Ο αισιόδοξος Στουρνάρας και η εξίσωση των δανειστών

Η αισιοδοξία του είναι κατά πολλούς προτέρημα, αλλά κατά άλλους είναι μειονέκτημα.

Παραδείγματος χάρη, ο κ. Στουρνάρας συνεχίζει να πιστεύει ότι θα έχουν κλείσει όλα σχεδόν τα ανοικτά θέματα με την τρόικα μέχρι το τέλος της χρονιάς και πριν η χώρα αναλάβει τα ηνία της Ε.Ε.

Από την άλλη πλευρά, οι δανειστές δεν εμφανίζονται το ίδιο αισιόδοξοι.

Aπομένει μάλιστα να δούμε αν θα δικαιωθεί ο Αυστριακός κ. Βίζερ, επικεφαλής του Euroworking Group.

Ο τελευταίος προκάλεσε τη μήνη της Αθήνας πριν από λίγο καιρό καθώς φέρεται να προσδιόρισε για ακόμη πιο αργά, μετά τις διακοπές για σκι, που λαμβάνουν χώρα από τις 8 έως τις 15 Φεβρουαρίου σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης, την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν στη θέση της Ελλάδας ήταν άλλη ευρωπαϊκή χώρα εκτός ευρωζώνης η τρόικα θα είχε κουνήσει μαντίλι προ πολλού λόγω της μη εφαρμογής των συμφωνηθέντων δράσεων.

Και θα περίμενε η κυβέρνηση της όποιας ευρωπαϊκής χώρας να ενδώσει δίνοντας γη και ύδωρ για να γυρίσει πίσω.

Εδώ, το θέμα είναι πιο περίπλοκο και οι συνέπειες μεγαλύτερες.

Η ηγεσία της Γερμανίας αισθάνεται ότι η πολιτική της λιτότητας δικαιώνεται, βλέποντας την Ιρλανδία να βγαίνει από το μνημόνιο και αυξημένες πιθανότητες να ακολουθήσει η Πορτογαλία στο δεύτερο εξάμηνο του 2014.

Επιπλέον, βλέπει τις χρόνιες μακροοικονομικές ανισορροπίες της Ελλάδας στα δημοσιονομικά και στο εξωτερικό ισοζύγιο να διορθώνονται, την ανταγωνιστικότητα να επανέρχεται σε επίπεδα πριν από το ευρώ και την ύφεση να επιβραδύνεται.

Δεν επιθυμεί λοιπόν να διαταραχθεί το κλίμα και να δημιουργηθούν αρνητικές προσδοκίες στην αγορά για την πορεία του ελληνικού οικονομικού προγράμματος σε μια περίοδο όπου η Ελλάδα αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε.

Θεωρητικά, οι συνομιλίες των δύο πλευρών θα μπορούσαν να συνεχιστούν επί μακρόν αν το ΔΝΤ είχε εξασφαλίσει τη 12μηνη χρηματοδότηση του προγράμματος και οι δανειστές μπορούσαν να έχουν μερική συμφωνία σε επιμέρους ζητήματα με την κυβέρνηση.

Όμως, εκταμιεύσεις κεφαλαίων από τον ΕSM και το ΔΝΤ χωρίς ολοκλήρωση των αξιολογήσεων είναι δύσκολο να υπάρξουν.

Ακόμη κι αν εκφράζεται πολιτική βούληση από την πλευρά του Βερολίνου και των Βρυξελλών.

Εδώ ακριβώς γεννάται το ζήτημα.

Η Ελλάδα έχει λήξεις ομολόγων 1,8 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο και λήξη δανείου του ΔΝΤ ύψους 1 δισ. ευρώ τον Φεβρουάριο.

Συνολικά, 2,8 δισ. ευρώ.

Ακόμη κι αν λάβει την υποδόση των προαπαιτούμενων του 1 δισ. ευρώ εγκαίρως, ώστε να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό, πουλώντας νέα, επιπρόσθετα έντοκα γραμμάτια, το πρόβλημα λύνεται προσωρινά.

Πόσα επιπλέον έντοκα θα πρέπει να απορροφήσουν τα νοικοκυριά και οι εταιρείες για να αναχρηματοδοτήσει η χώρα τα ομόλογα και δάνεια που λήγουν τους επόμενους μήνες;

Σίγουρα πολύ λιγότερα από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 10 δισ. ευρώ που λήγουν το 2014 και κατέχουν η ΕΚΤ, οι εθνικές κεντρικές τράπεζες και η ΕΙΒ.

Χωρίς να συμπεριλάβουμε τα ομόλογα που έχουν δοθεί στις τράπεζες για παλαιότερη ανακεφαλαιοποίησή τους και στο ΕΤΕΑΝ.

Και τα 7 δισ. ευρώ των δανείων του ΔΝΤ που πρέπει να αποπληρωθούν την επόμενη χρονιά.

Επομένως, τα έντοκα δεν αποτελούν μόνιμη λύση για τόσο μεγάλα ποσά λήξεων.

Ούτε η Ελλάδα έχει την πολυτέλεια μεγαλύτερης λιτότητας για επίτευξη υψηλότερου πρωτογενούς πλεονάσματος.

Ούτε μπορεί να πιστεύει ότι τα αναμενόμενα μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους θα κάνουν τη διαφορά.

Ακόμη κι αν υλοποιηθούν πριν από τον Μάιο.

Αν λοιπόν δεν ολοκληρωθεί η τωρινή αξιολόγηση του προγράμματος από την τρόικα για τη σταδιακή απελευθέρωση της δόσης των 4,9 δισ. ευρώ, οι ανάγκες αναχρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας δεν θα μπορούν να καλυφθούν εύκολα.

Εκτός κι αν η Ελλάδα βγει και δανεισθεί κάποια αξιόλογα ποσά σε λογικές τιμές στις αγορές.

Όμως, αυτό μπορεί να γίνει αργότερα, αλλά σίγουρα τα 2 - 3 δισ. ευρώ που μπορούν να βοηθήσουν δεν αποτελούν συνολική λύση για το 2014.

Από τη στιγμή που το ελληνικό χρέος βρίσκεται σε μεγάλο βαθμό στην κατοχή της Ε.Ε. και του ΔΝΤ, οι τελευταίοι έχουν μικρότερο κίνητρο να οδηγήσουν τα πάντα στα άκρα.

Όμως, όσο δεν κλείνει η αξιολόγηση της τρόικας και δε ρέει το χρήμα τόσο οι ακάλυπτες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα αυξάνονται.

Ποιο από τα δύο θα επικρατήσει;

Η πίεση της τρόικας για την εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής ή η άποψη «χαλαρώστε» γιατί εδώ κινδυνεύετε να χάσετε περισσότερα.

Θα χρειαστεί λοιπόν η αισιοδοξία του κ. Στουρνάρα να πάρει σάρκα και οστά για να δοθεί διέξοδος.

Dr. Money