Η πραγματική παγίδα είναι το ιδιωτικό χρέος

H Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ στην ΕΕ. Όμως, το 80% βρίσκεται στα χέρια της ΕΕ και έχει σχετικά καλό προφίλ. Δεν ισχύει το ίδιο για το ιδιωτικό χρέος προς την εφορία, τα ταμεία, τις τράπεζες κ.λπ.

Δημοσιεύθηκε: 3 Φεβρουαρίου 2017 - 07:46

Dr Money

Η πραγματική παγίδα είναι το ιδιωτικό χρέος

Οι διαβουλεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές για τα ανοικτά θέματα της 2ης αξιολόγησης του προγράμματος διάσωσης συνεχίζονται, με την ελληνική πλευρά να επιδιώκει κυρίως την ελάφρυνση του δημόσιου χρέους.

Στόχος είναι η έξοδος της χώρας στις αγορές και η μείωση της αβεβαιότητας που συνδέεται με την εξυπηρέτηση του χρέους.

Μ’ αυτό τον τρόπο θα ανακτηθεί η εμπιστοσύνη και θα έλθουν επενδύσεις, θα επιστρέψουν καταθέσεις και θα τροφοδοτηθεί η ανάπτυξη.

Αυτός είναι τουλάχιστον ο «διάδρομος», όπως τον αποκαλεί ο υπουργός Οικονομικών κ. Τσακαλώτος.

Παρότι το δημόσιο χρέος παραμένει δυσθεώρητο στο 177% του ΑΕΠ, τα χαμηλά επιτόκια, οι περίοδοι χάριτος και η μεγάλη διάρκεια των δανείων οδηγούν σε περιορισμό των ετήσιων τοκοχρεολυσίων σε ανεκτά επίπεδα.

Επιπλέον, το χρέος βρίσκεται στα χέρια των χωρών της ΕΕ, που θεωρητικά δεν έχουν ούτε συμφέρον, ούτε θα θέλουν να χρεοκοπήσουν την Ελλάδα, αν βρεθεί σε αδυναμία.

Με άλλα λόγια, το κρατικό χρέος βαίνει διευθετούμενο με καλύτερους όρους.

Όμως, την ίδια στιγμή, την ακριβώς αντίθετη διαδρομή ακολουθεί το χρέος των ιδιωτών -νοικοκυριών και επιχειρήσεων- προς το κράτος, ημιδημόσιους φορείς και άλλους ιδιωτικούς φορείς και άτομα.

Το ιδιωτικό χρέος αυξάνεται τόσο σε ονομαστικά μεγέθη, όσο και ως προς το ΑΕΠ συνεχώς τα τελευταία χρόνια.

Εχοντας ξεπεράσει τα 200 δισ. ευρώ, το ιδιωτικό χρέος οδεύει σταθερά ανοδικά προς το επίπεδο του δημόσιου χρέους.

Όμως, το διαθέσιμο εισόδημα μειώνεται την ίδια περίοδο, με αποτέλεσμα να καθίσταται ολοένα και πιο προβληματική η εξυπηρέτηση του διογκούμενου ιδιωτικού χρέους.

Υπενθυμίζουμε ότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία ανήλθαν σε 95 δισ. ευρώ στα τέλη του 2016, αυξημένα κατά 13,9 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2015.

Όπως πληροφορούμαστε, σ’ αυτό το ποσό δεν περιλαμβάνονται τα πρόστιμα. Αν τα τελευταία προστίθεντο, το συνολικό νούμερο θα ήταν πολύ μεγαλύτερο, πιθανώς κοντά στα 130 δισ. ευρώ.

Φυσικά, το μεγαλύτερο κομμάτι αφορά φόρους του παρελθόντος από εταιρείες που έχουν χρεοκοπήσει κ.λπ. και δεν μπορούν να εισπραχθούν.

Πάνω από 4 εκατ. φορολογούμενοι έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη.

Επίσης, οι οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία υπερβαίνουν τα 20 δισ. ευρώ ενώ κάπου 900.000 ασφαλισμένοι έχουν οφειλές.

Ακόμη, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια από νοικοκυριά και επιχειρήσεις ξεπερνούν το 43% του συνόλου ή τα 85 δισ. ευρώ.

Ακόμη και αν αφαιρεθεί το 15% του υπολοίπου των προβληματικών δανείων, λόγω υποψιών ότι ανήκουν σε στρατηγικούς κακοπληρωτές, το νούμερο παραμένει πολύ υψηλό.

Σ’ όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τους Δήμους, τη ΔΕΗ, την ΕΥΔΑΠ κ.τ.λ. και τις οφειλές μεταξύ ιδιωτών.

Είναι προφανές ότι το ιδιωτικό χρέος τείνει να λάβει τάση χιονοστιβάδας και γενικευμένης στάσης πληρωμών από κάποιο σημείο και μετά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία.

Θα πρέπει λοιπόν να βρεθεί μακρόπνοη, βιώσιμη λύση.

Εκτός από το ξεκαθάρισμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς εφορία, ταμεία κ.λπ. που δεν επιδέχονται είσπραξης, θα πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να συνδεθεί η εξυπηρέτηση των οφειλών με το διαθέσιμο εισόδημα.

Μ’ αυτό τον τρόπο, ο οφειλέτης δεν θα πνίγεται και ο φορέας θα εισπράττει έσοδα.

Φυσικά, υπάρχουν κι άλλες ιδέες.

Όμως, το ζητούμενο είναι ο έλεγχος της δυναμικής του ιδιωτικού χρέους σε πρώτη φάση και η μείωσή του σε δεύτερη.

Οσο πιο γρήγορα, τόσο το καλύτερο.

Αν δεν βρεθεί, το ιδιωτικό χρέος θα φθάσει να ανταγωνίζεται το δημόσιο σε μερικά χρόνια ως προς το ύψος του.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.