Ο Μακρόν και τα περιθώρια ελιγμών

Η επιλογή της εκστρατείας του 39χρονου Εμανουέλ Μακρόν να παίζει ο ύμνος της Ευρωπαϊκής Ενωσης «Ωδή στη Χαρά» του Μπετόβεν, ενός Γερμανού, καθώς πήγαινε προς την εξέδρα που τον περίμεναν οι υποστηρικτές του, δεν ήταν τυχαία.

Ο ίδιος ήθελε να στείλει το μήνυμα πως η εκλογή του ήταν μια νίκη των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή για την ΕΕ.

Φυσικά, όλα αυτά έχουν τη σημασία τους, αλλά είναι συμβολισμοί.

Αυτό που μετρά είναι τι θα γίνει από εδώ και πέρα καθώς, ως γνωστόν, στο τέλος ξυρίζουν τον γαμπρό.

Δεν είναι μυστικό ότι οι Γερμανοί δεν πρόκειται να δεχθούν αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων.
Όμως, τόσο αυτοί όσο κι ο Μακρόν γνωρίζουν πως υπάρχουν τα περιθώρια για την εφαρμογή μιας ελαστικότερης δημοσιονομικής πολιτικής από κάποιες χώρες της Ευρωζώνης, με ταυτόχρονο σεβασμό των δημοσιονομικών κανόνων.

Φυσικά, η Ελλάδα δεν ανήκει σε αυτές, καθότι θεωρείται ειδική περίπτωση.

Με το δημόσιο χρέος στην περιοχή του 177% του ΑΕΠ, η κυρίαρχη άποψη θέλει την ελληνική δημοσιονομική πολιτική να αποβλέπει σε πρώτη φάση στη σταδιακή μείωση του χρέους σε βάθος χρόνου.

Ο βαθμός συσταλτικότητας της ελληνικής δημοσιονομικής πολιτικής εξαρτάται από την ελάφρυνση του χρέους που θα δοθεί, όταν δοθεί, από τους Ευρωπαίους δανειστές.

Όμως, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά σε άλλες χώρες, που έχουν πολύ πιο χαμηλό χρέος ως προς το ΑΕΠ.

Σε μεγάλο βαθμό, το τελευταίο οφείλεται σ’ ένα ασυνήθιστο γεγονός.

Στα πολύ χαμηλά ονομαστικά επιτόκια, που αντικατοπτρίζουν αφενός την υποχώρηση του αναμενόμενου πληθωρισμού και αφετέρου την αποκλιμάκωση του φυσικού επιτοκίου.

Το ανώτατο όριο του χρέους προσδιορίζεται από το μέγιστο εφικτό πρωτογενές πλεόνασμα και τη διαφορά του ονομαστικού επιτοκίου από τον ονομαστικό ρυθμό ανάπτυξης.

Αν το ονομαστικό επιτόκιο είναι χαμηλό και ο ρυθμός ανάπτυξης είναι χαμηλός, η διαφορά τους είναι αμετάβλητη. Επομένως, το ανώτατο όριο του χρέους δεν επηρεάζεται από αυτή.

Όμως, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα ονομαστικά επιτόκια βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα από τον ρυθμό ανάπτυξης, με αποτέλεσμα η διαφορά να είναι αρνητική τα δύο τελευταία χρόνια.

Η συγκεκριμένη εμπειρία είναι αντίθετη με τη θετική διαφορά της τάξης του 1,4% κατά μέσο όρο, που παρατηρείται από την αρχή της ΟΝΕ.

Η διαφορά επιτοκίου και ρυθμού ανάπτυξης αναμένεται να επανέλθει σε θετικό έδαφος, έστω κι αν είναι χαμηλότερη από 1,4% κατά μέσο όρο τα επόμενα χρόνια.

Φυσικά, υπάρχουν διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα στην Ευρωζώνη.

Κάποιες χώρες απολαμβάνουν την αρνητική διαφορά και επομένως μπορούν να εφαρμόσουν μια πιο χαλαρή δημοσιονομική πολιτική, χωρίς να αυξάνουν το επίπεδο του χρέους.

Επιπλέον, η ενίσχυση της δημοσιονομικής πολιτικής θεωρητικά μπορεί να τονώσει τον ρυθμό ανάπτυξης στην ευρωζώνη, βοηθώντας άλλες χώρες όπως η Ελλάδα.

Υπάρχουν λοιπόν οι αναγκαίες συνθήκες για να εκμεταλλευθούν κάποιες χώρες της ευρωζώνης τον δημοσιονομικό χώρο που υπάρχει.

Ο Εμανουέλ Μακρόν το γνωρίζει πολύ καλά και πιθανόν θα είναι ψηλά στην ατζέντα του για την Ευρωζώνη.

Dr. Money