O Στουρνάρας και τα άσφαιρα πυρά της ΕΚΤ!

Κατά τη χθεσινή ομιλία του σε εκδήλωση που διοργανώθηκε στην Αθήνα υπό την επιστημονική επιμέλεια του κ. Παπαδήμου, ο νέος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γ. Στουρνάρας έθεσε ένα ερώτημα:

Μπορεί η οικονομική ανάκαμψη της ευρωζώνης να συνεχισθεί με ταυτόχρονη μείωση των δανείων από το τραπεζικό σύστημα στον ιδιωτικό τομέα συνολικά και σε επιμέρους χώρες;

Απαντώντας στο ερώτημα, ο κ. Στουρνάρας αναφέρθηκε στη σημασία θεσμικών πρωτοβουλιών που έχουν αναληφθεί, π.χ. η ευρωπαϊκή τραπεζική ενοποίηση, και στα μέτρα που έχει λάβει η ΕΚΤ.

Όμως, εκείνο που έκανε περισσότερο εντύπωση ήταν η αναφορά του νέου διοικητή στα νέα στοχευμένα 4ετή δάνεια της ΕΚΤ (TLTRO) προς τις τράπεζες για την ενίσχυση της χρηματοδότησης της πραγματικής οικονομίας.

Ειδικότερα, η αναφορά στους πιθανούς κινδύνους από τη «δυνητική έλλειψη» επαρκών εγγυήσεων για λήψη τέτοιων δανείων από τις τράπεζες της περιφέρειας.

Λογικά, η τοποθέτηση έγινε επειδή το θέμα καίει περισσότερο την Ελλάδα.

Κι αυτό παρά το γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν μειώσει την εξάρτησή τους από τη ρευστότητα του ευρωσυστήματος στα 50 δισ. ευρώ, κάνοντας χρήση των ομολογιακών εκδόσεων των τελευταίων μηνών.

Η Eurobank ήταν η τελευταία που άντλησε 500 εκατ. ευρώ πουλώντας 4ετή ομόλογα.

Όμως, η DG Comp έχει ζητήσει να μειώσουν περαιτέρω την εξάρτησή τους και αυτή να μην υπερβαίνει το 15% του ενεργητικού τους μέχρι το 2017. Με την οικονομία να αναρρώνει σταδιακά και τις καταθέσεις να μη δείχνουν ότι μπορούν να ξεκολλήσουν εύκολα, περιορισμοί θα συνεχίσουν πιθανόν να υπάρχουν.

Σ' αυτήν τη φάση διέξοδο προσφέρει η ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών από την πώληση μεσοπρόθεσμων τραπεζικών ομολόγων στις αγορές.

Όμως, κανένας δεν μπορεί να πει με σιγουριά για πόσο χρόνο οι αγορές θα είναι καλές.

Να σημειώσουμε ότι οι τράπεζες χρησιμοποιούν τα ομόλογα EFSF που έλαβαν από το ΤΧΣ για την περσινή ανακεφαλαιοποίησή τους για βραχυπρόθεσμο δανεισμό από τη διατραπεζική αγορά repo.

Αν κάνουν χρήση άλλων ενεχύρων για να δανεισθούν φθηνά από την ΕΚΤ, το «κούρεμα» θα είναι μεγάλο.

Για κάθε ελληνικό ομόλογο ονομαστικής αξίας 1.000 ευρώ, η ΕΚΤ εφαρμόζει «κούρεμα» 56% ή 560 ευρώ, όπως πληροφορούμαστε.

Να υπενθυμίσουμε ότι η ΕΚΤ θα διεξαγάγει δύο TLTRO τον προσεχή Σεπτέμβριο και Δεκέμβριο. Οι τράπεζες επιτρέπεται να δανεισθούν το 7% του υπολοίπου των δανείων τους προς τον ιδιωτικό τομέα, εξαιρουμένων των στεγαστικών. Το επιτόκιο θα επιβαρυνθεί με 10 μονάδες βάσης σε σχέση με το επιτόκιο του MRO και θα είναι σταθερό για 4 χρόνια.

Επίσης, θα υπάρξουν τέσσερα επιπρόσθετα TLTRO μεταξύ του Μαρτίου 2015 και του Ιουνίου 2016. Αυτός ο δανεισμός από την ΕΚΤ μπορεί να είναι ίσος με 3 φορές τον καθαρό δανεισμό μιας τράπεζας προς τον ιδιωτικό τομέα, εξαιρουμένων των στεγαστικών δανείων.

Αν ο καθαρός δανεισμός των τραπεζών στον ιδιωτικό τομέα είναι χαμηλότερος από ένα όριο, θα πρέπει να αποπληρώσουν τα δάνεια του προγράμματος TLTRO στην ΕΚΤ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2016.

Είναι προφανές ότι συμφέρει από πλευράς επιτοκίου να δανεισθεί μια τράπεζα από την ΕΚΤ μέσω των TLTRO για 4 χρόνια με σταθερό επιτόκιο.

Είναι σαφές από τα συμφραζόμενα του κ. Στουρνάρα ότι δεν θεωρεί τα δάνεια TLTRO πανάκεια για τις χώρες της ευρωπεριφέρειας και προβάλλει το θέμα των εγγυήσεων.

Και πολύ σωστά κάνει, κατά την άποψή μας.

Όμως, η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας είναι περισσότερο θέμα πιστοληπτικής διαβάθμισης των επιχειρήσεων και της επιθυμίας των τραπεζών να μην την ξαναπατήσουν και λιγότερο ζήτημα ρευστότητας σ' αυτήν τη φάση.

Dr. Money