Ρευστότητα υπάρχει, πιστώσεις λείπουν!

Χρειάσθηκε μία περίπου ώρα από τη στιγμή που ολοκληρώθηκε η συνέντευξη του Μάριο Ντράγκι, προέδρου της ΕΚΤ, για να επιστρέψει η ισοτιμία ευρώ-δολαρίου εκεί που ήταν όταν ξεκίνησε.

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του κ. Ντράγκι, το ευρώ είχε φθάσει να χάνει 0,7%.

Ήταν μια πρώτη ένδειξη ότι η αγορά είχε προεξοφλήσει σε σημαντικό βαθμό τα ανακοινωθέντα μέτρα.

Τουλάχιστον όσον αφορά τη συναλλαγματική ισοτιμία που κατηγορήθηκε από τον κ. Ντράγκι για την περαιτέρω αποκλιμάκωση των τιμών τον τελευταίο χρόνο.

Αν λοιπόν στόχος της ΕΚΤ είναι να αποδυναμωθεί περισσότερο το ευρώ για να ενισχυθούν ο πληθωρισμός και η οικονομική δραστηριότητα μέσω τόνωσης των εξαγωγών, οι οιωνοί δεν μοιάζουν λαμπροί.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το πακέτο μέτρων που ανακοινώθηκε δεν είναι ικανοποιητικό και δεν θα υπάρξουν θετικές επιδράσεις στον πληθωρισμό και στην οικονομία.

Το αντίθετο.

Οι επιδράσεις θα είναι πιθανόν θετικές. Όμως, ίσως δεν είναι τόσο ισχυρές, με αποτέλεσμα να χρειασθούν νέα μέτρα από την ΕΚΤ.

Ας δώσουμε ένα παράδειγμα:

Η ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι θα σταματήσει να αποστειρώνει, δηλαδή να αφαιρεί, τη ρευστότητα που έχει διαθέσει για την αγορά κρατικών ομολόγων των χωρών της ευρωζώνης στο πλαίσιο του προγράμματος SMP.

Mιλάμε για κάπου 175 δισ. ευρώ που θα πέσουν στη χρηματαγορά του ευρώ, πιέζοντας τα επιτόκια.

Όμως, το πρόβλημα της ευρωζώνης δεν είναι η ρευστότητα.

Αν ήταν η ρευστότητα, δεν θα έσπευδαν οι τράπεζες να αποπληρώσουν τα φθηνά δάνεια (LTRO) που είχαν λάβει στο παρελθόν.

Θα τα χρησιμοποιούσαν εκεί που τα χρειάζονταν, π.χ. να δώσουν δάνειο ή για άλλο σκοπό.

Προφανώς, δεν τους λείπει η ρευστότητα.

Όμως, παρά την πλεονάζουσα ρευστότητα, το ευρώ δεν έχει αποδυναμωθεί αισθητά και ο πληθωρισμός συνεχίζει να υποχωρεί.

Για να τονώσει την πιστωτική επέκταση και την οικονομική δραστηριότητα, η ΕΚΤ ανακοίνωσε χθες νέο πρόγραμμα μεσοπρόθεσμων δανείων 4 ετών (ΤLTRO) προς τις τράπεζες με στόχο να διοχετευθούν σε νέα δάνεια στη πραγματική οικονομία.

Τα νέα TLTRO δάνεια θα έχουν σταθερό επιτόκιο και μεγαλύτερη διάρκεια, δηλαδή 4 χρόνων έναντι 3 των προηγούμενων δανείων (LTRO).

Επομένως, ευνοούν περισσότερο τις χορηγήσεις από τις τράπεζες σε σχέση με τα προηγούμενα LTRO που πήγαν για αγορές ομολόγων.

Όμως, δάνεια δεν δίνονταν μόνο και μόνο επειδή οι τράπεζες δεν ήθελαν ή δεν θέλουν να δώσουν χορηγήσεις γιατί θέλουν να θωρακισθούν κεφαλαιακά εν όψει των στρες τεστ της ΕΚΤ.

Δάνεια δεν δίνονταν επίσης επειδή η ζήτηση από εταιρείες και νοικοκυριά ήταν ισχνή καθώς πολλές από τις τελευταίες κοίταζαν να μειώσουν τα ιδιωτικά χρέη τους.

Επομένως, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι το στοχευμένο LTRO θα καταφέρει να κάνει τη διαφορά, δίνοντας νέα δάνεια σε ιδιώτες και επιχειρήσεις.

Υπό αυτές τι συνθήκες, οι όποιες θετικές επιδράσεις από τα μέτρα σε πληθωρισμό και πιστωτική επέκταση θα έλθουν αργότερα και πιθανόν δεν θα είναι τόσο ισχυρές.

Γι' αυτόν τον λόγο ίσως χρειασθεί η ΕΚΤ να αναλάβει δράση ξανά, λαμβάνοντας αντισυμβατικά μέτρα αυτήν τη φορά.

Dr. Money