Όλα τα είχαμε, ο Ερντογάν μάς έλειπε!

H πρώτη αξιολόγηση είχε τελειώσει τον περασμένο Ιούνιο, αν κανείς διάβαζε τις ανακοινώσεις του υπουργείου Οικονομικών.

Όμως, χρειάσθηκε να φθάσουμε στον Οκτώβριο με τις διάφορες εκκρεμότητες, για να ολοκληρωθεί η εκταμίευση των 2,8 δισ. ευρώ και να συμπληρωθεί το ποσό των 10,3 δισ. ευρώ που συνδέεται με την πρώτη αξιολόγηση.

Η δεύτερη αξιολόγηση ξεκινά επισήμως στα μέσα Οκτωβρίου, αν και η προθέρμανση έχει ανεπισήμως αρχίσει.

Ο κ. Ρέγκλινγκ και ο ESM περιμένουν να ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση, για να εφαρμόσουν τα βραχυχρόνια μέτρα για το χρέος που συμφωνήθηκαν στο Eurogroup του περασμένου Μαΐου.

Η δε συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση, που ζητούν μετ' επιτάσεως βουλευτές του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος στη Γερμανία, είναι ακόμη στον αέρα.

Απλά, οι εμπλεκόμενες πλευρές ελπίζουν να έχει ξεκαθαρίσει το θέμα πριν τα τέλη του 2016, όμως δεν αποκλείεται να τραβήξει στο 2017.

Εν τω μεταξύ τα διάφορα στοιχεία που βγαίνουν για την ελληνική οικονομία είναι μια κρύο, μια ζέστη.

Χθες, ο δείκτης οικονομικού κλίματος έδειξε επιδείνωση τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με τον Αύγουστο.

Τουλάχιστον, θα έλεγε κανείς η κατάσταση στο μέτωπο του προσφυγικού-μεταναστευτικού έχει κάπως ηρεμήσει μετά την συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας τον περασμένο Μάρτιο.

Οι ροές από την Τουρκία έχουν μειωθεί δραστικά.

Παρ' όλα αυτά, ακόμη κι οι μικρές ροές δημιουργούν εντάσεις στα νησιά του Βορείου Αιγαίου.

Επιπλέον, υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για λύση του Κυπριακού το 2017, με βάση την εικόνα που έχουν διπλωμάτες και άλλοι, γεγονός που απαιτεί τη συμφωνία της Τουρκίας.

Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, βγαίνει χθες ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και θέτει εμμέσως, για πρώτη φορά στην ιστορία της σύγχρονης Τουρκίας, θέμα για τη Συνθήκη της Λωζάνης.

«Το 1920 μας έδειξαν τη Συνθήκη των Σεβρών για να μας πείσουν το 1923 για τη Συνθήκη της Λωζάνης. Και κάποιοι προσπάθησαν να μας το παρουσιάσουν αυτό ως νίκη. Με τη Συνθήκη της Λωζάνης δώσαμε στους Έλληνες τα νησιά, που αν φωνάξεις από τις ακτές του Αιγαίου, θα ακουστείς απέναντι. Είναι αυτό νίκη;» φέρεται να είπε.

Η πρώτη ερμηνεία που δίνει κανείς στα λεγόμενα του κ. Ερντογάν είναι πως θέλει να χτυπήσει τους κεμαλικούς εσωτερικούς αντιπάλους του, υποστηρίζοντας πως η Συνθήκη της Λωζάνης που χάραξε τα σύνορα της σύγχρονης Τουρκίας ζημίωσε την τελευταία.

Μια δεύτερη ερμηνεία είναι πως ο Τούρκος πρόεδρος θέλει να εξάγει τα εσωτερικά προβλήματά του την ίδια στιγμή. Μια τακτική που έχουν ακολουθήσει κι άλλοι στο παρελθόν.

Υπό αυτή την έννοια, θα περίμενε κανείς η αντίδραση του ΥΠΕΞ να ήταν πιο έξυπνη από την ανακοίνωση των κύκλων του που έβγαλε προς τα έξω.

Κι αυτό γιατί θεωρούμε πως αφενός ρίχνει λάδι -έστω λίγο- στη φωτιά και αφετέρου, υπονοεί ότι η Συνθήκη της Λωζάνης ήταν επιτυχία της Ελλάδας.

Αν ο κυκλοθυμικός κ. Ερντογάν είχε κάποιο λόγο να προκαλέσει ένταση στη σχέση της χώρας του με την Ελλάδα, αμφισβητώντας τη Συνθήκη, τώρα ίσως έχει κι άλλο λόγο για να δώσει ένα μικρό μάθημα στους αδύναμους γείτονες.

Πώς;

Ανοίγοντας λίγο περισσότερο την κάνουλα των εισροών μεταναστών προς την Ελλάδα, που έχει αποδείξει πως ελέγχει.

Μ' αυτό τον τρόπο θα στείλει επίσης ένα μήνυμα στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο να επισπεύσουν την κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ.

Όμως, μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να προκαλέσει ποικίλα προβλήματα στην Ελλάδα.

Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία βρίσκεται σε πόλεμο με τους Κούρδους στις βορειοανατολικές περιοχές της, έχει ανοικτό το θέμα της Συρίας, ενώ οι ένοπλες δυνάμεις της βρίσκονται σε φάση εσωστρέφειας, με όλες τις καρατομήσεις αξιωματικών που έχουν γίνει.

Τα ανωτέρω δεν δικαιολογούν παράτολμες ενέργειες και νέο μέτωπο με την Ελλάδα.

Η προσπάθεια που έκανε ο κ. Ερντογάν να κλείσει τα μέτωπα με τη Ρωσία και το Ισραήλ δείχνουν προς την ίδια κατεύθυνση.

Επομένως, η άσκηση πίεσης στο προσφυγικό είναι το χαρτί που μπορεί να παίξει άμεσα, με ορατές συνέπειες για την Ελλάδα, και φυσικά οι αυξημένες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου.

Όμως, σε δεύτερο χρόνο θα μπορούσε να είναι κάτι πιο εμφατικό.

Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Ερντογάν μάς υπενθύμισε πως στα υπάρχοντα οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας θα πρέπει να προστεθεί ένα ακόμη.

Το θέμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και του Αιγαίου, που είναι ανοικτά γι' αυτόν όπως φαίνεται.

Dr. Money