O Άσμουσεν, το χρηματοδοτικό κενό και η λύση!

Από το ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής λείπουν μεταξύ 10 και 15 δισ. ευρώ για να είναι πλήρως χρηματοδοτημένο την περίοδο 2014-2016.

Οι εκτιμήσεις για το μέγεθος του κενού αυτού ποικίλλουν ανάλογα με το ποιος τις κάνει.

Ως γνωστόν, το θέμα ήλθε στην επιφάνεια γιατί έγινε αντικείμενο αντιπαράθεσης στην προεκλογική εκστρατεία της Γερμανίας μεταξύ της Α. Μέρκελ και του Β. Σόιμπλε από τη μια πλευρά και του Π. Στάινμπρουκ από την άλλη.

Με δηλώσεις τους τόσο ο πρόεδρος της ΕΚΤ όσο και ο Ολλανδός πρόεδρος του Eurogroup ξεκαθάρισαν ότι νέο πακέτο στήριξης συνεπάγεται νέους όρους.

Στην Αθήνα πιστεύουν ότι ακόμη κι αν η χώρα αποδεχθεί τα χαμηλότοκα δάνεια στο πλαίσιο ενός τρίτου μνημονίου, οι όροι θα αφορούν διαρθρωτικά μέτρα γιατί τα μέτρα λιτότητας έχουν εξαντληθεί.

Δεν θα σταθώ πολύ σ' αυτό το σημείο, αν και διαφωνώ. Οι όροι μπορεί να συνδέονται με διαρθρωτικά μέτρα.

Αν όμως τα διαρθρωτικά μέτρα δεν αποδώσουν στο δημοσιονομικό μέτωπο, τότε θα στραφούν αναπόφευκτα στα δοκιμασμένα, π.χ. αυξήσεις φόρων, μειώσεις δαπανών.

Όμως, φαίνεται ότι τα κεφάλαια για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού θα μπορούσαν να βρεθούν από αλλού με τη σύμφωνη γνώμη των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.

Ως γνωστόν, η ελληνική πλευρά θα ήθελε να χρησιμοποιήσει μέρος ή ολόκληρο το εναπομείναν ποσό από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.

Το θέμα τέθηκε επί τάπητος κατά την τελευταία επίσκεψη του μέλους του Δ.Σ. της ΕΚΤ Γ. Άσμουσεν στην Αθήνα.

Ο Γερμανός κεντρικός τραπεζίτης ξεκαθάρισε στους συνομιλητές του ότι θα πρέπει να ολοκληρωθούν τα τεστ αντοχής των ελληνικών τραπεζών και ανάλογα με το ποσό που θα έχει απομείνει να ληφθούν αποφάσεις.

Ο ίδιος δεν έδειξε αντίθετος στο ενδεχόμενο να χρησιμοποιηθεί το εναπομείναν ποσό για να χρηματοδοτηθεί το κενό αφού όμως ολοκληρωθούν τα τεστ της BlackRock, σύμφωνα με συνομιλητή του.

Αυτήν τη στιγμή, το εναπομείναν ποσό εκτιμάται μεταξύ 8,5 και 11,5 δισ. ευρώ και δεν αναμένεται να αλλάξει αν οι νέες χρηματοδοτικές ανάγκες των τραπεζών ανέλθουν σε 5 - 6 δισ. ευρώ, αφού μπορούν να καλυφθούν με άλλους τρόπους, π.χ. μελλοντικά κέρδη προ προβλέψεων κ.τ.λ.

Υπέρ της άποψης ότι θα επιτραπεί στην ελληνική πλευρά να χρησιμοποιήσει τουλάχιστον μέρος του ποσού συνηγορεί επίσης η απροθυμία των Ευρωπαίων εταίρων να δώσουν νέα δάνεια, ισχυρίζεται η ελληνική πλευρά.

Όμως, στο τραπέζι αναμένεται να τεθεί μετά τις γερμανικές εκλογές και το θέμα της μετακύλισης στο μέλλον των παλιών ελληνικών ομολόγων που κατέχουν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης (ANFAs).

Ο Β. Σόιμπλε είχε αναφερθεί στο ζήτημα λέγοντας ότι θα το ξαναδούνε μελλοντικά.

Σε αυτήν την περίπτωση, οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα λαμβάνουν νέα ελληνικά ομόλογα (μετά το PSI) κάθε φορά που λήγουν τα παλιά.

Mε αυτόν τον τρόπο, η Αθήνα θα αποφύγει την αποπληρωμή χρέους ύψους 3,8 δισ. ευρώ την περίοδο αναφοράς, ενώ ανεπαίσθητη θα είναι η επιβάρυνση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ το 2020.

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπήρχε συμφωνία όταν συντάχθηκε το β΄ μνημόνιο τον Φεβρουάριο για επιστροφή των εσόδων απ΄οαυτά τα ομόλογα προς την Ελλάδα.

Όμως, θα απέφερε ένα ποσό που ήταν μικρότερο των 2 δισ. ευρώ και εγκαταλείφθηκε, οπότε προτάθηκε η επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των ομολόγων με ανταλλαγή νέων με παλιά.

Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν ενστάσεις καθώς μερικοί θεωρούν ότι με αυτόν τον τρόπο παραβιάζεται η αρχή για τη μη χρηματοδότηση των κρατικών ελλειμμάτων.

Αν λοιπόν το χρηματοδοτικό κενό είναι 11 δισ. ευρώ, τότε μπορεί να καλυφθεί από το εναπομείναν ποσό για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και με τη μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων που κατέχουν οι εθνικές τράπεζες.

Επιπλέον, ποσά μπορεί να προστεθούν, αν χρειασθεί, από τον δανεισμό του δημοσίου μέσω εντόκων γραμματίων σε περίπτωση όπου το επιτρέψει η ΕΚΤ.

Είναι κάτι που η ΕΚΤ επέτρεψε τον Αύγουστο του 2012.

Θεωρητικά, λοιπόν, υπάρχουν ανώδυνοι τρόποι για την κάλυψη του εκτιμώμενου χρηματοδοτικού κενού και την αποφυγή ενός ακόμη μνημονίου με τις ευλογίες των δανειστών.

Dr. Money