Mία ερώτηση, πολλές απαντήσεις για τη λιτότητα!

Διίστανται οι απόψεις των Ελλήνων πολιτών που συμμετείχαν σε πανευρωπαϊκή διαδικτυακή έρευνα (www.euvox2014.eu) κατά πόσον η μείωση των κρατικών δαπανών συνιστά τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης.

Το 42% περίπου όσων Ελλήνων απάντησαν στο σχετικό ερώτημα της πανευρωπαϊκής διαδικτυακής εφαρμογής ψήφου voxeu τάχθηκε υπέρ της περικοπής των κρατικών δαπανών, ενώ το 40% περίπου τάχθηκε κατά κι οι υπόλοιποι δεν πήραν θέση.

Διχασμένοι εμφανίζονται επίσης οι Γερμανοί, οι Αυστριακοί και οι Ιταλοί, ενώ οι περικοπές υποστηρίζονται από την πλειοψηφία των χρηστών της εφαρμογής από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας.

Αντίθετα, μειοψηφούντες είναι εκείνοι που συμφωνούν στην Ισπανία, στη Δανία και στη Σουηδία και σε μικρότερο βαθμό στην Ολλανδία κ.α.

Τα αποτελέσματα των απαντήσεων που έδωσαν οι ερωτηθέντες ανά χώρα στο συγκεκριμένο ερώτημα παραπέμπει σε μια κατάσταση ευρωπαϊκής Βαβέλ.

Το ερώτημα θα ήταν πιο σαφές και ολοκληρωμένο αν έθετε θέμα είτε μείωσης των κρατικών δαπανών είτε αύξησης των φόρων για τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος και την έξοδο από την οικονομική κρίση.

Η όποια επιλογή έχει συνέπειες για την οικονομία αλλά και ιδεολογικό υπόβαθρο, όπως έχουμε αναφέρει ξανά στο παρελθόν.

Στην Ελλάδα δεν είχε τεθεί τέτοιο θέμα πριν ενσκήψει η διεθνής οικονομική κρίση του 2008.

Οι κυβερνήσεις ήταν πρόθυμες να ξοδεύουν αβέρτα με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να τις εγκαλούν γιατί δεν ξόδευαν περισσότερα για κοινωνικές δαπάνες, ενώ οι αγορές ήταν πρόθυμες να τους δανείσουν τα λεφτά που έλειπαν.

Αυτή η χρόνια απαράδεκτη πρακτική συσσώρευσης δημοσίου χρέους οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση και στην ουσιαστική χρεοκοπία της χώρας.

Όμως, η διάσταση απόψεων των Ελλήνων χρηστών του voxeu για τη σκοπιμότητα της περιστολής των κρατικών δαπανών είναι ενδιαφέρουσα.

Αν μη τι άλλο δείχνει προβληματισμό απέναντι σε κάτι που στην Ελλάδα, ακόμη και σήμερα, πολλοί θεωρούν τοτέμ, παρότι πολλοί παραδέχονται ότι τα λεφτά που δαπανά το κράτος δεν πιάνουν τόπο.

Ίσως λοιπόν θα έπρεπε άπαντες να διδαχθούν κάτι από το παράδειγμα της Σουηδίας και άλλων χωρών.

Η Σουηδία, η οποία βρέθηκε στη δίνη μεγάλης οικονομικής κρίσης το πρώτο μισό της δεκαετίας του 1990, έχει μειώσει τις υψηλές κρατικές δαπάνες κατά 9 μονάδες του ΑΕΠ από το 1995 μέχρι σήμερα χωρίς να αλλάξει το κοινωνικοοικονομικό της μοντέλο.

Το ερώτημα είναι σαφές:

Πώς μπορεί να μειώσει μια υπερχρεωμένη χώρα το κρατικό έλλειμμα, περιστέλλοντας τις κρατικές δαπάνες χωρίς να υποβαθμίσει το βιοτικό επίπεδο των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων;

Η απάντηση έχει τρία σκέλη:

Πρώτον, μερικές κατηγορίες δαπανών θα πρέπει να είναι καλύτερα στοχευμένες ώστε να βοηθούν τους ασθενέστερους και όχι τους πιο οικονομικά εύρωστους.

Δεύτερον, κάποιες δημόσιες δαπάνες θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από ιδιωτικές.

Δεν υπάρχει λόγος να δαπανά το κράτος λεφτά για να χτίσει σχολεία ή άλλα κτίρια που θα στεγάσουν δημόσιες υπηρεσίες όταν υπάρχουν τα ΣΔΙΤ.

Το κράτος θα μπορούσε επίσης να μειώσει τις δαπάνες για συντάξεις αν καθίστατο υποχρεωτική η ασφάλιση σε επαγγελματικά ταμεία ή και η εταιρική ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων.

Τρίτον, η διαχείριση των κρατικών δαπανών θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξοικονόμηση πόρων όπως στον κλάδο της υγείας, δίνοντας π.χ. έμφαση στην πρόληψη αντί στη θεραπεία, στη χρήση γενόσημων αντί άλλων φαρμάκων κ.λπ.

Υπάρχουν λοιπόν τρόποι να επιτευχθεί μείωση των κρατικών δαπανών και του δημοσιονομικού ελλείμματος χωρίς να γίνουν οι πολίτες φτωχότεροι.

Σε μια τέτοια περίπτωση, η διάσταση απόψεων των Ελλήνων χρηστών της πανευρωπαϊκής εφαρμογής συμβουλής για ψήφο στις ευρωεκλογές δεν θα είχε νόημα.

Dr. Money