των Δ. Λευτάκη, Ανδρ. Καραλή*

Την περασμένη εβδομάδα η απόδοση στο δεκαετές ομόλογο εκτινάχτηκε πάνω από το 4,5% για πρώτη φορά από τον περασμένο Ιούλιο.

Υπενθυμίζεται ότι ένα μήνα πριν, η απόδοση αυτή βρισκόταν στο χαμηλό έτους του 3,98%. Η ταχύτητα της ανοδικής κίνησης της απόδοσης δεν ήταν πρωτοφανής. Πριν από ένα χρόνο ακριβώς, το δεκαετές εκτινάχτηκε από το 3,69% στο 4,87% σε διάστημα μόλις τριών μηνών.

Η πτώση αυτή του ομολόγου ξεκίνησε αμέσως μετά από μια κατά 50 μονάδες βάση αύξηση των επιτοκίων. Βάσει του τι έχει προηγηθεί στο πρόσφατο παρελθόν, η τελευταία κίνηση του δεκαετούς προεξοφλεί περαιτέρω ενίσχυση του πληθωρισμού (25 μονάδες βάσης) και περαιτέρω άνοδο των επιτοκίων (25 μονάδες βάσης).

Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Wall Street Journal, οι οικονομολόγοι αρνούνται ακόμη να δουν αυτό που η αγορά έχει ήδη αποφασίσει... Οι εντεινόμενες ανησυχίες για τον πληθωρισμό έφεραν ξανά τον S&P 500 σε αρνητικό πρόσημο για το 2005.

Οι εκτιμήσεις, τόσο για την πορεία του πληθωρισμού όσο και για την πορεία των επιτοκίων, πέρυσι το καλοκαίρι ήταν αρκετά δυσοίωνες. Από τότε πραγματοποίησαν στροφή σχεδόν 180 μοιρών.

Μέχρι στιγμής, σήμερα, δεν υπάρχουν ενδείξεις πως οι καταναλωτές θα σταματήσουν να ξοδεύουν –όπως προσωρινά έπραξαν κατά το περυσινό δεύτερο τρίμηνο. Τα επιτόκια θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν σταδιακά, μέσα στο 2005.

Κάποιοι οικονομολόγοι έχουν αρχίσει να θεωρούν γραφική την έκφραση της Fed ”η οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με ελεγχόμενο ρυθμό” και σπεύδουν να εκφράσουν την ανησυχία τους ότι κάποια στιγμή ο πληθωρισμός, οι τιμές, θα εκτροχιαστούν.

Πλέον τα καλά νέα είναι κακά νέα. Εκεί έχουμε ”καταντήσει”. Η ιστορία αυτή ξεκίνησε με την έκδοση της μπεζ βίβλου της Fed την περασμένη εβδομάδα, όπου αναφερόταν ότι ”η οικονομία αναπτύσσεται με σταθερούς ρυθμούς” και ότι ”οι τιμές κινούνται ουδέτερα ή ελαφρώς ανοδικά”.

Οι επενδυτές εξέλαβαν την ανακοίνωση αυτή ως προειδοποίηση για επερχόμενες πληθωριστικές πιέσεις κι επομένως πιο επιθετική πολιτική αύξησης επιτοκίων, καθώς βλέπουν ότι στον τομέα της μεταποίησης, μέρος του κόστους αρχίζει να περνά σταδιακά στον τελικό καταναλωτή –και μάλιστα με ευκολία και χωρίς αντιρρήσεις...

Παράλληλα, έχουμε και τις ανησυχίες για την τιμή του πετρελαίου να παραμένουν, καθώς οι τιμές διατηρούνται υψηλές. Την περασμένη Τετάρτη η τιμή του αργού έφτασε 0,02 δολάρια χαμηλότερα από τα 55,37 δολάρια του περασμένου Οκτωβρίου που ήταν και το υψηλό. Και δεν έχει υποχωρήσει ιδιαίτερα έκτοτε.

Η Wall Street είχε αντιμετωπίσει την αρχική αύξηση των τιμών του πετρελαίου ως πιθανή τροχοπέδη της ανάπτυξης, μάλλον, παρά ως παράγοντα πληθωριστικών πιέσεων. Αν όμως, τώρα, με την οικονομία να έχει εν πολλοίς ορθοποδήσει, την καταναλωτική εμπιστοσύνη να είναι σταθερή, την ιδιωτική κατανάλωση ν΄ αυξάνει διαρκώς, πολλές επιχειρήσεις δελεάζονται από το ενδεχόμενο να περάσουν μέρος του κόστους παραγωγής στον καταναλωτή, τότε ο πληθωρισμός θα οξυνθεί αισθητά.

Το κυρίαρχο οικονομικό στοιχείο που ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα και που θορύβησε τη Wall Street ήταν το εμπορικό ισοζύγιο, το έλλειμμα του οποίου ανήλθε σε 58,3 δισ. δολάρια, το δεύτερο υψηλότερο ρεκόρ μετά τα 59,4 δισ. δολάρια του περασμένου Νοεμβρίου.

Η αύξηση των εξαγωγών τον Ιανουάριο (0,4 δισ. δολάρια) υπερκαλύφθηκε από αισθητά αυξημένες εισαγωγές (2,9 δισ. δολάρια), γεγονός που δικαιολόγησε την ανησυχία των αγορών. Ο πρόεδρος της Fed δεν κατάφερε να εμφυσήσει ψυχραιμία όταν δήλωσε ότι η ”αγορά θα διορθώσει μόνη της την ανωμαλία αυτή”.

Επομένως τώρα ανησυχούμε; Παροδικά ναι. Και παρόλο που φτάσαμε στο ”αστείο” σημείο οι ειδήσεις για ενίσχυση της οικονομίας να προκαλούν ανησυχία στους επενδυτές, ίσως θα πρέπει να σκεφτούμε πως τα τελευταία 3 χρόνια η πορεία της κεφαλαιαγοράς κινείται προς την κατεύθυνση των επιτοκίων. Και αυτά, πιστέψτε μας, θα διατηρήσουν την ανοδική τους τάση.

* Ο Δ. Λευτάκης είναι Αντιπρόεδρος και Γενικός Διευθυντής της Merit ΑΧΕΠΕΥ και ο Ανδρ. Καραλής είναι χρηματιστηριακός εκπρόσωπος.