Κρατάτε μικρό καλάθι

Μετά από πολλά χρόνια σχεδόν συνεχούς μεγάλης υποχώρησης των επενδύσεων στο 12% περίπου του ΑΕΠ, από 26%-27% το 2007, είναι λογικό να έλθει η ώρα της σταδιακής ανάκαμψης. 

Αυτό είναι πιο πιθανό αν η οικονομία ανακάμπτει όπως διαφαίνεται στην περίπτωση της Ελλάδας.

Οι επιχειρήσεις αυξάνουν την παραγωγή τους για να ικανοποιήσουν την αυξημένη ζήτηση και εν συνεχεία τις τιμές ή/και τις επενδύσεις τους, ώστε να μπορούν να παράγουν περισσότερα στο μέλλον, σύμφωνα με τη θεωρία του accelerator όπως αποκαλείται.

Άλλες επιχειρήσεις προβαίνουν σε επενδύσεις που ανέβαλλαν επί μακρόν για να μειώσουν το κόστος τους ή/και να βελτιώσουν την ποιότητα των προϊόντων τους.

Στην Ελλάδα, οι επενδύσεις του δημόσιου τομέα σε υποδομές κ.τ.λ. δεν μπορεί παρά να είναι περιορισμένες λόγω της δημοσιονομικής κατάστασης.

Απομένουν λοιπόν οι ιδιωτικές άμεσες επενδύσεις, είτε από το εσωτερικό είτε από το εξωτερικό.

Το παρελθόν διδάσκει ότι οι συγκεκριμένες επενδύσεις βασίζονταν στο παρελθόν στη χρηματοδότηση από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα.

Όμως, το υψηλό στοκ των προβληματικών δανείων και η αυστηρότερη αξιολόγηση από τη μεριά των τραπεζών δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια.

Η χρηματοδότηση δεν είναι πλέον τόσο εύκολη όσο στο παρελθόν, αλλά δεν είναι το μόνο εμπόδιο.

Η Ελλάδα μπορεί να παρουσιάζει μεγάλες ευκαιρίες, όμως είναι χώρα υψηλού ρίσκου.

Και το υψηλότερο ρίσκο συνοδεύεται από υψηλότερη απόδοση της επένδυσης.

Το ρίσκο περιλαμβάνει επίσης τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καλείται να επενδύσει κάποιος.

Πριν από λίγες ημέρες, ο πρωθυπουργός κ. Τσίπρας είχε την ευκαιρία να ακούσει υψηλόβαθμο στέλεχος της γαλλικής Total να μιλάει για τα γραφειοκρατικά και άλλα εμπόδια που θέτουν κρατικοί φορείς και υπηρεσίες.

Χθες, απαντώντας σε ερώτηση του Euro2day.gr για τον σχεδιασμό δημιουργίας task force στην οποία θα ηγηθεί, ο κ. Τσίπρας ανέφερε «πως ένας μεγάλος εχθρός είναι η αδράνεια και ο φόβος απέναντι στην ευθύνη. Υπάρχουν φάκελοι που κάθονται στα γραφεία και δεν κινούνται, αν δεν πάει ο υπουργός να τους πάρει. Υπάρχει ο φόβος της υπογραφής. Πρέπει να δώσουμε ένα σήμα αποφασιστικότητας. Πρέπει να προχωρήσουν και να ξεκολλήσουν τα επενδυτικά σχέδια».

Από την άλλη πλευρά, η επένδυση της Eldorado Gold στη Χαλκιδική δείχνει πως η κατάσταση μπορεί να είναι πιο περίπλοκη.

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της καναδικής εταιρείας, Τζορτζ Μπερνς, δήλωσε στην «Καθημερινή» ότι διαπιστώνει πως βλέπει μεν να υπάρχει στήριξη στην επένδυση από τον αρμόδιο υπουργό κ. Σταθάκη αλλά απόσταση μεταξύ κυβερνητικών λόγων και πράξεων.

Οποιοσδήποτε έχει μιλήσει με επιχειρηματίες για επενδύσεις θα μπορούσε να γράψει βιβλίο με τις απίστευτες ιστορίες που διηγούνται.

Είτε πρόκειται για τις αντιφάσεις των νόμων, το θεσμικό πλαίσιο, τον τρόπο που κινείται η Δικαιοσύνη, είτε για τη διαφθορά στο Δημόσιο.

Όμως, λίγα πράγματα έχουν γίνει παρά τις διακηρύξεις περί του αντιθέτου τα χρόνια που πέρασαν.

Από την άλλη, γειτονικές χώρες δεν άφησαν τον χρόνο να πάει χαμένος. Βελτίωσαν τη θέση τους ως επενδυτικοί προορισμοί, παρότι δεν έχουν κάποια από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας σε κλάδους όπως ο τουρισμός, η ενέργεια.

Η λογική υπαγορεύει και τα μοντέλα υποστηρίζουν την περαιτέρω ανάκαμψη των επενδύσεων στην Ελλάδα καθώς η οικονομία σηκώνει κεφάλι.

Όμως, η χώρα δεν χρειάζεται απλά ανάκαμψη των επενδύσεων.

Η Ελλάδα χρειάζεται έκρηξη των επενδύσεων για να καλυφθεί το έδαφος της προηγούμενης 9ετίας. Με τα σημερινά δεδομένα και την εμπειρία που υπάρχει, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται εφικτό.

Το πιο πιθανό σενάριο είναι να δούμε σταδιακή αύξηση των επενδύσεων μέχρι το 17%-19% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια.

Ευπρόσδεκτο μεν αλλά όχι αρκετό.

Dr. Money