Με ρυθμούς χελώνας προχωρούν οι διαβουλεύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη λήψη μέτρων κατά της κρίσης.

Όσο προχωρά ο καιρός φαίνεται πως όλο και περισσότερες χώρες αντιδρούν σε κάποια από τα μέτρα, για πολιτικούς κυρίως λόγους, με αποτέλεσμα η Κομισιόν να προσπαθεί να χτίσει τον πύργο της Βαβέλ!

Όλα αυτά τη στιγμή όπου η ανάκαμψη της ευρωπαϊκής οικονομίας απειλείται από τα συσσωρευμένα χρέη σχεδόν όλων των χωρών-μελών της. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις 27 χώρες-μέλη της Ε.Ε. μόνο το Λουξεμβούργο πληροί τα κριτήρια του Μάαστριχτ.

Η χθεσινή ανακοίνωση της Κομισιόν για τη δέσμη μέτρων και εργαλείων ενίσχυσης του Συμφώνου Σταθερότητας και εποπτείας δεν ήταν τίποτε άλλο από επανάληψη όσων γνωρίζαμε μέχρι τώρα. Στα ακανθώδη σημεία υπήρχε η απαραίτητη γενικολογία ώστε να μη θιγεί καμία κυβέρνηση. Στη σύνοδο κορυφής των αρχηγών της Ε.Ε. στις 17 Ιουνίου οι ηγέτες ανακοίνωσαν -με ικανοποίηση- ότι συμφώνησαν επί της αρχής στη σύσφιγξη της δημοσιονομικής πειθαρχίας, σε πιο σκληρή επιτήρηση, σε περισσότερες ποινές και στην εποπτεία των εθνικών προϋπολογισμών από την Κομισιόν.

Ήθελαν να περάσουν το μήνυμα στις αγορές ότι οι "27" μπορούν να συμφωνήσουν σε χαλεπούς καιρούς.

Χθες όμως στη συνεδρίαση των επιτρόπων, και βέβαια πίσω από τις κλειστές πόρτες, πολλές χώρες έθεσαν βέτο εκεί που δεν τις συμφέρει πολιτικά. Πληροφορίες του euro2day αναφέρουν ότι η συνεδρίαση διεξήχθη σε υψηλούς τόνους και γι' αυτό ο επίτροπος για οικονομικές υποθέσεις κ. Όλι Ρεν ανακοίνωσε ένα "συμβιβαστικό" πακέτο.

Με πρόφαση την παρέμβαση στα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα, η Βρετανία και η Σουηδία επιμένουν στο βέτο και δεν επιθυμούν τον έλεγχο των προϋπολογισμών τους κάθε χρόνο από την Κομισιόν, ούτε συστάσεις για το πώς θα καταρτίζουν την οικονομική τους πολιτική.

Από την άλλη, η Γερμανία (με τη σύμφωνη γνώμη όλων των χωρών της ευρωζώνης) θεωρεί ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος πρόληψης δημοσιονομικού εκτροχιασμού και ότι, εάν δεν παρεμβαίνει έγκαιρα η Κομισιόν με συστάσεις και διορθωτικές κινήσεις πριν ψηφιστεί ο κάθε προύπολογισμός, θα απειλείται το ευρωσύστημα από νέες "Ελλάδες". Έτσι, η Ε.Ε. θα χωριστεί σε δύο ταχύτητες: στην ευρωζώνη, όπου θα ισχύουν οι πιο αυστηροί κανόνες, και στους... "27".

"Οι προτάσεις αυτές μπορούν να συμφωνηθούν στο πλαίσιο της συνθήκης της Λισαβόνας και προορίζονται για τις 27 χώρες-μέλη της Ε.Ε., αν και πιο απαιτητικοί κανόνες θα εφαρμοστούν στη ζώνη του ευρώ", αναφέρει η ανακοίνωση της Κομισιόν.

Κοινοτικές πληροφορίες αναφέρουν ότι το ίδιο σκηνικό διαφωνίας υπήρξε και στο σκέλος των κυρώσεων, όπου άλλες θα ισχύουν και για τους "27" και άλλες για την ευρωζώνη:

- Η επιβολή χρηματικού προστίμου σε χώρα που τείνει ή μόλις έχει ξεφύγει από το όριο του 3% στο έλλειμμα φαίνεται πως θα ισχύει μόνο για τους "16".

- Η απειλή για πάγωμα των κοινοτικών κονδυλίων προς τους παραβάτες αφορά στους "27", όμως, όπως αναφέρει η Κομισιόν, θα χρησιμοποιείται πρώτα ως μοχλός πίεσης, καθώς θα δίνεται χρονικό περιθώριο συμμόρφωσης (άγνωστο πόσο) πριν αποφασιστεί το τελικό πάγωμα. Η αρχική πρόταση "χαλάρωσε" μετά τις έντονες αντιδράσεις της Γαλλίας και χωρών του Νότου, που πολιτικά στηρίζονται στις κοινοτικές επιδοτήσεις κυρίως στους αγρότες, ψαράδες και σε έργα περιφερειακής πολιτικής. Στο ανακοινωθέν μπήκε και η πρόταση ότι οι συγκεκριμένες ομάδες δεν πρόκειται να χάσουν τις επιδοτήσεις τους, καθώς ακόμα και σε περίπτωση παγώματος η κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη να τις καταβάλει από τον κρατικό προϋπολογισμό.

- Το δημόσιο χρέος αναβαθμίζεται ως κριτήριο βάσει του οποίου μπορεί μια χώρα να μπει στην επιτήρηση. Κανονικά το ανώτατο επιτρεπτό όριο είναι το 60% του ΑΕΠ, όμως η πλειονότητα ήδη κινείται πάνω από αυτό. Έτσι αποφασίστηκε η δημιουργία ενός ορίου -benchmark- βάσει του οποίου θα κινούνται οι χώρες ώστε να μειώνουν σταδιακά το χρέος. Αν δεν κινούνται μέσα σε αυτό το πλαίσιο, θα υπόκεινται σε κυρώσεις Περισσότερες λεπτομέρειες δεν δόθηκαν.

-Όι χώρες κάθε Απρίλιο θα υποβάλλουν σχέδιο προϋπολογισμού στην Κομισιόν, η οποία κάθε Ιούνιο και Ιούλιο θα κοινοποιεί τις παρατηρήσεις της. Όπως φαίνεται, για την ευρωζώνη η παρέμβαση θα είναι πιο αυστηρή και θα απαιτούνται διαρθρωτικά μέτρα, ενώ για τους υπολοίπους το... ύφος της παρέμβασης παραμένει ακόμα διαπραγματεύσιμο.

Αξιωματούχος της Κομισιόν ανέφερε στο euro2day: "Η πραγματική μάχη διεξάγεται μεταξύ του γερμανικού μπλοκ και του βρετανικού, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες μερικές χώρες του ΝΑΤΟ συσπειρώθηκαν γύρω από τις ενστάσεις του Λονδίνου. Στην ουσία είναι μάχη δύναμης και ισχύος μέσα στην Ε.Ε., παρά οτιδήποτε άλλο".

Η επόμενη μάχη για την οριστικοποίηση των μέτρων θα δοθεί στις 12 - 13 Ιουλίου, στις συνεδριάσεις των υπουργών Οικονομίας, Eurogroup και Ecofin και το γραφείο του κ. Όλι Ρεν ελπίζει ότι θα αποσπάσει έστω και ένα πρώτο "ναι". Οι διαβουλεύσεις αναμένεται να συνεχιστούν μέσα στο καλοκαίρι και να παρουσιαστούν με λεπτομέρειες στο τέλος Σεπτεμβρίου, για να επικυρωθούν από τους ηγέτες της Ε.Ε. τον Οκτώβριο.

Τα δύσκολα ακόμα έρχονται...

Οι αποφάσεις για την αυστηροποίηση των δημοσιονομικών κανόνων φαίνονταν -μέχρι χθες τουλάχιστον- πιο βατές. Ο κίνδυνος πισωγυρίσματος στην ύφεση έδειχνε να ενώνει τους Ευρωπαίους ηγέτες, που μετά και τις προειδοποιήσεις της ΕΚΤ για πιθανό νέο κύκλο αναταραχής στον χρηματοπιστωτικό τομέα αποφάσισαν τη δημιουργία μηχανισμού στήριξης-μαμούθ της ευρωζώνης ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα, έδωσαν "όρκο" για επίσπευση της δημοσιονομικής προσαρμογής (ώστε να μη χρειαστεί να μπει σε λειτουργία ο μηχανισμός).

Τα δύσκολα όμως δεν έχουν τεθεί ακόμα επί τάπητος. Δηλαδή, το naked-short selling, η λειτουργία των CDSs, των hedge funds and equity firms και το πλαίσιο λειτουργίας των διεθνών οίκων αξιολόγησης μέσα στην Ε.Ε. Εδώ υπήρξαν διαφωνίες με το "καλημέρα", ενώ η Κομισιόν είναι υποχρεωμένη να ολοκληρώσει τις διαβουλεύσεις με τις χώρες-μέλη, μέχρι τις 10 Ιουλίου και στις 8 Σεπτεμβρίου να παρουσιάσει τις προτάσεις της.

Η Γερμανία, που στις 19 Μαΐου απαγόρευσε μονομερώς το naked short selling, πιέζει για απαγόρευση σε όλη την Ευρώπη, ενώ η Βρετανία το απορρίπτει. Υπάρχει επίσης διαφωνία στο εάν οι όποιες απαγορεύσεις θα αποφασίζονται από ευρωπαϊκό όργανο ή από εθνικό.