Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αύξησε τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη το 2025 κατά ένα δέκατο της εκατοστιαίας μονάδας, με την ισχυρότερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη στις ΗΠΑ να αντισταθμίζει τις αναθεωρήσεις προς τα κάτω σε Γερμανία, Γαλλία και άλλες μεγάλες οικονομίες.
Στην τελευταία του έκθεση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές, το ΔΝΤ προβλέπει παγκόσμια ανάπτυξη 3,3% τόσο το 2025 όσο και το 2026 και σημειώνει ότι ο παγκόσμιος πληθωρισμός θα μειωθεί στο 4,2% το 2025 και στο 3,5% το 2026, επιτρέποντας περαιτέρω εξομάλυνση της νομισματικής πολιτικής και τερματισμό στις παγκόσμιες αναταραχές των τελευταίων ετών.
Ωστόσο, ανέφερε ότι η παγκόσμια ανάπτυξη παραμένει κάτω από τον ιστορικό μέσο όρο 3,7% του 2000-2019 και προειδοποίησε τις χώρες για τον αντίκτυπο μονομερών μέτρων όπως δασμοί, άλλοι φραγμοί ή επιδοτήσεις, που θα μπορούσαν να βλάψουν τους εμπορικούς εταίρους και να επιφέρουν αντίποινα.
Τέτοιες πολιτικές «σπάνια βελτιώνουν τις εγχώριες προοπτικές σε βάθος χρόνου» και μπορεί να αφήσουν «κάθε χώρα σε χειρότερη θέση», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ Πιερ-Ολιβιέ Γκουρενσά.
Η νέα πρόβλεψη του ΔΝΤ δημοσιοποιείται λίγες μέρες πριν από την ορκωμοσία του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει προαναγγείλει δασμούς 10% στις παγκόσμιες εισαγωγές, τιμωρητικό δασμό 25% στις εισαγωγές από Καναδά και Μεξικό, έως ότου καταστείλουν την είσοδο ναρκωτικών και μεταναστών από τα σύνορα, καθώς και δασμούς 60% στα κινεζικά προϊόντα.
«Τυχόν εντατικοποίηση των προστατευτικών πολιτικών, για παράδειγμα με τη μορφή ενός νέου κύματος δασμών, θα μπορούσε να επιδεινώσει τις εμπορικές εντάσεις, να συρρικνώσει τις επενδύσεις, να μειώσει την αποτελεσματικότητα της αγοράς, να στρεβλώσει τις εμπορικές ροές και να διαταράξει ξανά τις αλυσίδες εφοδιασμού», σημείωσε το ΔΝΤ, επιφέροντας μειωμένη ανάπτυξη τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα.
Ο Γκουρενσά είπε στο Reuters ότι υπάρχει «τεράστια αβεβαιότητα» σχετικά με τις μελλοντικές πολιτικές των ΗΠΑ, που ήδη έχει επηρεάσει τις παγκόσμιες αγορές, επιφυλασσόμενος ωστόσο για την εξαγωγή σαφέστερων συμπερασμάτων.
Η αυξανόμενη εμπιστοσύνη και το θετικό κλίμα στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να τονώσουν τη ζήτηση και να δώσουν ώθηση στη βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη, αλλά η υπερβολική απορρύθμιση, ειδικά στον χρηματοπιστωτικό τομέα, πιθανώς θα «δημιουργήσει απότομα σκαμπανεβάσματα για τις Ηνωμένες Πολιτείες μακροπρόθεσμα, με επιπτώσεις στον υπόλοιπο κόσμο», αναφέρει το ΔΝΤ.
Ψηφιακά νομίσματα
Ο Γκουρενσά είπε ότι το ΔΝΤ θα εξετάσει προσεκτικά οποιεσδήποτε κινήσεις της επερχόμενης κυβέρνησης ΗΠΑ για απορρύθμιση των ψηφιακών νομισμάτων, σημειώνοντας την ανάγκη να διασφαλιστεί επαρκής εποπτεία των διασυνοριακών πληρωμών.
«Το σύστημα πληρωμών είναι το λίπασμα της οικονομίας. Αν εμφανιστούν εναλλακτικές μορφές πληρωμών και καταστούν σημαντικές στην οικονομία, υπάρχει πιθανότητα κατάρρευσης», είπε. «Πρόκειται για πολύ ρευστό περιβάλλον».
Οι δασμοί ενδεχομένως θα δυσκολέψουν τις επιχειρήσεις να αποκτήσουν τις απαραίτητες εισροές, οδηγώντας σε υψηλότερες τιμές. Παράλληλα, οι περιορισμοί στη μετανάστευση -που προανήγγειλε επίσης η νέα κυβέρνηση Τραμπ- θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περιορισμούς στην εργασία, κάτι που ίσως επίσης αυξήσει το κόστος, υπογράμμισε.
Η χαλαρότερη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ, λόγω φορολογικών περικοπών και άλλων επεκτατικών μέτρων, θα μπορούσε να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα βραχυπρόθεσμα, αλλά απαιτώντας μεγαλύτερες δημοσιονομικές προσαρμογές αργότερα, με πιθανή αποδυνάμωση του ρόλου των αμερικανικών ομολόγων ως παγκόσμιου ασφαλούς περιουσιακού στοιχείου, ανέφερε το ΔΝΤ. Ο υψηλότερος δανεισμός θα μπορούσε να ενισχύσει τα επιτόκια και να μειώσει την οικονομική δραστηριότητα αλλού, σημειώνεται.
Αποκλίνουσες τάσεις
Το ΔΝΤ ανέφερε ότι αύξησε την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη των ΗΠΑ στο 2,7%, με βάση την εύρωστη αγορά εργασίας και την επιτάχυνση των επενδύσεων, καταγράφοντας αύξηση μισής ποσοστιαίας μονάδας από τις προβλέψεις του Οκτωβρίου, και στο 2,1% για το επόμενο έτος.
Μείωσε επίσης τις προβλέψεις για την ευρωζώνη κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες, στο 1,0% για το 2025, και κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα, στο 1,4% για το 2026, επικαλούμενο ασθενέστερη από την αναμενόμενη δυναμική στη μεταποίηση και αυξημένη πολιτική αβεβαιότητα.
Ο Γκουρενσά τόνισε ότι η απόκλιση μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης οφείλεται σε διαρθρωτικούς παράγοντες, που αντανακλούν την ισχυρότερη αύξηση της παραγωγικότητας των ΗΠΑ, ιδιαίτερα στον τεχνολογικό τομέα. Αυτή η σχέση θα διατηρηθεί εάν δεν αντιμετωπιστούν ζητήματα όπως το επιχειρηματικό περιβάλλον και η εμβάθυνση των κεφαλαιαγορών.
Η οικονομία της Γερμανίας προβλέπεται να αναπτυχθεί μόλις 0,3% το 2025, έναντι πρόβλεψης 0,8% τον Οκτώβριο, και έως 1,1% το 2026, αναθεώρηση προς τα κάτω κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες.
Για τη Γαλλία επίσης μειώνονται οι προβλέψεις στο 0,8% για το 2025, από 1,1% που εκτιμήθηκε τον Οκτώβριο, και στο 1,1% για το 2026, από 1,3%.
Το Ταμείο αύξησε τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη της Βρετανίας φέτος στο 1,6%, από 1,5% που προβλεπόταν τον Οκτώβριο. Αυτό σημαίνει ότι η Βρετανία θα ξεπεράσει τη Γερμανία.
Το ΔΝΤ, επίσης, ανέβασε τις προβλέψεις του για την ανάπτυξη της Κίνας κατά 0,1 ποσοστιαία μονάδα, στο 4,6%, και κατά 0,4 ποσοστιαία μονάδα, στο 4,5%, για το 2026, επικαλούμενο το πακέτο δημοσιονομικής τόνωσης που παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο στη χώρα.
Παράλληλα, μείωσε τις προβλέψεις για την περιοχή Μέσης Ανατολής και Κεντρικής Ασίας κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες, στο 3,6% το 2025, και κατά το ίδιο ποσοστό, στο 3,9% για το 2026, κυρίως λόγω της αναθεώρησης της Σαουδικής Αραβίας προς τα κάτω ως απόρροια των πρόσφατων εθελοντικών περικοπών στην παραγωγή πετρελαίου.
Το ΔΝΤ σημειώνει ότι η πρόοδος στη μείωση του πληθωρισμού αναμένεται να συνεχιστεί, με ώθηση από τη σταδιακή ψύξη των αγορών εργασίας και την αναμενόμενη πτώση των τιμών ενέργειας.
Ανέφερε όμως ότι υπάρχει κίνδυνος νέων πληθωριστικών πιέσεων, που θα τροφοδοτηθούν από εμπορικά μέτρα οδηγώντας σε υψηλότερα επιτόκια και ισχυρότερο δολάριο.
Ο Γκουρενσά σημείωσε ότι η ανανεωμένη πληθωριστική πίεση σημαίνει ότι η νομισματική πολιτική θα πρέπει να είναι πιο «ευέλικτη και διορατική».