Καλό το στρες τεστ, αλλά από δανειοδοτήσεις...

Τα παθήματα δεν γίνονται μαθήματα.

Το καλοκαίρι του 2013, οι ελληνικές τράπεζες καλούσαν τους επενδυτές να συμμετάσχουν στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου στο πλαίσιο της απαραίτητης ανακεφαλαιοποίησης.

Αρκετοί μέσα στην κυβέρνηση και αλλού μιλούσαν εκείνη την εποχή για την ανακεφαλαιοποίηση ως τον καταλύτη που θα άνοιγε τις στρόφιγγες των δανείων προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Τα δεδομένα διέψευσαν τα λεγόμενά τους. Οι τράπεζες συνέχιζαν να δανείζουν μικρότερα ποσά από τα δάνεια που αποπληρώνονταν.

Μετά από λίγο καιρό ήλθε η νέα διαγνωστική μελέτη από την BlackRock Solutions και την Τράπεζα της Ελλάδος με τους μετόχους να καλούνται να βάλουν εκ νέου το χέρι στην τσέπη για να ενισχύσουν την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών.

Ενθαρρυμένοι από το αποτέλεσμα πολλοί άρχισαν να μιλάνε εκ νέου για επαναφορά σε θετικούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης. Όμως, η πραγματικότητα διέψευσε εκ νέου τις προσδοκίες που καλλιεργήθηκαν.

Η ροή νέων τραπεζικών δανείων παρέμεινε αρνητική.

Ενθαρρυμένοι από το καλό αποτέλεσμα του δυναμικού σεναρίου της διαγνωστικής αξιολόγησης της ΕΚΤ για τις ελληνικές τράπεζες, αρκετοί έχουν αρχίσει να μιλάνε και πάλι για δάνεια προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Μακάρι να ήταν έτσι, όμως δεν είναι, και καλό θα είναι να μην τρέφουν αυταπάτες.

Κατ΄ αρχάς, το δυναμικό σενάριο του στρες τεστ εφαρμόσθηκε σε 8 από τις 128-130 τράπεζες της ευρωζώνης. Οι τελευταίες προέρχονταν από την Ελλάδα, την Κύπρο και τη Σλοβενία λόγω των ακραίων συνθηκών που επικρατούσαν σ' αυτές το 2013, όπως μας τόνισε πρόσφατα ο διοικητής της ΤτΕ Ι. Στουρνάρας.

Επιπλέον, είναι πιθανό, αλλά όχι βέβαιο ακόμη, ότι το ίδιο διαγνωστικό τεστ θα επαναληφθεί και του χρόνου από την ΕΚΤ και επομένως οι τράπεζες θα πρέπει να είναι προσεκτικές για να μην βρεθούν με επιπρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες.

Ακόμη και αν δεν ήταν έτσι, οι ελληνικές τράπεζες έχουν καεί στον χυλό κι είναι επόμενο να φυσάνε και το γιαούρτι.

Θα προτιμήσουν λοιπόν να μη δώσουν νέο δάνειο, παρά να το δώσουν και να τους «κοκκινίσει» λίγους μήνες αργότερα και να τους κάψει κεφάλαιο.

Είτε λόγω οικονομικής αδυναμίας του δανειολήπτη είτε λόγω της κουλτούρας του «δεν πληρώνω», ακόμη κι αν μπορεί να πληρώσει, γιατί πιστεύει ότι τα τωρινά ή το επόμενο κόμμα εξουσίας θα του χαρίσει μέρος του δανείου.

Το κανονιστικό και το νομοθετικό πλαίσιο δυσκολεύουν επίσης τις εγκρίσεις νέων δανείων γιατί οι υπογράφοντες υπάλληλοι και στελέχη μπορούν να βρουν τον μπελά τους. Επιπλέον, η ζήτηση για νέα δάνεια από υγιείς επιχειρήσεις έχει μειωθεί μαζί με την πτώση του τζίρου και τη λειψανδρία επενδυτικών σχεδίων.

Άλλοι δεν θέλουν να πάρουν στεγαστικό δάνειο είτε γιατί περιμένουν να πέσουν οι τιμές περαιτέρω είτε γιατί δεν αισθάνονται σίγουροι για το εργασιακό μέλλον τους.

Η πολιτική αβεβαιότητα εν όψει της προεδρικής εκλογής επιδεινώνει και αυτή το οικονομικό κλίμα, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τις τράπεζες όσο και τους δανειολήπτες.

Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν εκπλήσσει που οι τράπεζες προτιμούν να αποπληρώσουν τις προνομιούχες μετοχές που κατέχει το δημόσιο ή να μειώσουν το ποσοστό του ΤΧΣ στη μετοχική τους βάση από το να δώσουν νέα δάνεια.

Κι αν δεν έφθαναν όλα αυτά, θα πρέπει να σκεφθούν επίσης πώς θα μειώσουν τον δανεισμό τους από την ΕΚΤ για να περιορίσουν τον δανεισμό από πιο ακριβό ELA από τον επόμενο Απρίλιο αν η ΕΚΤ σταματήσει να δέχεται ελληνικά ομόλογα ως εχέγγυα λόγω της χαμηλής διαβάθμισής τους.

Όλοι αυτοί είναι πιο σοβαροί λόγοι για να δίνουν δάνεια με το τσιγκέλι από την αποφοίτησή τους από τα στρες τεστ της ΕΚΤ μέχρις ότου η οικονομία γυρίσει και κάτσει ο εκλογικός κουρνιαχτός.

Γι' αυτούς τους λόγους θα ήταν καλύτερα να μην καλλιεργούνται υπερβολικές προσδοκίες για πιστωτική επέκταση μετά την άσκηση προσομοίωσης της ΕΚΤ.

Dr. Money