Μη θυσιάσετε το ΠΔΕ για παροχές!

Ο ίδιος γνωρίζει ότι η ψυχολογία παίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία.

Αν λοιπόν έβγαινε και σε μία από τις πιο σημαντικές ομιλίες της χρονιάς κι έλεγε ότι δεν βλέπει φως στο βάθος του τούνελ, το αποτέλεσμα θα ήταν χειρότερο, αφού νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα τα έβαφαν ακόμη πιο μαύρα, επιδεινώνοντας την κατάσταση της οικονομίας.

Ακόμη, η αισιοδοξία του δεν είναι αδικαιολόγητη, αν και είναι λίγο υπερβολικό να ισχυρίζεται κανείς ότι η Ελλάδα βγαίνει από τη μνημονιακή εποχή όταν μόλις λίγες μέρες πριν ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μ. Ντράγκι μιλούσε για νέους όρους αν η χώρα χρειαστεί τρίτο πακέτο στήριξης.

Όμως, το δημοσιονομικό έλλειμμα βαίνει μειούμενο, το πρωτογενές πλεόνασμα μοιάζει ολοένα και πιο εφικτό και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών συνεχίζει να συμπιέζεται.

Επιπλέον, τα αναθεωρημένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ έδειξαν αποκλιμάκωση της ύφεσης το β΄ τρίμηνο και σε συνδυασμό με τις καλές επιδόσεις του τουρισμού το τρέχον τρίμηνο μπορεί να συμπιέσουν το πραγματικό ΑΕΠ λιγότερο από 4,2%-4,4% που είναι η επίσημη πρόβλεψη για φέτος.

Επίσης, πάνω από 100.000 θέσεις εργασίας έχουν δημιουργηθεί στον ιδιωτικό τομέα το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου, έστω κι αν το 40% περίπου είναι δουλειές μερικής απασχόλησης και εκ περιτροπής.

Από την άλλη πλευρά, η χώρα διέρχεται τον έκτο χρόνο ύφεσης, η ανεργία είναι στα ύψη, το διαθέσιμο εισόδημα έχει συμπιεστεί και η σταθεροποίηση της οικονομικής δραστηριότητας, αν έρθει το 2014, δεν δικαιολογεί πανηγυρισμούς.

Όμως, το πιο ανησυχητικό είναι άλλο.

Η επιθυμία για εμφάνιση σχετικά υψηλού πρωτογενούς πλεονάσματος φαίνεται να οδηγεί σε σημαντικό περιορισμό των δαπανών του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων (ΠΔΕ). Η ανωτέρω επιθυμία σχετίζεται με τη λήψη μέτρων από το Eurogroup για τη μείωση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2020 σύμφωνα με την απόφαση του περσινού Νοεμβρίου.

Όμως, είναι πλέον φανερό ότι το πρωτογενές πλεόνασμα συνδέεται με τις πολιτικές επιδιώξεις της κυβέρνησης, αφού το 2014 δείχνει έτος εκλογών.

Όσο μεγαλύτερο το πρωτογενές πλεόνασμα, τόσο περισσότερα χρήματα θα διατεθούν για διάφορες παροχές.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση μπορεί να διαθέσει μέχρι το 70% του πλεονάσματος πάνω από τον στόχο.
Ο στόχος είναι ισοσκελισμένο πρωτογενές αποτέλεσμα για την τρόικα, αν και το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα (ΜΠΔΣ 2013-2016) προβλέπει πλεόνασμα 1,1 δισ. ευρώ.

Επί τη ευκαιρία, ο προϋπολογισμός του 2013 προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 748 εκατ. ευρώ.
Όπως είχαμε αναφέρει στο άρθρο με τίτλο «η προσγείωση ενός δημοσιονομικού σάλτου» στις 3 Σεπτεμβρίου, το ενοποιημένο πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης ήταν 1 δισ. ευρώ στο 7μηνο.

Όμως, οι δαπάνες του ΠΔΕ υστερούσαν κατά 1,3 δισ. ευρώ έναντι του στόχου και επομένως αν αυξάνονταν ανάλογα, είτε το πρωτογενές πλεόνασμα θα μετατρεπόταν σε έλλειμμα είτε θα ερχόταν ίσα βάρκα, ίσα νερά.
Η παλαιότερη δικαιολογία περί έλλειψης εθνικών πόρων δεν υφίσταται πλέον, αφού οι δαπάνες χρηματοδοτούνται κατά 90% και πλέον από ευρωπαϊκά κονδύλια και τα έσοδα του ΠΔΕ από την Ε.Ε. υπερβαίνουν τον στόχο.

Όμως, ο περιορισμός των δαπανών του ΠΔΕ με σκοπό την επίτευξη μεγαλύτερου πρωτογενούς πλεονάσματος και εν συνεχεία τις παροχές είναι σωστή μεν από πολιτική σκοπιά, αλλά συνιστά κακή οικονομική πολιτική.

Πολύ περισσότερο όταν η επιστροφή μέρους του πιθανού πρωτογενούς πλεονάσματος γίνεται με αδιευκρίνιστα, μάλλον κομματικά, κριτήρια αφού περιλαμβάνει τους ένστολους που έχουν υποστεί τις μικρότερες κατά μέσο όρο μειώσεις στον δημόσιο τομέα.

Αναμφισβήτητα, η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος θα είναι μια καλοδεχούμενη, θετική εξέλιξη.
Όμως, το ΠΔΕ δεν θα πρέπει να θυσιαστεί γι' αυτόν τον σκοπό και τις έκτακτες παροχές που σχεδιάζονται από πίσω.

Dr. Money