Καουμπόηδες, Σαμουράι και Βίκινγκς

Ο ανομολόγητος φόβος πολλών στην αγορά είναι ότι η αμερικανική οικονομία μπορεί να ακολουθήσει τα χνάρια της ιαπωνικής τη δεκαετία του 1990, ωστόσο υπάρχει κι ο δρόμος των Σουηδών… Βίκινγκς.

Δημοσιεύθηκε: 28 Μαρτίου 2008 - 07:58

Dr Money

Εδώ και καιρό οι αρκούδες στις χρηματιστηριακές ζούνε με ένα όνειρο.

Να δουν τους καουμπόηδες της αμερικανικής αγοράς να παθαίνουν τα ίδια με τους σαμουράι της ιαπωνικής αγοράς τη δεκαετία του 1990.

Αυτό όμως το όνειρο θα μπορούσε να μετατραπεί σε εφιάλτη ή τουλάχιστον να διαρκέσει πολύ λιγότερο αν ο George W. Bush και το αμερικανικό Κογκρέσο επέλεγαν να ακολουθήσουν έναν άλλο δρόμο.

Εκείνον των Σουηδών Βίκινγκς.

Οι δύο περιπτώσεις είναι αρκετά διδακτικές και έχουν ομοιότητες ως προς τη φύση του προβλήματος αλλά διαφορές ως προς την αντιμετώπισή του.

Το σπάσιμο της φούσκας στην ιαπωνική αγορά ακινήτων κληροδότησε πολλά επισφαλή δάνεια στις ιαπωνικές τράπεζες, αρκετές από τις οποίες δεν είχαν ικανοποιητικό βαθμό κεφαλαιακής επάρκειας.

Για πολλά χρόνια, οι ιαπωνικές αρχές έπαιζαν το παιχνίδι της στρουθοκαμήλου, αρνούμενες να δουν το πρόβλημα του τραπεζικού τομέα που μαράζωνε.

Χρειάστηκε να φτάσουμε στα τέλη της δεκαετίας του 1990 για να αντιληφθούν ότι δεν μπορούσαν να συντηρούν στη ζωή τράπεζες που θα έπρεπε να είχαν κλείσει προ πολλού, αφήνοντας τη Nippon Credit και τη Long Credit Bank of Japan να καταρρεύσουν.

Το τίμημα ήταν υψηλό. Η Ιαπωνία είχε χάσει μία δεκαετία με αναιμικούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης.

Για τους Αμερικανούς ιθύνοντες, η Ιαπωνία συνιστά ένα χρήσιμο παράδειγμα για το τι δεν πρέπει να κάνουν. Όχι όμως και για το τι θα πρέπει να κάνουν.

Το τελευταίο προσφέρει η εμπειρία των Σουηδών Βίκινγκς.

Η επεκτατική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, σε συνδυασμό με την απελευθέρωση του τραπεζικού τομέα, την ελαστικοποίηση των πιστοδοτικών κριτηρίων και το σπέκουλο, διπλασίασε τις τιμές των ακινήτων από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 μέχρι τα τέλη στη Σουηδία.

Δεν εκπλήσσει λοιπόν που το χρέος του ιδιωτικού τομέα έφτασε από το 100% του ΑΕΠ στο 150% μέσα σε περίπου 5 χρόνια.

Όταν ήρθε η ώρα της σφιχτότερης οικονομικής πολιτικής έσπασε η φούσκα των ακινήτων, συμπαρασύροντας μετοχές και εταιρικά ομόλογα και οδηγώντας σε μεγάλες ζημίες και χρεοκοπίες.

Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έφτασαν στο απόγειο της κρίσης να αντιπροσωπεύουν το 12% του σουηδικού ΑΕΠ.

Η κατάσταση ήταν όντως πολύ άσχημη.

Κι όμως. Η Σουηδία κατόρθωσε να ξεμπλέξει από αυτήν τη δύσκολη κατάσταση μέσα σε 2 χρόνια έναντι 10 της Ιαπωνίας.

Γιατί;

Οι Σουηδοί αντιλήφθηκαν πολύ σύντομα ότι θα έπρεπε να σώσουν το χρηματοοικονομικό σύστημα αφού δεν μπορούσαν να αποτρέψουν την κρίση.

Άρχισαν λοιπόν να εξετάζουν την ποιότητα των δανείων και την αξία των εγγυήσεων κάθε τράπεζας για να κατανοήσουν το μέγεθος του προβλήματος που αντιμετώπιζαν.

Επιπλέον, ιδρύθηκε μια επιτροπή που άρχισε να κάνει δοκιμές προσομοίωσης στα βιβλία των μεγάλων τραπεζών. Όσες εκτιμήθηκε ότι βρίσκονταν σε δύσκολη θέση έσπασαν σε «καλές» και «κακές» τράπεζες.

Τα δάνεια που εξυπηρετούνταν πήγαν στις «καλές» τράπεζες, ενώ τα μη εξυπηρετούμενα στις «κακές».

Η κεντρική τράπεζα της Σουηδίας, η Riksbank, βοήθησε επίσης αποφασιστικά μειώνοντας τα επίσημα επιτόκια μέχρι τον Δεκέμβριο του 1993, όμως την πολλή δουλειά έκανε το σουηδικό υπουργείο Οικονομικών.

Σημειωτέον ότι όλα αυτά έγιναν με τη σύμφωνη γνώμη των πολιτικών κομμάτων που έθεσαν το κοινό συμφέρον πάνω από τα δικά τους.

Αναμφισβήτητα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν την κρατικιστική παράδοση των Βίκινγκς της Σουηδίας.

Αν όμως η διαχείριση της πιστωτικής κρίσης δεν οδηγεί πουθενά, ίσως θα πρέπει να δοκιμάσουν κάποια δόση από το ίδιο φάρμακο.

Άλλωστε τα 2 χρόνια κρίσης της Σουηδίας είναι καλύτερα από τα 10 χρόνια της Ιαπωνίας.

Σ’ αυτό τουλάχιστον υπάρχει συναίνεση.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.