Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες του πλανήτη έκαναν γνωστές τις προθέσεις τους εδώ και μέρες κι έτσι η σύνοδος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας έληξε πριν καν αρχίσει.

Ο "πόλεμος των νομισμάτων", όπως τον χαρακτήρισε ο κ. Ντομινίκ Στρος-Καν, φαίνεται πως είναι ακόμα στην αρχή και μόνο ο πρόεδρος της ΕΚΤ συνέχισε να επαναλαμβάνει ότι "είναι πολύ-πολύ εχθρικός απέναντι σε κάτι τέτοιο".

Μόνο που η ΕΚΤ δεν μπορεί να κάνει τίποτε άλλο από το να μπει στον χορό και να χορέψει, δηλαδή να παρέμβει στην αγορά συναλλάγματος και να αποδυναμώσει το ευρώ, εάν θέλει να ρίξει την ισοτιμία. Γιατί τόσο η Κίνα όσο και οι ΗΠΑ δεν έδειξαν ότι σκοπεύουν να αλλάξουν την παρούσα πολιτική τους.

Το Πεκίνο απέρριψε τις εκκλήσεις για ανατίμηση του γουάν και ο Λευκός Οίκος σφυρίζει αδιάφορα για την πτώση του δολαρίου. Έτσι, η Ε.Ε. παρακολουθεί αμήχανα τις κεντρικές τράπεζες της Ιαπωνίας, της Βραζιλίας, των ΗΠΑ και της Κίνας να υποτιμούν τα νομίσματά τους, σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν την ανάπτυξη.

Όλα αυτά βέβαια έχουν αντίκτυπο στην ευρωπαϊκή οικονομία, που παρά τα ανίσχυρα οικονομικά δεδομένα που παρουσιάζει και τα συσσωρευμένα δημοσιονομικά προβλήματα των χωρών-μελών της βλέπει την ισοτιμία ευρώ - δολαρίου να αγγίζει το 1,40. Παρ' όλα αυτά, η ΕΚΤ δείχνει αντίθετη προς οποιαδήποτε παρέμβαση.

Χάνει η Ευρώπη θέσεις στο ΔΝΤ

Στη σύνοδο, η δεύτερη "ήττα" για την Ευρώπη ήρθε από τις ασφυκτικές πιέσεις που δέχεται για να παραχωρήσει δύο θέσεις ψήφου στο διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ και να τις δώσει στις αναπτυσσόμενες χώρες. Μάλιστα, οι αναπτυσσόμενες χώρες εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν με το οποίο ζητούν την ανακατανομή των ψήφων "ώστε να συμβολίζουν την παρούσα παγκόσμια οικονομική δύναμη". Το αίτημα "σπρώχνουν" οι αραβικές και αφρικανικές χώρες, η Κίνα, η Βραζιλία και ο Καναδάς.

Η πιο πάνω ομάδα ισχυρίζεται ότι το ΔΝΤ κυριαρχείται από τις χώρες του G7 και πως ο πρόεδρος είναι πάντα Ευρωπαίος, άτυπη δέσμευση που συμφωνήθηκε εδώ και χρόνια μεταξύ της Ε.Ε. και των ΗΠΑ, οι οποίες διορίζουν τον πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας. Από την άλλη, οι ισχυροί του πλανήτη, μέσω του κ. Ντομινίκ Στρος-Καν, ανταπάντησαν πως τυχόν αύξηση των ψήφων για τις αναπτυσσόμενες χώρες θα σημαίνει και ανάληψη ευθυνών από την πλευρά τους για τις εξελίξεις στην παγκόσμια οικονομία.

"Εάν οι χώρες θέλουν μεγαλύτερα δικαιώματα, περισσότερη φωνή και επιρροή στο ΔΝΤ, πρέπει να μοιράζονται και τα προβλήματα του συνόλου. Δεν μπορείς να βρίσκεσαι στο επίκεντρο δωρεάν". Αυτό δήλωσε ο κ. Στρος-Καν, φωτογραφίζοντας την Κίνα.

Πάντως, στο συμβούλιο του Eurogroup του Σεπτεμβρίου η ευρωζώνη εμφανίστηκε καταρχήν θετική να παραχωρήσει δύο θέσεις στο Δ.Σ. του οργανισμού, με αντάλλαγμα την ανατίμηση του κινεζικού νομίσματος. Μάλιστα, η Γερμανία εμφανίστηκε διατεθειμένη να χάσει και το προνόμιο του διορισμού του επικεφαλής του ΔΝΤ, προκειμένου να υπάρξει δέσμευση των δυνατών για τις αυξομειώσεις στις ισοτιμίες.

Αλώβητες οι ΗΠΑ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρακολουθούσαν τη μάχη από το παρασκήνιο, ενώ απέρριψαν κάθε έκκληση της ΕΚΤ για έστω και επικοινωνιακή δέσμευση ότι θα στηρίξουν το δολάριο.

Αντιθέτως, έστρεψαν τα βέλη τους στην Κίνα. Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομίας δήλωσε ότι κάποιες ανεπτυγμένες χώρες, με ικανοποιητικό ρυθμό ανάπτυξης, πρέπει "να στηρίξουν την οικονομική ανάκαμψη με στοχευμένους τρόπους".

Κάλεσε δε τις χώρες με "σημαντικά υποτιμημένα νομίσματα" να υιοθετήσουν πιο ευέλικτη συναλλαγματική ισοτιμία.

Η απάντηση ήρθε από τον Βραζιλιάνο ομόλογό του, ο οποίος κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ευθύνονται για τον "ακήρυχτο συναλλαγματικό πόλεμο", γιατί η ποσοτική χαλάρωση (quantitative easing) που ακολουθεί η Fed προκαλεί την πτώση της αξίας του δολαρίου, με αλυσιδωτές συνέπειες.

Πολιτική που φαίνεται πως θα συνεχίσει αν κρίνουμε από τα λόγια του κ. Γκάιντνερ: "Στις μεγάλες οικονομίες η παραγωγή και οι θέσεις εργασίας είναι ακόμα πολύ χαμηλότερα από τα προ της κρίσεως μεγέθη. Η ανάπτυξη τώρα δεν έχει τον απαραίτητο ρυθμό ώστε να διορθωθεί η ζημία που δημιουργήθηκε από την κρίση", είπε στο περιθώριο της συνόδου.

Επίσης, πρόσθεσε: "Συνεπώς, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την παγκόσμια οικονομία είναι ο υποτονικός ρυθμός ανάπτυξης των μεγάλων οικονομιών, γι' αυτό και πρέπει να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την ανάκαμψη με στοχευμένες κινήσεις, άμεσα. Παράλληλα, θα βάζουμε και τις βάσεις για μακροπρόθεσμη δημοσιονομική ισορροπία".

Το μπαλάκι τώρα βρίσκεται και πάλι στα χέρια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που θα συνεδριάσει τον Νοέμβριο, υπό την πίεση να περάσουν συγκεκριμένα μηνύματα στις αγορές για την πολιτική που θα ακολουθήσει.