Μην ποντάρετε όλα τα λεφτά σας σε αναβάθμιση από S&P

Οι διαχρονικές συγκρίσεις των αξιολογήσεων του ελληνικού δημόσιου χρέους από τον S&P έχουν ενδιαφέρον. Πολύ περισσότερο όταν ο ίδιος οίκος θα βρεθεί στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος αύριο καθώς αναμένεται να εκδώσει την ετυμηγορία του. 

Το δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990, το ελληνικό δημόσιο χρέος πλησίαζε το 100% του ΑΕΠ. 

Η μέση διάρκεια του χρέους ήταν μόλις 1,5 χρόνος, δηλ. ολόκληρο το χρέος αναχρηματοδοτούνταν κάθε 18 μήνες περίπου. Επιπλέον, το 95% του χρέους ήταν σε κυμαινόμενο επιτόκιο (FRNs) και επομένως πλήρως εκτεθειμένο στις διακυμάνσεις των επιτοκίων στην αγορά.

Παρ’ όλα αυτά, ο οίκος Standard & Poor’s κατέτασσε τα ελληνικά ομόλογα στην επενδυτική βαθμίδα «ΒΒΒ-». Μάλιστα, αναβάθμισε τις προοπτικές του χρέους σε θετικές, διατηρώντας τη βαθμίδα «ΒΒΒ-»  το 1ο τρίμηνο του 1997. Τον Νοέμβριο του 1998, ο ίδιος οίκος αναβάθμισε το αξιόχρεο της Ελλάδας κατά μία βαθμίδα, σε «ΒΒΒ», διατηρώντας τις θετικές προοπτικές και ακριβώς ένα χρόνο αργότερα σε «Α-» με θετικές προοπτικές.

Ο S&P αναβάθμισε την Ελλάδα σε «Α» με θετικές προοπτικές το 1ο τρίμηνο του 2001 και σε «Α+» με σταθερές προοπτικές τον Οκτώβριο του 2003.      

Στο τέλος του 2022, το δημόσιο χρέος ακουμπούσε το 178% του ΑΕΠ αλλά η μέση διάρκειά του ήταν κοντά στα 19 χρόνια και το συντριπτικό μέρος του ήταν «κλειδωμένο» σε σταθερά επιτόκια. Ακόμη, το μεγαλύτερο κομμάτι του χρέους ανήκει σε ESM, EFSF και στις χώρες της ΕΕ (GLF δάνεια) ενώ τα στοιχεία δείχνουν επαναφορά του προϋπολογισμού σε σημαντικό πρωτογενές πλεόνασμα το 2023 και ενδεχομένως οριακό το 2022. 

Επίσης, η αγορά -συμπεριλαμβανομένων των επενδυτών που η Ελλάδα είχε «κουρέψει» μια δεκαετία πριν, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του χρέους (PSI)- αγοράζει ελληνικά ομόλογα, τιμολογώντας τα σαν να ανήκουν στην επενδυτική βαθμίδα. 

Παρ’ όλα αυτά ο S&P διατηρεί τη χώρα ένα σκαλί κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, στο «ΒΒ+» με σταθερές προοπτικές. Εκ πρώτης όψεως,  διαπιστώνεται μια δυσαρμονία.

Αυτή έχει τροφοδοτήσει τα σενάρια που κυκλοφορούν εδώ και καιρό και αναθερμαίνονται από φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ για  «αλλαγή πίστας της Ελλάδας» στις 21 Απριλίου, που ο S&P αναμένεται να δημοσιοποιήσει την ετυμηγορία του.

Φυσικά, δεν αποκλείουμε, γνωρίζοντας την ελληνική νοοτροπία, κάποιοι στην κυβέρνηση να είχαν τη φαεινή ιδέα να πάρει τηλέφωνο κάποιο υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος  τον πρόεδρο του S&P για να του παραθέσει τους λόγους που η χώρα αξίζει να αναβαθμισθεί.

Απλά, ελπίζουμε είτε εμείς να κάνουμε τη λάθος σκέψη είτε να μην πήραν τηλέφωνο, γιατί πολύ απλά θα τους γυρίσει μπούμερανγκ. Εκεί δεν είναι η Ελλάδα των δημοσιοσχεσιτών. 

Αποκλείοντας λοιπόν το ανωτέρω ενδεχόμενο, θα δίναμε τις ακόλουθες πιθανότητες στα τρία πιθανά σενάρια σχετικά με την ετυμηγορία της S&P.

Πρώτον, μηδενική πιθανότητα σε απευθείας αναβάθμιση της Ελλάδας στην κατώτερη επενδυτική βαθμίδα «ΒΒΒ-» από «ΒΒ+» σήμερα.

Δεύτερον, 30% πιθανότητα στην αναβάθμιση των προοπτικών της χώρας σε «θετικές» από «σταθερές» σήμερα, με διατήρηση της επενδυτικής βαθμίδας. 

Τρίτον, 70% πιθανότητα να  αφήσει o S&P την αξιολόγηση αμετάβλητη.

Ο κυριότερος λόγος είναι το πολιτικό ρίσκο. Δεν υπάρχει λόγος να σπεύσει o S&P να αναβαθμίσει τις προοπτικές του χρέους και πολύ περισσότερο βαθμίδα, όταν μπορεί να περιμένει και να το κάνει λίγους μήνες αργότερα.

Αυτό υπαγορεύει η λογική.

Ίδωμεν.