Κοινωνική πολιτική γίνεται με καθαρές κουβέντες

Πριν από λίγο καιρό, η κυβέρνηση αποφάσισε να αποκαταστήσει η ΔΕΗ τη σύνδεση του ρεύματος στα φτωχά νοικοκυριά για κοινωνικούς λόγους.

Η απόφαση συνοδεύθηκε από το εύλογο ερώτημα των ΜΜΕ και άλλων:

Ποιο είναι το κόστος της συγκεκριμένης επιλογής και ποιος θα το επωμισθεί;

Το αρμόδιο υπουργείο έδειξε να δυσκολεύεται στην αρχή, αλλά τελικά απάντησε.

Το κόστος της κοινωνικής πολιτικής θα το αναλάμβαναν τα υπόλοιπα νοικοκυριά, καταβάλλοντας μισό ευρώ έκαστο.

Ήταν μια ξεκάθαρη τοποθέτηση, που έγινε ευρέως αποδεκτή από την κοινωνία, γιατί κανένας δεν επιθυμεί να υπάρχουν συνάνθρωποί μας που δεν έχουν ρεύμα τη σημερινή εποχή.

Πρόσφατα, η κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή το σχέδιο νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς με την ανοχή της τρόικας, σύμφωνα με εκπροσώπους του υπουργείου Ανάπτυξης.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης στηλίτευσαν το σχέδιο νόμου, ισχυριζόμενα ότι δεν παρέχει επαρκή προστασία και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ ζήτησαν βελτιώσεις, ενώ ο υπουργός Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκης έσπευσε να το υπερασπισθεί.

Πολλά ΜΜΕ έσπευσαν να μιλήσουν για ανάσα στους δανειολήπτες και άλλα να το επικρίνουν.

Όμως, κανένας απ' όλους αυτούς που ασχολούνται με το θέμα των πλειστηριασμών δεν έθεσε το ίδιο ερώτημα όπως στην περίπτωση των συνδέσεων του ρεύματος στα φτωχά νοικοκυριά από τη ΔΕΗ.

Ποιο είναι το εκτιμώμενο κόστος του νέου νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας και ποιοι θα το επωμισθούν;

Όπως ήταν φυσικό, απάντηση δεν δόθηκε από τη στιγμή που δεν τέθηκε το ερώτημα.

Πριν από μερικές μέρες αναφερθήκαμε σε μια πτυχή του θέματος, τονίζοντας ότι κοινοτικοί αξιωματούχοι εμφανίζονταν διατεθειμένοι να αφήσουν την κυβέρνηση να νομοθετήσει μονομερώς.

Όμως, το αντάλλαγμα θα ήταν να μειωθεί το διαθέσιμο ποσό (buffer) για τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.

Σε αυτήν την περίπτωση, τα διαθέσιμα κεφάλαια μετά τον νέο γύρο των stress tests για τις τράπεζες θα ήταν λιγότερα και δεν θα επαρκούσαν για να καλύψουν σε μεγάλο βαθμό το χρηματοδοτικό κενό της χώρας την περίοδο 2014-2016.

Επομένως, η χώρα θα χρειαζόταν νέο δάνειο από την Ε.Ε. που θα δινόταν υπό προϋποθέσεις, δηλαδή με νέο μνημόνιο.

Ουσιαστικά, το κόστος του νόμου για τους πλειστηριασμούς θα ήταν πιθανόν ένα νέο δάνειο με μνημόνιο αν οι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι των Βρυξελλών επέμεναν.

Φυσικά, υπάρχει κι άλλος τρόπος να προσεγγίσει κανείς το κόστος του σχεδίου νόμου για τους πλειστηριασμούς.

Από τη στιγμή που το 24% περίπου των στεγαστικών δανείων συνολικού ύψους 71,7 δισ. ευρώ είναι προβληματικό, ο νόμος θα μπορούσε, θεωρητικά, να οδηγήσει στο χάρισμα υπολοίπου δανείων ύψους 17 δισ. ευρώ και άνω.

Αναμφισβήτητα, πρόκειται για πολύ υψηλό κόστος.

Όμως, η μεγάλη μάζα του κόσμου μπορεί να μην το αντιληφθεί, παρότι θα το πληρώσει, αν το κόστος αναληφθεί από τους ισολογισμούς των τραπεζών.

Δεν είναι σωστό.

Από τη στιγμή που η κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα γενικότερα επιθυμούν μια τέτοια λύση, θα πρέπει να έχουν το θάρρος να πουν ποιο είναι το εκτιμώμενο κόστος και ποιοι θα το σηκώσουν.

Κατά την ταπεινή μας άποψη, η πιο διαφανής διαδικασία είναι να επιχορηγηθούν απευθείας τα προβληματικά στεγαστικά δάνεια από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Με αυτόν τον τρόπο, υπάρχει διαφάνεια, το κόστος του νόμου μπορεί να προσδιορισθεί ευκολότερα και θα ξέρουν οι υπόλοιποι πολίτες ποιοι πληρώνουν τις δόσεις τους.

Η απευθείας επιχορήγηση των προβληματικών δανείων από τον κρατικό προϋπολογισμό είναι ίσως η καλύτερη λύση, κατά τη γνώμη μας.

Η κοινωνική πολιτική θα πρέπει να ασκείται με καθαρές κουβέντες.

Dr. Money