Η αποδολαριοποίηση, ο χρυσός και το Βitcoin 

Πριν από μερικές εβδομάδες, ο Jim Bianco της Bianco Research έθεσε το ερώτημα: «Είναι το Βitcoin και ο χρυσός στοιχήματα για το τι θα κάνει η Fed;», Προφανώς, ο ίδιος γνώριζε ότι η συσχέτιση του χρυσού με το Βitcoin είχε ξεπεράσει τη συσχέτιση του Βitcoin με τις μετοχές. Για τον Robin Brooks, επικεφαλής οικονομολόγο του IIF, η απάντηση ήταν πως «το Βitcoin είναι ένα ακόμη περιουσιακό στοιχείο φούσκα (asset bubble), που πάει πάνω ή κάτω με τη Fed».  

O χρυσός και το Βitcoin έχουν κάτι κοινό. Και τα δύο εκφράζονται σε δολάρια. Όλα τα άλλα, ίδια (ceteris paribus), όταν το δολάριο υποχωρεί, οι τιμές του χρυσού και του Βitcoin αυξάνονται. Το δολάριο έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών τον Σεπτέμβριο του 2022 και από τότε άρχισε να διολισθαίνει. Τον Ιανουάριο, ο κινητός μέσος όρος των τελευταίων 50 ημερών πέρασε κάτω από τον κινητό των 200 ημερών, σηματοδοτώντας τον πρώτο «σταυρό του θανάτου» των τελευταίων δυόμισι χρόνων, όπως αποκαλείται στην αργκό της τεχνικής ανάλυσης.  

Ήταν σημάδι ότι το δολάριο κατευθυνόταν σε χαμηλότερα επίπεδα. Η τραπεζική κρίση με την SVB στις ΗΠΑ έσπρωξε το δολάριο σε χαμηλότερα επίπεδα και ενίσχυσε την αβεβαιότητα, δίνοντας μεγαλύτερη ώθηση στον χρυσό. Πράγματι, το ράλι του χρυσού από το χαμηλό επίπεδο του περασμένου Νοεμβρίου είναι εντυπωσιακό. Η τιμή του πολύτιμου μετάλλου έχει ξεπεράσει το ψυχολογικό όριο των 2.000 δολαρίων η ουγκιά και δεν απέχει πολύ από το ιστορικό υψηλό των 2.069,40 δολαρίων το οποίο έθεσε το 2020. 

Προφανώς, η άνοδος της τιμής του χρυσού πάνω από τα 2.000 δολάρια η ουγκιά είναι συνάρτηση της ζήτησης από επενδυτές, αγοραστές κοσμημάτων και τις κεντρικές τράπεζες. Ειδικότερα, οι κεντρικές τράπεζες εκτιμάται πως κατέχουν το 20% περίπου του χρυσού που έχει εξορυχτεί. Μάλιστα, οι ίδιες είναι καθαροί αγοραστές χρυσού από το 2010 μέχρι σήμερα. Το αντίθετο συνέβαινε τη δεκαετία του 1990 και τις αρχές του 2000. 

Από τα στοιχεία του ΔΝΤ προκύπτει ότι η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής χρυσού με 1.888 τόνους ή το 28% των συνολικών αγορών από όλα τα κεντρικά ιδρύματα το διάστημα 1999-2021. Στη δεύτερη θέση ήταν η κεντρική τράπεζα της Κίνας με 1.552 τόνους ή 23% του συνόλου και ακολούθησαν η Τουρκία με 541 τόνους ή 8% και η Ινδία με 395 εκατ. τόνους ή 6% των συνολικών αγορών από κεντρικές τράπεζες. Μάλιστα, η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας ήταν πρωταθλήτρια στις αγορές χρυσού το 2022 με 148 τόνους ή το 13% του συνόλου, ακολουθούμενη από την κεντρική τράπεζα της Κίνας με 62 τόνους ή το 5%. Λογικό, από τη στιγμή που η τουρκική λίρα διολισθαίνει ταχέως με τον πληθωρισμό στα ύψη. 

Όμως, αγορές 741 τόνων χρυσού από επίσημες αρχές δεν καταγράφηκαν πέρυσι. Αρκετοί θεωρούν ότι αγοραστές ήταν πιθανόν η Κίνα και η Ρωσία, που προσπαθούν να αποδολαριοποιήσουν το παγκόσμιο εμπόριο για να αποφύγουν τυχόν δυτικές κυρώσεις.  Με άλλα λόγια, η προσπάθεια αποδολαριοποίησης από μη δυτικές χώρες έχει θετική επίπτωση στον χρυσό. Αν σ' αυτό προσθέσουμε τη διολίσθηση του δολαρίου και τις αυξημένες πιθανότητες να πλησιάζει η ώρα που η Fed θα βάλει τέρμα στις αυξήσεις επιτοκίων, το ράλι του χρυσού εξηγείται.