O ηθικός κίνδυνος κόντρα στο ελληνικό αίτημα

Η διαφαινόμενη πρόθεση της κυβέρνησης να ζητήσει το ψαλίδισμα του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 2,3% του ΑΕΠ το 2015 από τον στόχο του 3% στο μνημόνιο δεν θα είναι εύκολη υπόθεση.

Αναμφισβήτητα, τυχόν «κούρεμα» του στόχου στο 3% του ΑΕΠ θα βόλευε την κυβέρνηση.

Κι αυτό γιατί από τη μια πλευρά θα μπορούσε να ικανοποιήσει δικαστικούς, ένστολους και άλλα ειδικά μισθολόγια του δημοσίου και από την άλλη να εισαγάγει κάποιες φοροελαφρύνσεις ευελπιστώντας σε τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας και σε πολιτικά οφέλη.

Επιπλέον, το «κούρεμα» του στόχου στο 2,3% του ΑΕΠ θα έκλεινε πιθανόν το προβλεπόμενο από την ίδια δημοσιονομικό κενό του 2015, ύψους 900 εκατ. ευρώ, χωρίς νέα μέτρα λιτότητας.

Όμως, οι δηλώσεις του κοινοτικού αξιωματούχου στις Βρυξέλλες στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας έδειξαν ότι η επιθυμία της ελληνικής πλευράς δεν θα γίνει εύκολα αποδεκτή από την Κομισιόν, που έχει τον τελευταίο λόγο.

Ο αξιωματούχος φέρεται να τόνισε ότι τυχόν αλλαγή του δημοσιονομικού στόχου θα έστελνε το λάθος μήνυμα στις αγορές και σε άλλους.

Είναι γνωστό ότι οι υπέρμαχοι της προσήλωσης στους δημοσιονομικούς στόχους πιστεύουν ότι τυχόν χαλάρωση ενισχύει τον λεγόμενο ηθικό κίνδυνο, ενθαρρύνοντας κυβερνήσεις, όπως η ελληνική, να μην προωθήσουν με τον ίδιο ζήλο τις μεταρρυθμίσεις.

Αναμφισβήτητα, υπάρχουν κυβερνήσεις που δεν έχουν την πολιτική βούληση ή τη δυνατότητα στο κοινοβούλιο να υλοποιήσουν μεταρρυθμίσεις λόγω πολιτικού κόστους.

Όμως, κανένας δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί αν οι κυβερνήσεις αναγκασθούν να παραμείνουν προσηλωμένες στους δημοσιονομικούς στόχους με τη λήψη όποιων μέτρων λιτότητας επιβαρύνοντας την οικονομία.

Υπάρχουν πολλοί στην ευρωζώνη και αλλού που αναγνωρίζουν ότι οι μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στην αύξηση του δυνητικού ΑΕΠ (Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος) θα πρέπει να συνοδευθούν από μέτρα για την τόνωση της ζήτησης.

Ακόμη κι ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι το επεσήμανε εμμέσως στη συνάντηση των κεντρικών τραπεζιτών στο Τζάκσον Χολ πριν από λίγο καιρό.

Υπάρχει ένας αξιόλογος αριθμός αξιωματούχων και άλλων που αποδέχονται αυτήν τη θέση.

Επομένως, αυτό είναι το ακροατήριο στο οποίο θα έπρεπε να στοχεύσει η Ελλάδα για να περάσει τη θέση της στην Κομισιόν περί «κουρέματος» του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 2,3% του ΑΕΠ.

Στη φαρέτρα των ελληνικών επιχειρημάτων δεν μπορεί παρά να είναι οι επιπτώσεις από την παρατεταμένη ύφεση και την ανεργία στην πολιτική σκηνή διαφόρων κρατών με την άνοδο ακραίων κομμάτων.

Επιπλέον, τυχόν επιδείνωση ή στασιμότητα της οικονομικής δραστηριότητας από την εφαρμογή νέων μέτρων λιτότητας λόγω προσήλωσης στον δημοσιονομικό στόχο θα προκαλέσει ισχυρότερες αντιδράσεις έναντι των μεταρρυθμίσεων.

Κι αυτό γιατί πολύς κόσμος θα θεωρήσει τις μεταρρυθμίσεις ως αφορμή για νέες απολύσεις και περικοπές.

Είναι προφανές ότι η κυβέρνηση δεν θα έχει εύκολο έργο να πείσει τους θεσμικούς δανειστές ότι είναι καλύτερα να χαμηλώσει ο πήχης για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015.

Όμως, δεν έχει τίποτε να χάσει απευθυνόμενη σε όλους εκείνους στην Ε.Ε. που θεωρούν ότι η υπερβολική λιτότητα δεν είναι λύση για έξοδο των οικονομιών της ευρωπεριφέρειας από τη βαθιά ύφεση.

Ας πετάξει λοιπόν το μπαλάκι σ' αυτό το γήπεδο όταν μιλά με τους κοινοτικούς αξιωματούχους και άλλους.

Dr. Money