Η κολόνια της εξάρτησης θα κρατήσει καιρό!

Όποιος νομίζει ότι η σχέση εξάρτησης της Ελλάδας με τους δανειστές τελειώνει με μια «καθαρή έξοδο» από το μνημόνιο θα ήταν καλύτερα να το ξανασκεφθεί και να προσγειωθεί στην πραγματικότητα.

Η Ελλάδα θα υπόκειται σε ενισχυμένη εποπτεία επί δεκαετίες μέχρις ότου το 75% των δανείων από το EFSF και τις χώρες της Ε.Ε. αποπληρωθεί όποια κυβέρνηση κι αν έχει.

Ας μην ξεχνάμε ότι η μέση φυσική διάρκεια των επίσημων δανείων από το EFSF ξεπερνά τα 20 χρόνια και είναι πιθανόν να αυξηθεί περαιτέρω.

Η διαχείριση αυτής της μακροχρόνιας σχέσης θα περάσει από διάφορα κύματα.

Σε κάποιες περιπτώσεις αυτό θα οφείλεται σε διεθνή γεγονότα, ενώ σε άλλες αποκλειστικά σε ελληνικά νέα και εξελίξεις.

Κοινός παρονομαστής θα είναι η εμπιστοσύνη των αγορών από τις οποίες θα χρηματοδοτείται η Ελλάδα στη φερεγγυότητα του χρέους της και στην ακεραιότητα της ευρωζώνης.

Η πρόθεση της κυβέρνησης να απεμπλακεί από το ΔΝΤ απλοποιεί την κατάσταση.

Είχαμε αναφέρει το περασμένο καλοκαίρι ότι τα περισσότερα στελέχη του ΔΝΤ επιθυμούσαν την ταχεία απεμπλοκή του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα αναπροσαρμογής.

Σ' αυτό το συμπέρασμα είχαμε καταλήξει από διάφορες επαφές χωρίς να έχουμε κάνει κάποιο γκάλοπ και χωρίς να λάβουμε υπόψη την αντίθετη άποψη, π.χ. του κ. Τόμσεν.

Ο λόγος ήταν ότι τα περισσότερα στελέχη του ΔΝΤ δεν ήθελαν να σχετίζονται με ένα πρόγραμμα που θεωρούσαν ότι είχε αποτύχει με κριτήριο τη μη επίτευξη των στόχων του πρώτου μνημονίου.

Έδιναν δηλαδή μια διαφορετική ερμηνεία στην αποτυχία σε σχέση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης στη χώρα μας.

Φυσικά, το βασικό ζήτημα για το Ταμείο ήταν πάντοτε η εξασφάλιση της αποπληρωμής των δανείων που είχε εκταμιεύσει, δηλαδή 19,6 δισ. ευρώ τη διετία 2010-2011 και 11,5 δισ. ευρώ μέχρι σήμερα, μείον κάποιες αποπληρωμές.

Εκεί ακριβώς βρίσκεται το κουμπί για τον τρόπο με τον οποίο θα βγει το συναινετικό διαζύγιο καθώς ζητά κάποιες δεσμεύσεις από την Ελλάδα και κυρίως την Ε.Ε.

Πολύ περισσότερο όταν η Ελλάδα επιθυμεί να λάβει τη δόση των 3,4 δισ. ευρώ ώστε να περιορισθεί στα 11,6 δισ. ευρώ το υπόλοιπο των δανείων του ΔΝΤ που πρέπει να αναπληρωθεί τη διετία 2015-2016.

Το πιθανότερο είναι ότι θα βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση από τη στιγμή που η Κομισιόν υπό τον κ. Γιούνκερ είναι σύμμαχος στην προσπάθεια απεμπλοκής που κάνει ο πρωθυπουργός Α. Σαμαράς.

Στο πλαίσιο αυτής της λύσης θα προβλέπεται είτε κάποιας μορφής προληπτική πιστωτική γραμμή είτε κάτι άλλο, π.χ. ένα ταμείο με προίκα κάποιο ποσό για την αποπληρωμή των δανείων την περίοδο 2015-2016.

Είναι λογικό να περιλαμβάνει επίσης τη δέσμευση για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους με βάση την απόφαση του eurogroup τον Νοέμβριο του 2012.

Φυσικά, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Α. Τσίπρας ζήτησε πρόσφατα να μην υπογραφεί καμία συμφωνία που δεν θα έχει τη συναίνεση του κόμματός του.

Όμως, όλα δείχνουν ότι το μοναδικό κομμάτι το οποίο θα εκκρεμεί τον Φεβρουάριο, όταν αναμένεται να γίνει η ψηφοφορία για την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, θα είναι πιθανόν η νέα αναδιάρθρωση του χρέους.

Μια αναδιάρθρωση που δεν θα περιλαμβάνει «κούρεμα» της ονομαστικής αξίας του χρέους όπως έχουν διαμηνύσει Γερμανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι και άλλοι για πολύ συγκεκριμένους λόγους.

Υπό αυτήν την έννοια, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να ετοιμασθεί κατάλληλα για τη διαχείριση της μακρόχρονης σχέσης εξάρτησης από τους δανειστές μετά το τέλος του μνημονίου.

Μια εξάρτηση που δεν περιορίζεται στα δάνεια που έχουν ήδη συναφθεί.

Ας μην ξεχνάμε ότι το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων εξαρτάται σχεδόν εξ ολοκλήρου από τα ευρωπαϊκά κονδύλια.

Επίσης, οι μεταφορές κερδών και εισοδήματος από τα ομόλογα της ΕΚΤ και των εθνικών κεντρικών τραπεζών φθάνουν τα 10 δισ. ευρώ την περίοδο 2014-2020.

Όσο σημαντική και επιθυμητή κι αν είναι λοιπόν η έξοδος από το μνημόνιο, η κατάργηση της τρόικας και η εκδίωξη του ΔΝΤ, άλλο τόσο σημαντική είναι η διαχείριση της μακροχρόνιας σχέσης με τους δανειστές.

Dr. Money