Γιατί η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στις αγορές!

Σύμφωνα με τον Ralph Atkins των F.T., η Ελλάδα θα πρέπει να αντισταθεί στο πειρασμό μιας εξόδου στις αγορές για συγκεκριμένους λόγους.

Ο αγαπητός Ralph παρουσίασε την έξοδο σαν να δίνεις σε έναν αλκοολικό ένα μπουκάλι ούζο.

Για κάποιους άλλους, η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές είναι σαν να δίνεις νερό σε κάποιον διψασμένο στην έρημο.

Για να ακριβολογούμε, το ελληνικό εγχείρημα, αν τελικά πραγματοποιηθεί φέτος, αφορά τη μερική έξοδο της χώρας στις αγορές, που θα καλύψει αρχικά ένα μικρό μέρος των δανειακών αναγκών της ύψους 2 - 3 δισ. ευρώ.

Αναμφισβήτητα, η άντληση, έστω κι αυτού του μικρού ποσού, έχει μεγάλη σημασία για την Ελλάδα, πρωτίστως, και δευτερευόντως για την ευρωζώνη.

Συμβολική και πραγματική.

Συμβολική γιατί τέσσερα περίπου χρόνια μετά την αίτηση για υπαγωγή σε πρόγραμμα διάσωσης, η Ελλάδα ξαναβγαίνει στις αγορές, σηματοδοτώντας την πιθανή αρχή του τέλους της κρίσης στην ευρωζώνη.

Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η χώρα οδηγήθηκε στο μνημόνιο τον Μάιο του 2010 γιατί δεν μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές.

Πραγματική σημασία έχει γιατί δίνει στην ελληνική κυβέρνηση περισσότερα περιθώρια ελιγμών στην εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής και μειώνει τις πιθανότητες ενός νέου πακέτου στήριξης, εξοικονομώντας χρήματα των Ευρωπαίων εταίρων.

Πολλοί, όπως ο Ralph, θεωρούν ότι η άντληση κεφαλαίων από τις αγορές θα αμβλύνει τις πιέσεις στην ελληνική πλευρά για υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων.

Σε μεγάλο βαθμό έχει δίκιο.

Πράγματι, η κυβέρνηση θα δείχνει μεγαλύτερη ανυπακοή απέναντι στα αιτήματα της τρόικας για δημοσιονομική πειθαρχία και διαρθρωτικές αλλαγές αν αισθάνεται ότι δεν έχει ανάγκη τις δόσεις.

Όμως, είτε υπάρχει τρόικα είτε όχι, η Ελλάδα θα πρέπει να ευθυγραμμισθεί με τις απαιτήσεις του νέου δημοσιονομικού συμφώνου.

Υπενθυμίζουμε ότι το σύμφωνο προβλέπει το δημοσιονομικό έλλειμμα να είναι μικρότερο από 3% του ΑΕΠ και το διαρθρωτικό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης να είναι χαμηλότερο από 0,5% του ΑΕΠ αν το δημόσιο χρέος υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ, όπως στην Ελλάδα.

Αν η Ελλάδα εμφανίζει μεγαλύτερα ελλείμματα επειδή η κυβέρνηση ξοδεύει περισσότερα, δεν θα υποστεί μόνο την προβλεπόμενη τιμωρία από το σύμφωνο.

Θα χάσει επίσης τη δυνατότητα χρηματοδότησης από τις αγορές. Είναι κάτι που σίγουρα καμία κυβέρνηση πλέον δεν θα θέλει να διακινδυνεύσει.

Από την άλλη πλευρά, η ανυπακοή που θα χρηματοδοτηθεί από τις αγορές μπορεί να οδηγήσει σε ταχύτερη επιστροφή στην ανάπτυξη χωρίς να εγκαταλειφθεί η δημοσιονομική πειθαρχία.

Αυτή η εντύπωση ενισχύεται από το τεράστιο διαρθρωτικό πρωτογενές πλεόνασμα, που εκτιμάται στο 6% του ΑΕΠ το 2013.

Ακόμη κι αν το τελευταίο μειωνόταν στο 4%, η χώρα θα ήταν υπόδειγμα πειθαρχίας στην ευρωζώνη, ενώ θα τονωνόταν η οικονομία.

Σε αντίθεση με τα δημοσιονομικά, η ευρωζώνη δεν διαθέτει μηχανισμό που να επιβάλει τις μεταρρυθμίσεις.

Αυτό σημαίνει ότι εκεί θα υπάρξει πρόβλημα, εκτός κι αν η κυβέρνηση και η κοινωνία τις ενστερνισθούν.

Όμως, το τελευταίο δεν είναι πιθανόν και επομένως όλα θα είναι στον αυτόματο πιλότο.

Στο ενδιάμεσο, η χώρα δεν απέχει πολύ από την υλοποίηση όλων των προβλεπόμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, παρά τις καθυστερήσεις.

Αντίθετα, υστερεί αρκετά στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων, που θα ωφεληθούν από την ανάκαμψη της οικονομίας και την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, αφού υποδηλώνουν μείωση του ρίσκου χώρας στα μάτια των επενδυτών.

Από την άλλη πλευρά, ο δανεισμός από τις αγορές με υψηλά επιτόκια όταν η Ελλάδα μπορεί να δανειστεί με επιτόκιο 2% από το ESM, προβληματίζει γιατί, εκτός των άλλων, υπονομεύει τη φερεγγυότητα του χρέους.

Όμως, τα ποσά που θα αντλήσει η Ελλάδα είναι μικρά σε σύγκριση με τα 300 δισ. ευρώ συν το χρέος.

Κάπου 2 - 3 δισ. το 2014 και το ίδιο ποσό ή κάπως μεγαλύτερο το 2015.

Η Ιστορία διδάσκει ότι ο πρώτος δανεισμός είναι πιο ακριβός σε τέτοιες περιπτώσεις και γίνεται πιο προσιτός αργότερα όταν τα μακροοικονομικά δεδομένα βελτιώνονται και οι αγορές κάνουν ράλι όπως τώρα.

Στην περίπτωση της Ελλάδας θα συντρέχουν κι άλλοι λόγοι που θα δικαιολογούν χαμηλότερες αποδόσεις, αν επιβεβαιωθούν.

Ένας από αυτούς είναι η πεποίθηση ότι το Eurogroup θα δεσμευθεί με μέτρα για την ανακούφιση από το χρέος την άνοιξη πριν η χώρα βγεί στις αγορές.

Ένας άλλος λόγος που δικαιολογεί τη μερική έξοδο στις αγορές είναι η αναπόφευκτη αλλαγή της στάσης της τρόικας απέναντι στην Ελλάδα.

Είναι προφανές ότι δεν θα θέλει να προκαλεί προβλήματα στο δανειακό της σχέδιο με δηλώσεις κ.τ.λ. Επομένως, οι εκπρόσωποι των δανειστών θα είναι πιο προσεκτικοί στα σχόλια και στις διαπιστώσεις τους.

Τέλος, η χρηματοδότηση από τις αγορές απομακρύνει το ενδεχόμενο ενός νέου δανείου και μνημονίου.

Φυσικά, ο καθένας μπορεί να έχει την άποψή του για την ορθότητα η μη πιθανής ελληνικής εξόδου στις αγορές το 2014.

Όμως, η περίπτωση της Ελλάδας μοιάζει σε εμάς περισσότερο με κάποιον που αναζητά εναγωνίως νερό γιατί διψάει πολύ και λιγότερο με έναν αλκοολικό που αναζητά ούζο.

Dr. Money