Ο δράκος, ο αετός και η δεκαετία του '20

Πολλοί αναλυτές συγκρίνουν τη δεκαετία του 1930 με τη σημερινή περίοδο. Όμως, ίσως τα πιο χρήσιμα συμπεράσματα για το τι θα συμβεί στο μέλλον μπορεί να τα βρει κανείς στη δεκαετία του 1920.

Δημοσιεύθηκε: 20 Αυγούστου 2009 - 07:57

Dr Money

Αρκετοί πιστεύουν ότι η χρηματοοικονομική κρίση της δεκαετίας του 1930 ταιριάζει περισσότερο στη σημερινή και γι’ αυτόν τον λόγο έχει γίνει αντικείμενο εκτεταμένης ανάλυσης.

Η σύγκριση έχει οδηγήσει ορισμένες φορές σε διάφορα συμπεράσματα, π.χ. το πρόσφατο ράλι είναι απλώς μια ανάπαυλα σε έναν μακρύ κατά τα άλλα χρηματιστηριακό χειμώνα που συνοδεύεται από οικονομική στασιμότητα ή ύφεση διαρκείας.

Όμως, μια μικρή μειοψηφία πιστεύει ότι αξίζει τον κόπο να ρίξουμε πιο προσεκτική ματιά στη δεκαετία που προηγήθηκε, δηλαδή τη δεκαετία του 1920, και να βγάλουμε πιο χρήσιμα συμπεράσματα για τις μελλοντικές εξελίξεις.

Σύμφωνα λοιπόν με τους ειδήμονες, η δεκαετία του 1920 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως δεκαετία της ανάπτυξης και της ευφορίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ όσον αφορά στην Ευρώπη δεκαετία των χρεών και των πολεμικών αποζημιώσεων .

Ήταν η περίοδος του κανόνα του χρυσού (gold standard), σύμφωνα με τον οποίο, όλα τα χαρτονομίσματα μπορούσαν να μετατραπούν σε χρυσό. Η οικονομική ορθοδοξία της εποχής στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ ήθελε τους κρατικούς προϋπολογισμούς να είναι ισοσκελισμένοι.

Οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες βίωσαν ξεχωριστές εμπειρίες.

Η πανίσχυρη οικονομικά Βρετανία βρέθηκε σε περίοδο κρίσης και χρειάστηκε να εγκαταλείψει τον κανόνα του χρυσού, υποτιμώντας το νόμισμά της το 1931.

Η Γαλλία υποτίμησε το νόμισμά της στα μέσα της δεκαετίας και υιοθέτησε ξανά τον κανόνα του χρυσού, αποκτώντας συγκριτικό πλεονέκτημα στις εμπορικές συναλλαγές της που της έδωσαν ώθηση όταν ξέσπασε η κρίση.

Η Γερμανία βίωσε το παράδειγμα του υπερπληθωρισμού στις αρχές της δεκαετίας του 1920, όπου έγινε μάθημα για γενεές Γερμανών τις επόμενες δεκαετίες, όπως άλλωστε φάνηκε από τη μονεταριστική πολιτική της Bundesbank.

Για τα χρηματιστήρια η δεκαετία του 1920 ήταν καλή, αλλά όπως όλοι γνωρίζουμε κατέληξε σε τραγωδία. Δηλαδή στο Κραχ του 1929 το οποίο οδήγησε στη μεγάλη οικονομική ύφεση της δεκαετίας του 1930.

Το Κραχ του 1929 ήταν το αποκορύφωμα πολλών υπερβολών στις Ηνωμένες Πολιτείες με προεξάρχουσες την υπερβολική μόχλευση (δανεισμός) και την ανάληψη υψηλών ρίσκων.

Είναι δύο από τις υπερβολές που χαρακτήρισαν επίσης την πρόσφατη πιστωτική και οικονομική κρίση.

Aν όμως υπάρχει κάτι κοινό μεταξύ της δεκαετίας του 1920 και της τωρινής που ξεχωρίζει, αυτό είναι οι ΗΠΑ (φαλακρός αετός) εκείνη την εποχή και η Κίνα (κίτρινος δράκος) σήμερα.

Η οικονομία της Κίνας αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς και δεν έχει επηρεαστεί από την κρίση στις άλλες μεγάλες οικονομίες του πλανήτη κατά τον ίδιο τρόπο όπου η οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών αναπτυσσόταν τη δεκαετία του 1920.

Όμως, οι υπερβολές οδήγησαν την αμερικανική οικονομία σε μία άνευ προηγουμένου κρίση τη δεκαετία του 1930. Υπό αυτές τις συνθήκες, τονίζουν οι υποστηρικτές της άποψης, θα πρέπει να παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στην Κίνα, ιδίως τα χρέη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, καθώς και την πορεία των δανείων για να μη βρεθούμε προ απροόπτου.

Υπό αυτή την έννοια, η σημαντική μείωση της πιστωτικής επέκτασης στην Κίνα τον Ιούλιο σε σχέση με τον Ιούνιο που έβαλε φρένο στις μετοχές του κίτρινου δράκου και έφερε στο κόκκινο πολλά ευρωπαϊκά χρηματιστήρια χθες, δεν είναι καλό νέο για τον ρυθμό ανάπτυξης το 2009.

Ίσως όμως είναι καλό νέο για την κινεζική οικονομία και κατ’ επέκταση τις άλλες οικονομίες του πλανήτη μεσοπρόθεσμα, γιατί περιορίζεται ο κίνδυνος της φούσκας και των επισφαλειών στην Κίνα.

Ίσως λοιπόν η δεκαετία του 1920 να εμπεριέχει πιο χρήσιμα διδάγματα για την τωρινή περίοδο σε σχέση με τη δεκαετία του 1930.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.