Στροφή στις εναλλακτικές πηγές ενέργειας κάνουν οι πετρελαϊκοί όμιλοι της Δύσης καθώς πλέον οι ευκαιρίες για εξαγορές μειώνονται. Οι μεγάλες εταιρείες είναι αναγκασμένες να αποκτήσουν γέφυρες επικοινωνίας με τις επιχειρήσεις που δεν δραστηριοποιούνται αμιγώς στον πετρελαϊκό τομέα.

Ειδικότερα, τα κέρδη που παρουσίασαν οι ισχυρές δυτικές πετρελαϊκές το 2009 έδωσαν μια νότα αισιοδοξίας. Όμως, δεν μπορούν να συγκριθούν με τα υπερκέρδη της προ της κρίσης περιόδου. Είναι ενδεικτικό πως η βρετανικών και ολλανδικών συμφερόντων Royal Dutch Shell την περασμένη χρονιά είχε κέρδη 9,8 δισ. δολάρια, σχεδόν το ένα τρίτο των 31,4 δισ. δολαρίων που σημείωσε το 2007. Βέβαια, σε αυτό επέδρασε και η πτώση της τιμής του πετρελαίου, που από τα 147 δολάρια το βαρέλι τον Ιούλιο του 2008 έπεσε στα 32 δολάρια τον Φεβρουάριο του 2009.

Πάντως, έχοντας αφήσει πίσω την κρίση και με την τιμή του «μαύρου χρυσού» στην περιοχή των 70 - 80 δολαρίων, οι εταιρείες αρχίζουν να αναζητούν νέες πηγές ανάπτυξης των δραστηριοτήτων τους, με το ενδιαφέρον προς τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας να αυξάνεται. Χαρακτηριστικά, η Shell ανακοίνωσε πρόσφατα τη συνεργασία της με την Cosan, βραζιλιάνικη εταιρεία που παράγει αιθανόλη από ζαχαροκάλαμο.

Παράλληλα, οι επιχειρήσεις επικεντρώνονται στο φυσικό αέριο, το οποίο είναι η νέα «φλέβα χρυσού» στον χώρο της ενέργειας και οι αναλυτές θεωρούν πως θα αναπτυχθεί θεαματικά μέσα στην επόμενη εικοσαετία. Ήδη, περίπου το 40% της ημερήσιας παραγωγής της Shell προέρχεται από το φυσικό αέριο. Στο ίδιο πλαίσιο, η μεγαλύτερη πετρελαϊκή διεθνώς Exxon Mobil και η Chevron (και οι δύο από τις ΗΠΑ) συμφώνησαν να επενδύσουν 37 δισ. δολάρια σε κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Αυστραλία. Από την πλευρά της, η γαλλική Total έχει στραφεί στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας, παίρνοντας σαφώς θέση υπέρ της πυρηνικής ενέργειας στη συζήτηση που γίνεται στην Ευρώπη για το ζήτημα αυτό (στη Γερμανία το κόμμα της καγκελαρίου κ. Άγκελα Μέρκελ έχει ταχθεί υπέρ, αλλά αντιμετωπίζει σφοδρές αντιδράσεις).

Αλλαγή τακτικής

Ευρύτερα πάντως, οι αναλυτές θεωρούν ότι οι κινήσεις αυτές είναι αλλαγή τακτικής. Ένας βασικός λόγος αφορά στο γεγονός πως πλέον οι πιθανότητες για ισχυρά deals μειώνονται. Ο κλάδος έχει ολοκληρώσει τη φάση συγκέντρωσής του και στον ορίζοντα δεν διαφαίνεται κάποια ηχηρή συμφωνία. Βέβαια, οι πετρελαϊκές συνεχίζουν να επενδύουν για την αύξηση των πετρελαϊκών αποθεμάτων τους, όμως οι επενδύσεις τους είναι φειδωλές. Το 2009 η Exxon Mobil για τον εντοπισμό και την εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων έδωσε 27,1 δισ. δολάρια, μόλις 4% πάνω από το ποσό του 2008. Επίσης, η βρετανική BP φέτος θα διατηρήσει το κονδύλι σταθερό σε σχέση με πέρυσι, στα 20 δισ. δολάρια.

Στην προσπάθειά τους για νέα πετρελαϊκά αποθέματα οι δυτικές πολυεθνικές αντιμετωπίζουν τόσο το υψηλό κόστος εξόρυξης, αφού έχουν εξαντληθεί τα επιφανειακά κοιτάσματα, όσο και τον οξύτατο ανταγωνισμό των κρατικών επιχειρήσεων στις πετρελαιοπαραγωγούς χώρες (των ρωσικών Gazprom και Rosneft, της βραζιλιάνικης Petrobras, των κινεζικών PetroChina και Sinopec και της νορβηγικής StatoilHydro), οι οποίες ενισχύουν την παρουσία τους στη διεθνή αγορά.

Το γεγονός ότι τα κοιτάσματα λιγοστεύουν και το κόστος αξιοποίησής τους αυξάνεται και επίσης οι κρατικές εταιρείες αναπτυσσόμενες χωρών όπως της Ρωσίας, της Βραζιλίας και της Κίνας διεκδικούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο συντελεί στη στροφή των Δυτικών προς τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας.