Η σχέση τραπεζικών μετοχών-κατοικίας

Ενας τρόπος για να εκτιμήσει κανείς την μελλοντική πορεία των τραπεζικών μετοχών είναι να εξετάσει την σχέση τους με την αγορά κατοικίας και την πορεία των τιμών της. Τι δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία.

Δημοσιεύθηκε: 12 Φεβρουαρίου 2009 - 08:00

Dr Money

Για ένα τραπεζοδεικτοβαρή χρηματιστήριο, όπως η Σοφοκλέους, η πορεία των τραπεζικών μετοχών έχει μεγαλύτερο ειδικό βάρος στην αγορά σε σχέση με άλλα χρηματιστήρια.

Αν και η εξάρτηση των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων από την αγορά του real estate και ειδικότερα της κατοικίας είναι μικρότερη σε σύγκριση με άλλες της Ευρωζώνης, της Βρετανίας και των ΗΠΑ, η πορεία της αγοράς ακινήτων έχει επιπτώσεις στα οικονομικά τους αποτελέσματα και τις μετοχές τους.

Κατ’ αρχάς υπάρχει η άμεση επίπτωση από την αποτίμηση των ακινήτων που έχουν οι τράπεζες στο ενεργητικό τους και τις υπεραξίες η τις ζημιές από την πώληση ορισμένων εξ’ αυτών.

Υπάρχει επίσης η επίπτωση από την αξία των εξασφαλίσεων υπό την μορφή των ακινήτων που έχουν λάβει οι τράπεζες για διάφορα δάνεια αλλά και άλλες.

Σε γενικές γραμμές, η ελληνική αγορά ακινήτων δεν είναι μεν στα καλύτερά της αφού οι πράξεις έχουν μειωθεί και οι τιμές υποχωρούν αλλά δεν είναι στην ίδια άσχημη κατάσταση με άλλες του εξωτερικού, π.χ. Ιρλανδίας, Ισπανίας κ.τ.λ.

Όμως, οι μετοχές των ελληνικών τραπεζών επηρεάζονται επίσης από την πορεία των μετοχών του κλάδου σε άλλες ευρωπαϊκές και μη χώρες.

Οι τράπεζες σ’αυτές τις χώρες έχουν μεγαλύτερη εξάρτηση από την αγορά ακινήτων είτε μέσω δανείων, είτε μέσω τοξικών προϊόντων είτε μέσω αποτίμησης και πράξεων στα ακίνητα του χαρτοφυλακίου τους.

Επομένως επηρεάζονται περισσότερο από τις εξελίξεις στην αγορά ακινήτων και δη των κατοικιών.

Το τελευταίο μπορεί κανείς να επιβεβαιώσει ρίχνοντας μια ματιά στη σχέση μεταξύ των τραπεζικών μετοχών και των τιμών των κατοικιών σε ανάλογες περιπτώσεις στο παρελθόν.

Η ύφεση στην αγορά κατοικίας στις σκανδιναβικές χώρες, δηλαδή την Σουηδία, την Φινλανδία και την Νορβηγία, στις αρχές της δεκαετίας του 1990 η από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 1993 συνοδεύθηκε από υποχώρηση των τιμών.

Η πτώση των τιμών των κατοικιών ήταν της τάξης του 40% από την κορυφή μέχρι το χαμηλότερο σημείο στη Φινλανδία και 21% και 26% αντίστοιχα στη Σουηδία και την Νορβηγία.

Κατά την διάρκεια της κρίσης, οι τραπεζικές μετοχές σ’ εκείνες τι χώρες, σύμφωνα με τα στοιχεία της Datastream, έπεσαν πολύ περισσότερο. Η πτώση από το υψηλότερο στο χαμηλότερο σημείο ήταν 94% στη Φινλανδία, 89% στη Σουηδία και 73% στη Νορβηγία.

Σ’ ολες τις περιπτώσεις, οι τραπεζικές μετοχές έπιασαν πάτο 9 με 12 μήνες πριν οι τιμές των κατοικιών βρεθούν στο χαμηλότερο σημείο τους.

Παρόμοια φαινόμενα έχουν παρατηρηθεί σε ανάλογες περιπτώσεις κρίσεων σε άλλες χώρες όπως η Βρετανία την περίοδο 1989-1993, η Ιαπωνία το διάστημα 1990-2004 και ασφαλώς οι ΗΠΑ την περίοδο 1989-1991.

Το ερώτημα λοιπόν που γεννάται είναι το σύνηθες: Πότε οι τιμές των ακινήτων θα βρεθούν στο ναδίρ;

Σύμφωνα με το οικονομετρικό μοντέλο του ΔΝΤ, αυτή η ώρα δεν έχει έλθει ακόμη για τις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής, που θεωρούνται υπερτιμημένες.

Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την αμερικανική και την γερμανική αγορά κατοικίας που θεωρούνται υποτιμημένες.

Όμως, η αμερικανική έχει να αντιμετωπίσει την επιδείνωση του οικονομικού κλίματος μαζί με την έξαρση των κατασχέσεων και ένα υψηλό απόθεμα απούλητων κατοικιών που αντιστοιχεί στις πωλήσεις 9 μηνών έναντι 6 που είναι ο μέσος όρος.

Με βάση την ιστορία, η αμερικανική αγορά κατοικίας ίσως χρειασθεί 18 μήνες ακόμη για να πιάσει πάτο και η βρετανική πάνω από 2 χρόνια.

Μπορεί λοιπόν η πτώση των ευρωπαϊκών τραπεζικών μετοχών σ’ αυτή την φάση να είναι ανάλογη η μεγαλύτερη σε σχέση με τις οικονομικές κρίσεις του παρελθόντος, όμως η προεξόφληση του πάτου της αγοράς κατοικίας από τις τραπεζικές μετοχές ίσως δεν ξεκινήσει πριν το φθινόπωρο του 2009.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.