Οι δυνάμεις της BRIC και η νέα τάξη πραγμάτων

Οι συνομιλίες της παρθενικής συνόδου κορυφής BRIC καταδεικνύουν την αυξανόμενη οικονομική και πολιτική δύναμη των αναδυόμενων οικονομιών όπως και την ισχυρή επιθυμία να προωθήσουν τη συνεργασία τους.

Δημοσιεύθηκε: 17 Ιουνίου 2009 - 08:09

Οι δυνάμεις της BRIC και η νέα τάξη πραγμάτων

Οι ηγέτες των αναδυόμενων υπερδυνάμεων ολοκλήρωσαν σε ρωσικό έδαφος την παρθενική τους σύνοδο κορυφής, όπου συζήτησαν το πώς θα μειώσουν την εξάρτησή τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον τρόπο με τον οποίο θα βελτιώσουν το μεταξύ τους εμπόριο και την ασφάλεια.

Τα κρίσιμα θέματα που συζητήθηκαν και η συγκέντρωση των ισχυρών επικεφαλής κρατών της συνόδου καταδεικνύουν την αυξανόμενη οικονομική και πολιτική δύναμη των αναδυόμενων οικονομιών και την ισχυρή επιθυμία τους να βρουν τρόπους συνεργασίας. Δικαίως ίσως ο οικοδεσπότης Ρώσος Πρόεδρος κ. Dmitry Medvedev χαρακτήρισε τη σύνοδο στα Ουράλια Όρη "το επίκεντρο της παγκόσμιας πολιτικής".

Τα κράτη της BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα) ζήτησαν μεταρρύθμιση των διεθνών χρηματοπιστωτικών οίκων, δραστικές αλλαγές στα Ηνωμένα Έθνη και ένα σταθερό και προβλέψιμο νομισματικό σύστημα.

Ακολουθούν κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία για τις χώρες της ένωσης BRIC, όπως τα παρουσιάζει το πρακτορείο Reuters:

* Τον όρο BRIC εφηύρε η επενδυτική τράπεζα των ΗΠΑ Goldman Sachs.

* Ολες μαζί, οι χώρες της BRIC κατέλαβαν το 22% της παγκόσμιας οικονομίας το 2008 έναντι 16% μία δεκαετία πριν, βάσει της αγοραστικής δυνατότητας των πολιτών τους.

* Η πραγματική οικονομική ανάπτυξη την περίοδο 1999 - 2008 ήταν κατά μέσο όρο 9,75% στην Κίνα, 7% στην Ινδία και στη Ρωσία και 3,3% στη Βραζιλία.

* Η Κίνα, ένα παγκόσμιο κέντρο μεταποίησης, κατείχε αμερικανικά ομόλογα ύψους 727 δισ. δολ. στα τέλη 2008 και οι αναλυτές εκτιμούν ότι τα δύο τρίτα των συναλλαγματικών αποθεματικών της, που εκτιμώνται στα 2 τρισ. δολ., είναι τοποθετημένα σε δολάρια.

* Η Βραζιλία αποτελεί ήδη υπερδύναμη στα αγροτικά προϊόντα και τα μεταλλευτικά προϊόντα και θα γίνει κορυφαίος παράγοντας στη διεθνή αγορά ενέργειας, μετά την πρόσφατη ανακάλυψη τεράστιου θαλάσσιου πετρελαϊκού κοιτάσματος. Είναι η μόνη χώρα BRIC χωρίς πυρηνικά όπλα, αλλά έχει τη δυνατότητα εμπλουτισμού ουρανίου.

* Η Ρωσία είναι το Νο2 στις διεθνείς εξαγωγές πετρελαίου, αλλά η παγκόσμια κρίση και η πτώση των τιμών πετρελαίου έχουν προκαλέσει ύφεση στην οικονομία, που προβλέπεται να συρρικνωθεί 6% το 2009, με έκρηξη στην ανεργία και με περικοπές μισθών που υπονομεύουν και την πολιτική σταθερότητα.

* Η Ινδία είναι η μόνη μεγάλη οικονομία, μετά την Κίνα, που θα εμφανίσει εύρωστη ανάπτυξη φέτος, εν μέρει χάρη στην αχανή εγχώρια αγορά της.

* Τα μέλη της BRIC θέλουν να περιοριστεί η παγκόσμια εξάρτηση από το δολάριο στα διεθνή συναλλαγματικά αποθέματα. Συζητούν διάφορες επιλογές, όπως δημιουργία καλαθιού νομισμάτων ή σύστημα ειδικών τραβηχτικών δικαιωμάτων. Η Βραζιλία ήδη προωθεί εμπόριο με την Κίνα σε εθνικά νομίσματα.

* Οι αναδυόμενες οικονομίες της BRIC θέλουν καλύτερη εκπροσώπηση στην Παγκόσμια Τράπεζα και στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και έχουν προκαλέσει συζήτηση για αλλαγές των δικαιωμάτων ψήφου εντός του ΔΝΤ.

* Η Ινδία και η Βραζιλία, μαζί με την Ιαπωνία και τη Γερμανία, ζητούν έδρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά η μεταρρύθμιση σκαλώνει εδώ και καιρό λόγω έλλειψης ομοφωνίας μεταξύ των σημερινών μελών. Οι ΗΠΑ θέλουν την Ιαπωνία στο συμβούλιο, όμως η Κίνα έχει αντιρρήσεις.

* Η Βραζιλία ελπίζει να υιοθετηθούν κοινές θέσεις της BRIC στις συνομιλίες για τις κλιματολογικές μεταβολές, αλλά το ανθρακικό αποτύπωμα των κρατών-μελών και οι συνακόλουθες θέσεις τους στις συνομιλίες διαφέρουν παρασάγγας. Η Ρωσία, τρίτη χειρότερη χώρα στην εκπομπή καυσαερίων μετά την Κίνα και τις ΗΠΑ, υιοθέτησε το Πρωτόκολλο του Κιότο το 2004, αλλά οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν προβλέπεται να συμφωνήσουν στους δεσμευτικούς στόχους για την εκπομπή ρύπων το 2013.

	ΒΡΑΖΙΛΙΑ	ΡΩΣΙΑ	ΙΝΔΙΑ	ΚΙΝΑ
ΑΕΠ 2008*	2 τρισ. δολ.	2,3 τρισ. δολ.	3,3 τρισ. δολ.	7,9 τρισ. δολ.
ΑΕΠ1998*	1,1 τρισ. δολ.	923 δισ. δολ.	1,3 τρισ. δολ.	2,5 τρισ. δολ.
Πραγματική ανάπτυξη ΑΕΠ 1999-2008	3,3%	7%	7%	9,75%
ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ 2008	205 δισ. δολ.	438 δισ. δολ.	310 δισ. δολ.	1,95 τρισ. δολ.
ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ 2001	28 δισ. δολ.	35 δισ. δολ.	54 δισ. δολ.	212 δισ. δολ.
ΕΚΤΑΣΗ (τετ. χλμ.)	8,5 εκατ.	17 εκατ.	3,3 εκατ.	9,6 εκατ.
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ	190 εκατ.	143 εκατ.	1,1 δισ.	1,3 δισ.
ΦΤΩΧΕΙΑ** 2008	30,3%	13%	21,8%	---
ΦΤΩΧΕΙΑ** 2001	46,7%	27,5%	27,5%	---

 * Βάσει αγοραστικής δυνατότητας. 
** Ποσοστό επί του πληθυσμού, βάσει του εθνικού ορισμού της φτώχειας
 (Πηγές: Reuters, ΔΝΤ, Κεντρικές Τράπεζες, ΠΟΕ, 
CIA World Factbook 2009).