανείς τη συναλλαγή που αποδίδει. Αναφέρομαι στην ταπεινότητα επειδή όποτε έπιασα τον εαυτό μου να λέει «αυτή η αγορά πρέπει να είναι ανοδική γιατί δεν μπορεί να πέσει άλλο» κατάλαβα ότι πρόκειται για ιδιοτελή δήλωση κι αποτελεί έναν άλλο τρόπο για να υποκρίνεσαι ότι γνωρίζεις περισσότερα από την αγορά.