H συμφωνία δεν είναι αρκετή για την ελληνική οικονομία

Τα χθεσινά νέα από το μέτωπο των διαπραγματεύσεων δεν είναι ενθαρρυντικά.

Η ελληνική πλευρά φέρεται να γνωστοποίησε ότι δεν προχωρά στις διαβουλεύσεις με τους θεσμούς σε κρίσιμα θέματα, θεωρώντας πως έδωσε ό,τι είχε να δώσει, σύμφωνα με άτομο της άλλης πλευράς.

Δεν γνωρίζουμε αν είναι μέρος της διαπραγματευτικής τακτικής της κυβέρνησης ή όχι. Αλλωστε η κίνηση δεν κατέστη εφικτό να επιβεβαιωθεί από άλλους χθες το βράδυ.

Όμως, η ολοκλήρωση και η υλοποίηση της συμφωνίας που επισημοποιεί την ολοκλήρωση της αξιολόγησης του β΄ προγράμματος με κάποιες ελληνικές πινελιές θεωρείται απαραίτητη.

Τόσο για την απελευθέρωση της τελευταίας δόσης των 7,2 δισ. ευρώ του προγράμματος, όσο και για την εξάλειψη της αβεβαιότητας που έχει δημιουργηθεί.

Είναι επίσης σημαντική για την παραγωγή ρεαλιστικών πρωτογενών πλεονασμάτων που θα συμβάλουν στη μείωση του δημοσίου χρέους μεσοπρόθεσμα αφού η όποια συμφωνία θα περιλαμβάνει μόνιμα περιοριστικά μέτρα.

Όλα αυτά αποτελούν ικανή, αλλά όχι αναγκαία συνθήκη για να βάλουν την οικονομία στις ράγες της ανάπτυξης.

Το ίδιο ισχύει για την αναδιάρθρωση του χρέους μέσω επιμήκυνσης και χαμηλότερων επιτοκίων.

Η αναδιάρθρωση θα βοηθούσε αν οι αγορές το εξελάμβαναν θετικά, μειώνοντας δραστικά το κόστος δανεισμού της Ελλάδας και των επιχειρήσεων.

Η αναγκαία συνθήκη για βιώσιμη ανάπτυξη σε βάθος χρόνου είναι μια σημαντική αύξηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου, και όχι μόνο.

Δεν είναι τυχαίο ότι η καταβαράθρωση της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια συνοδεύθηκε από βουτιά των επενδύσεων.

Οι ελληνικές επενδύσεις υποχώρησαν κοντά στο 13% του ΑΕΠ από 26%-27% το 2007.

Στην ευρωζώνη, το αντίστοιχο ποσοστό είναι κοντά στο 20% του ΑΕΠ.

Ως γνωστόν, η ενίσχυση των επενδύσεων έχει διπλή θετική επίδραση στην οικονομία.

Αφενός τονώνει βραχυπρόθεσμα τη συνολική ζήτηση και αφετέρου αυξάνει τον δυνητικό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης μεσοπρόθεσμα.

Επομένως, μια βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη θα πρέπει να στηριχθεί στην αύξηση των επενδύσεων.

Όμως, δεν υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για αύξηση των δημοσίων επενδύσεων με δεδομένη τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας.

Επομένως, η έμφαση θα πρέπει να δοθεί στις ιδιωτικές επενδύσεις από ελληνικά και ξένα συμφέροντα.

Ήδη, τρέχουν προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ και κινδυνεύουν αν τα έργα δεν παραληφθούν εγκαίρως εντός του 2015.

Όλα αυτά θα μπορούσαν να επιταχυνθούν, αλλά αυτό δεν θα πρέπει να γίνει με κάθε κόστος, π.χ. αδιαφάνεια.

Ακόμη, οι ιδιωτικοποιήσεις λιμένων και αεροδρομίων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων.

Είναι προφανές ότι η βελτίωση της ορατότητας και η μείωση της αβεβαιότητας μετά από μια συμφωνία θα βοηθήσουν επίσης.

Όμως, οι περιορισμένες δυνατότητες των ελληνικών τραπεζών να χρηματοδοτήσουν την οικονομία συνιστούν τροχοπέδη για τις επενδύσεις.

Το ίδιο ισχύει για τις επιπτώσεις της απομόχλευσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην οικονομία και εν συνεχεία στις επενδύσεις μέσω του πολλαπλασιαστή.

Ο περιορισμός μέχρις εξαλείψεως της απομόχλευσης είναι εφικτός στόχος και θα μπορούσε να έχει ελάχιστη επίπτωση στην οικονομία και στις επενδύσεις.

Σε κάθε περίπτωση, η τόνωση των επενδύσεων, ιδίως των ιδιωτικών, θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα αν η οικονομία πρόκειται να επανέλθει σε βιώσιμο ρυθμό ανάπτυξης.

Καλώς ή κακώς, η συμφωνία δεν αρκεί.

Dr. Money