Η Πορτογαλία δείχνει ξανά τον δρόμο

Η είδηση για την Πορτογαλία πέρασε στα ψιλά. Όμως, δεν θα έπρεπε, γιατί δείχνει τον δρόμο που θα πρέπει να ακολουθήσει και η Ελλάδα.

Το Συμβούλιο των Διευθυντών του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) επέτρεψε στην Πορτογαλία να προχωρήσει στην πρόωρη αποπληρωμή του δανείου της από το ΔΝΤ, αίροντας την υποχρέωση της χώρας να αποπληρώσει ένα ανάλογο ποσό του δανείου της από το EFSF, ανέφερε το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

«Η πρόωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ θα αποφέρει οικονομικό όφελος στην Πορτογαλία, καθώς θα αντικαταστήσει το χρέος της στο Ταμείο με δανεισμό από τις κεφαλαιαγορές με χαμηλότερο κόστος», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του EFSF Κλάους Ρέγκλινγκ.

Γιατί θα πρέπει η Πορτογαλία να λάβει άδεια από τον EFSF, μπορεί να ρωτήσει κάποιος;

Η απάντηση είναι πως ο EFSF έχει το στάτους του προτιμητέου δανειστή (preferred creditor status) για να έχει, μαζί με άλλους λόγους, διαβάθμιση «ΑΑΑ» από τους οίκους αξιολόγησης.

Αυτό τού επέτρεπε να δανείζεται φθηνά στις αγορές, ώστε να δανείζει εν συνεχεία φθηνά χώρες όπως η Ελλάδα και η Πορτογαλία.

Ως εκ τούτου, οι χώρες που έχουν δανειστεί από τον EFSF θα πρέπει να παίρνουν την έγκρισή του αν θέλουν να αποπληρώσουν το όλο ή μέρος κάποιου άλλου δανείου προς τρίτον, π.χ. το ΔΝΤ, χωρίς ταυτόχρονα  να αποπληρώσουν ισόποσο δάνειο που έχουν λάβει από τον οργανισμό.

H Ελλάδα έχει μεγαλύτερα κίνητρα για να αποπληρώσει πρόωρα το «ακριβό» κομμάτι του δανείου από το ΔΝΤ, γιατί πληρώνει επιτόκιο άνω του 4%, με αποτέλεσμα να ανεβαίνει πολύ το μεσοσταθμικό επιτόκιο επί του συνόλου του δανείου ενώ το μεσοσταθμικό επιτόκιο του δικού της δανεισμού (απόθεμα ρευστότητας) εκτιμάται ότι βρίσκεται κάτω από το 2%.

Η χώρα πληρώνει χονδρικά κάπου 450-500 εκατ. ευρώ ανά τρίμηνο στο ΔΝΤ, δηλαδή 1,8-2 δισ. ευρώ τον χρόνο.  

Είναι απορίας άξιον γιατί αυτό δεν έχει γίνει πραγματικότητα εδώ και καιρό καθώς μειώνει τις δαπάνες για τόκους και γενικότερα στέλνει θετικό σινιάλο στις αγορές.

Η ελληνική πλευρά φέρεται να το έχει θέσει σε υψηλόβαθμα κοινοτικά στελέχη και το έχει συζητήσει με το ΔΝΤ, αλλά η Πορτογαλία ήταν σαφώς πιο αποτελεσματική, κρίνοντας εκ του αποτελέσματος.

Όμως, η απόφαση του EFSF για την Πορτογαλία δικαιολογεί και διευκολύνει την υποβολή ανάλογου αιτήματος από την Ελλάδα, που έτσι κι αλλιώς έχει ανοικτή γραμμή με τους πιστωτές, αν πιστέψουμε τους κρατούντες.

Η χώρα, μέσω του ΟΔΔΗΧ που βραβεύθηκε πρόσφατα από το Risk Management ως ο καλύτερος εθνικός διαχειριστής χρέους, είναι πιθανόν να θελήσει να αποπληρώσει το «ακριβό» κομμάτι των δανείων από το ΔΝΤ που λήγουν το 2019 και το 2020. Δηλαδή 3,8-4 δισ. ευρώ.

Είναι κάτι που θα έπρεπε να είχε επιδιωχθεί να γίνει μετά την έξοδο από το 3ο πρόγραμμα τον περασμένο Αύγουστο, κατά την ταπεινή μας άποψη.