Ζητούνται... «καύσιμα»

Τα ίδια, Παντελάκη μου, τα ίδια, Παντελή μου.

Κάθε χρόνο την ίδια περίπου περίοδο, τα στοιχεία Ιουλίου-Αυγούστου του κρατικού προϋπολογισμού δείχνουν υστέρηση εσόδων για διάφορους λόγους, π.χ. μετάθεση της είσπραξης κάποιων φόρων σε άλλο μήνα όπως έγινε φέτος με τον ΕΝΦΙΑ του Αυγούστου.

Η υστέρηση υπερκαλύπτεται από την ηθελημένη καθυστέρηση στις πληρωμές του κράτους προς τους ιδιώτες, για να επιτυγχάνεται ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα.

Από τον Σεπτέμβριο και μετά, που οι φόροι αρχίζουν να αποδίδονται, το μεγαλύτερο μέρος, αν όχι όλο, της υστέρησης εξαφανίζεται και οι στόχοι επιτυγχάνονται ενώ οι ανησυχίες ξεχνιούνται.

Εκτιμούμε ότι πάλι φέτος είμαστε στο ίδιο έργο θεατές, με επιπρόσθετο στοιχείο την αυξανόμενη κόπωση μιας μερίδας πολιτών να σηκώσουν τα φορολογικά βάρη.

Συμφωνούμε λοιπόν με το υπουργείο Οικονομικών ότι η υστέρηση των εσόδων του Αυγούστου που προέρχεται από τον ΕΝΦΙΑ και δευτερευόντως τις αυξημένες επιστροφές φόρων θα αποκατασταθεί τους επόμενους μήνες σε μεγάλο βαθμό, κλείνοντας την «τρύπα».

Όμως, θα συμφωνήσουμε επίσης με τη ΝΔ ότι η υπερφορολόγηση έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη και κατ’ επέκταση στα ίδια τα έσοδα, που εμφανίζουν κόπωση.

Αλλού οι μεταρρυθμίσεις του φορολογικού συστήματος γίνονται για να μειωθούν οι φόροι, ενώ εδώ γίνονται για να αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα και, δυστυχώς, δεν φτάνουν.

Θυμίζουμε την πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ που κατατάσσει την Ελλάδα στο γκρουπ των χωρών που έχουν προχωρήσει σε εκτεταμένες φορολογικές μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια.

Όμως, η χώρα μας είναι η μοναδική που χρησιμοποίησε τις μεταρρυθμίσεις για να αυξήσει τη φορολογική επιβάρυνση το 2016, στο πλαίσιο της συμμόρφωσής της με τους στόχους του προγράμματος για τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Ανάμεσα στις «μεταρρυθμίσεις» που ξεχωρίζουν είναι η βελτίωση της ταχύτητας στις κατασχέσεις και η διεύρυνση των αναγκαστικών μέτρων στα οποία προβαίνουν εφορία και ασφαλιστικά ταμεία.

Πάνω από 1 εκατ. άτομα θα έχουν υποστεί αναγκαστικά μέτρα πριν τελειώσει το 2017.

Μ’ αυτό τον τρόπο, το κράτος μαζεύει εκατοντάδες εκατ. ευρώ, στηρίζοντας τον κρατικό προϋπολογισμό και στερώντας χρήματα από την ιδιωτική οικονομία.

Τα συνολικά έσοδα της γενικής κυβέρνησης, δηλαδή κρατικός προϋπολογισμός, ΟΤΑ, άλλα νομικά πρόσωπα κ.τ.λ. ανήλθαν στο 49,7% του ΑΕΠ το 2016 από 48,3% το 2015, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον μέσο όρο στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, σύμφωνα με την Κομισιόν.

Απ’ όσο κατανοούμε, ο στόχος είναι να διατηρηθούν τα έσοδα στο 48% περίπου του ΑΕΠ ή υψηλότερα, τα επόμενα χρόνια. Η θεσμοθετημένη μείωση του αφορολόγητου στοχεύει εκεί, με διεύρυνση της φορολογικής βάσης.

Όμως, ο συνδυασμός της χρόνιας, βαθιάς ύφεσης που έχει μειώσει τις αποταμιεύσεις, των λίγων νέων καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης και των κατασχέσεων. οδηγούν περισσότερο κόσμο στο περιθώριο, στην απόγνωση και στην παρανομία (μαύρη εργασία, φοροδιαφυγή).

Όταν λοιπόν γίνει ο λογαριασμός το πρώτο τρίμηνο του 2018, εκτιμούμε, ότι το μεν νούμερο για πρωτογενές πλεόνασμα 1,75% του ΑΕΠ θα βγαίνει.

Όμως, η μερίδα του πληθυσμού που θα αδυνατεί να ανταποκριθεί θα έχει αυξηθεί, υπονομεύοντας την επίτευξη των στόχων για τα επόμενα χρόνια.

Είναι οι παράπλευρες απώλειες.

Ο μοναδικός τρόπος για να αναπνεύσει η οικονομία, από τη στιγμή που τα περιθώρια για μεγαλύτερη μείωση των κρατικών δαπανών από την ήδη δρομολογημένη από το πρόγραμμα είναι περιορισμένα, η μοναδική διέξοδος είναι η επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης.

Ομως, η τελευταία δεν υπαγορεύεται.

Dr. Money