H Ευρώπη ανακαλύπτει τα εταιρικά ομόλογα. Η διέξοδος των εταιρικών ομολόγων παρουσιάζεται προς το παρόν στην Ευρώπη ως απάντηση στη μείωση των δανείων, η οποία πάντως κρύβει αρκετούς κινδύνους.

Είναι ενδεικτικό ότι την ίδια στιγμή στις ΗΠΑ οι υποβαθμίσεις εταιρικών χρεών αυξάνονται.

Ειδικότερα, το τελευταίο διάστημα στην Ευρώπη οι εταιρείες προχωρούν σε εκδόσεις ομολόγων για να αντλήσουν ρευστότητα.

Ταυτόχρονα, μειώνεται ο τραπεζικός δανεισμός. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Societe Generale, το πρώτο δίμηνο του 2009 οι εκδόσεις εταιρικών ομολόγων έφτασαν στα 79 δισ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν το 60% του συνολικού περυσινού όγκου.

Μάλιστα, οι εκδόσεις εταιρικών ομολόγων αναπτύσσονται στην Ευρώπη με γρηγορότερους ρυθμούς συγκριτικά με τις ΗΠΑ, όπου το μέγεθος και η βαρύτητα της συγκεκριμένης αγοράς είναι πολύ μεγαλύτερα απ ό,τι στην Ευρώπη.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Dealogic, το τελευταίο δίμηνο του 2008 οι ευρωπαϊκές μη χρηματοοικονομικές εταιρείες εξέδωσαν ομόλογα 57,5 δισ. δολαρίων, ενώ οι αμερικανικές 41,4 δισ. δολαρίων και οι ασιατικές 23,7 δισ. δολαρίων.

Μάλιστα, πολλοί αναλυτές τονίζουν σήμερα ότι οι εταιρείες που προχώρησαν σε εκδόσεις το τελευταίο δίμηνο του 2008 βγήκαν κερδισμένες, αφού πρόλαβαν το παλιρροϊκό κύμα εκδόσεων που θα υπάρχει μέσα στο 2009.

--- Οι τρεις αιτίες

Η αύξηση των εκδόσεων στην Ευρώπη συνδέεται με την απροθυμία των τραπεζών να χορηγήσουν δάνεια στις επιχειρήσεις εξαιτίας των προβλημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζουν τα πιστωτικά ιδρύματα αλλά και των φόβων τους μήπως τα δάνεια που θα χορηγήσουν εξελιχθούν σε μικρό χρονικό διάστημα σε επισφάλειες.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν από το ξέσπασμα της πιστωτικής κρίσης οι τράπεζες ήταν πρόθυμες να χορηγήσουν δάνεια πενταετούς διάρκειας, με την προοπτική ο χρόνος αποπληρωμής να αυξηθεί. Τώρα, εμφανίζονται απρόθυμες να το πράξουν για μία τριετία, με αποτέλεσμα οι εταιρείες να στρέφονται στην ομολογιακή αγορά προκειμένου να αποφύγουν την εξάρτησή τους από τον βραχυπρόθεσμο δανεισμό.

Η κατάσταση αυτή κρύβει κινδύνους. Αναλυτές της Societe Generale αναφέρουν ότι πολλές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με αύξηση του κόστους χρηματοδότησης ομολόγων από 10 έως 30 φορές στη βάση της διαφοράς απόδοσης με τα διατραπεζικά επιτόκια δανεισμού.

Ταυτόχρονα, πολλοί τονίζουν ότι καθώς τα προβλήματα της πιστωτικής κρίσης έχουν ήδη φανεί στις εταιρείες των ΗΠΑ, στο μέλλον ανάλογα προβλήματα θα υπάρξουν και στην Ευρώπη. Χαρακτηριστικά, στις ΗΠΑ το 2008 οι υποβαθμίσεις εταιρικών ομολόγων έφτασαν σε νέα ιστορικά υψηλά επίπεδα, επηρεάζοντας το εταιρικό χρέος συνολικής αξίας 891,9 δισ. δολαρίων ή ποσοστό 24% του συνολικού όγκου της αγοράς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch, το προηγούμενο ιστορικό ρεκόρ ήταν 23,4% από το 2002. Και οι αναλυτές εκτιμούν ότι τα στοιχεία αυτά κάθε άλλο παρά βελτίωση των συνθηκών προμηνύουν για φέτος, με την παλίρροια να φτάνει και στην Ευρώπη...

* Αναδημοσίευση από το 572ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 6-10 Μαρτίου 2009.