Tράπεζες: Η εσωτερική απειλή

Πολλά έχουν γραφτεί για τους διάφορους κινδύνους που απειλούν την μελλοντική κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών. Υπάρχει όμως κι ένας ακόμη που δεν έχει προσεχθεί όσο θα έπρεπε κι έρχεται πάλι στο προσκήνιο.

Δημοσιεύθηκε: 13 Φεβρουαρίου 2008 - 05:29

Dr Money

Αν αναζητήσει κανείς τις αιτίες της μεγάλης πτώσης των μετοχών των ελληνικών τραπεζών, αυτές θα πρέπει να σταθεί σε 3 πράγματα.

Πρώτον, την ντε φάκτο υποβάθμιση (derating) των αποτιμήσεων του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου στη σκιά των ανακοινωθέντων ζημιών και των απομειώσεων σύνθετων επενδυτικών προιόντων.

Η καχυποψία ότι οι τράπεζες κρύβουν κι άλλους τέτοιους σκελετούς στα χαρτοφυλάκιά τους έχει απλώς κάνει τα πράγματα χειρότερα.

Η σύγκριση των αποτιμήσεων φέρνει ρευστοποιήσεις κι έτσι παίρνει η μπάλα τις ελληνικές τράπεζες που λόγω υψηλότερων ρυθμών ανάπτυξης διαπραγματεύονται με premium.

Δεύτερον, τις ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας της Ρουμανίας, κυρίως, και δευτερευόντως των άλλων οικονομιών της περιοχής που είναι της μόδας.

Αν και οι ελληνικές τράπεζες αντλούν ένα σχετικά μικρό μέρος των εσόδων και των κερδών απ’ αυτή την περιοχή πληρώνουν την νύφη αφού θεωρείται η συγκεκριμένη γεωγραφική ζώνη θεωρείται η λοκομοτίβα της μελλοντικής τους ανάπτυξης.

Το γεγονός ότι κάθε μια από τις μεγάλες ελληνικές τράπεζες έχει διαφορετική έκθεση στις αγορές της Ρουμανίας, της Βουλγαρίας, της Σερβίας κ.τ.λ. περνά συνήθως στα ψιλά όπως θα περίμενε κανείς σε τέτοιες περιπτώσεις.

Ούτε φυσικά λαμβάνονται σοβαρά υπόψη οι αιτιάσεις των ανθρώπων της Eurobank και της Πειραιώς που περιγράφουν μια πιο ρόδινη εικόνα.

Τρίτον, το αυξημένο κόστος άντλησης χρήματος είτε από καταθέσεις είτε από τις κεφαλαιαγορές που συμπιέζει το επιτοκιακό περιθώριο από την πλευρά των καταθέσεων.

Όμως, το συντριπτικό κομμάτι των εσόδων των τραπεζών συνεχίζει να προέρχεται από την ελληνική αγορά αν και οι ρυθμοί αύξησης των εργασιών εκτός Ελλάδος είναι πολλαπλάσιοι μερικές φορές.

Στη περίπτωση της Πειραιώς, το 80% των συνολικών ενοποιημένων εσόδων και το 86% των κερδών προερχόταν από την ελληνική αγορά.

Στη περίπτωση της Eurobank, το 77% των συνολικών εσόδων προήλθαν από την ελληνική αγορά και το 92% των καθαρών κερδών.

Αν λοιπόν κάτι στραβώσει στην ελληνική αγορά, οι επιπτώσεις θα είναι πιο άμεσες και σαφώς μεγαλύτερες στα μεγέθη τους.

Ως εκ τούτου, η χθεσινή είδηση ότι τα προκαταρκτικά στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας δείχνουν επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στο 3,6% το 4ο τρίμηνο του 2007 θα πρέπει να προβληματίσουν.

Χωρίς αμφιβολία ακόμη και το 3,6% συνιστά μια πολύ υψηλή επίδοση.

Όμως, ο ρυθμός αύξησης του ελληνικού ΑΕΠ βαίνει μειούμενος από τρίμηνο σε τρίμηνο, τα σύννεφα στο διεθνή ορίζοντα έχουν πολλαπλασιασθεί και η ανάπτυξη των οικονομιών των εταίρων μας στην Ευρωζώνη θα είναι περίπου η μισή φέτος σε σχέση με πέρυσι.

Επιπλέον, το κόστος δανεισμού για τις επιχειρήσεις αυξάνει, όπως φαίνεται από την χθεσινή κίνηση της Eθνικής Τράπεζας και προηγουμένως της Eurobank.

Αναμφισβήτητα, η ελληνική οικονομία έχει όλα τα φόντα να ανταπεξέλθει και να εμφανίσει υπερδιπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης σε σχέση με το 1,5% που θέλουν οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις για το σύνολο της Ευρωζώνης το 2008.

Άλλο όμως είναι το 4% η το 3,8%, κι άλλο να αυξάνεται το ΑΕΠ με ρυθμό 3,3%.

Οι τράπεζες θεωρούνται κυκλικές εταιρείες. Κοινώς, τα έσοδά τους είναι άμεσα συνδεδεμένα με τον επιχειρηματικό κύκλο.

Αν λοιπόν η οικονομία αναπτυχθεί με αρκετά χαμηλότερο ρυθμό απ’ αυτόν που αναμενόταν, αυτό θα έχει αντίκτυπο στα εισοδήματα, την κατανάλωση και την απασχόληση.

Αυτό σημαίνει λιγότερα δάνεια για τις τράπεζες σε σχέση μ’ αυτά που περίμεναν και ασφαλώς λιγότερα έσοδα από τόκους και προμήθειες.

Το λιγότερο λοιπόν που θα ήθελαν οι τράπεζες σ’ αυτή την φάση θα ήταν να συνεχισθεί η επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης, κάτι διόλου απίθανο, τουλάχιστον το 1ο τρίμηνο του 2008 που θα πρέπει να συγκριθεί μ’ ένα πολύ καλό περσινό τρίμηνο.

Ισως λοιπόν οι τραπεζίτες να πρέπει να ”προσεύχονται” όχι μόνο να βελτιωθεί η κατάσταση στις διεθνείς αγορές το 2ο εξάμηνο του 2008 αλλά και στην ελληνική οικονομία.

Dr. Money

[email protected]

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.