Διαπραγματεύσεις για «ζώνη ασφαλείας» μεταξύ Χεζμπολάχ και Ισραήλ

Οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία διερευνούν τρόπους για να πείσουν τη Χεζμπολάχ να αποσυρθεί από τα σύνορα Λιβάνου-Ισραήλ, σε μια διπλωματική κίνηση που έχει στόχο να αποτρέψει μια σύγκρουση μεταξύ της ομάδας και του Ισραήλ.

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, δυτικοί αξιωματούχοι έχουν συνομιλήσει με τον Λίβανο και το Ισραήλ, σε μια προσπάθεια να πείσουν και τις δύο χώρες να εφαρμόσουν ένα ψήφισμα του ΟΗΕ που αγνοείται εδώ και καιρό, γνωστό ως 1701, το οποίο απαιτεί από την υποστηριζόμενη από το Ιράν ομάδα να αποσύρει τους μαχητές της από τη συνοριακή περιοχή.

Ένα στοιχείο που συζητείται δίνει στον στρατό του Λιβάνου μεγαλύτερο ρόλο στην περιοχή, σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί «ζώνη ασφαλείας» μεταξύ της μαχητικής ομάδας και των συνόρων.

«Θα ήταν μια λύση, αλλά είναι πολύ δύσκολο να φτάσουμε εκεί», είπε ένας δυτικός διπλωμάτης, σύμφωνα με τους Financial Τimes. «Πρέπει να πειστεί το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ να σταματήσουν να πολεμούν πρώτα και πρέπει να πειστεί η Χεζμπολάχ».

Οι ισραηλινές δυνάμεις και η Χεζμπολάχ έχουν εμπλακεί σε σχεδόν καθημερινές ανταλλαγές πυρών από τότε που ξέσπασε ο πόλεμος μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου. Οι συγκρούσεις τροφοδότησαν ανησυχίες για μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση και έκαναν το εβραϊκό κράτος να απομακρύνει δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους από τα σύνορά του στην περιοχή.

Στον απόηχο της επίθεσης της Χαμάς, το Ισραήλ προειδοποίησε ότι δεν μπορεί πλέον να δεχτεί την παρουσία των δυνάμεων της Χεζμπολάχ στα βόρεια σύνορά του. Απείλησε να ενεργήσει στρατιωτικά, εάν δεν εφαρμοστεί το ψήφισμα του ΟΗΕ του 2006.

Για να αποφευχθεί μια κλιμάκωση, αξιωματούχοι των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας πραγματοποίησαν συνομιλίες με το Ισραήλ και τη Βηρυτό για τρόπους εφαρμογής του 1701, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης της παρουσίας των Λιβανικών Ενόπλων Δυνάμεων (LAF) στο νότιο Λίβανο, ανέφεραν πηγές που ενημερώθηκαν για τις συνομιλίες.

Η ελπίδα είναι ότι μια συμφωνία θα οδηγήσει τελικά στη Χεζμπολάχ -την κυρίαρχη πολιτική και στρατιωτική δύναμη στον Λίβανο- να συμφωνήσει να αποσύρει τις δυνάμεις της από τα σύνορα.

Οι ιδέες που συζητούνται περιλαμβάνουν την ενίσχυση της Unifil, της δύναμης των Ηνωμένων Εθνών που σταθμεύει στο νότιο Λίβανο, και μια προσπάθεια να οριοθετηθεί επίσημα η «Γαλάζια Γραμμή» που αντιπροσωπεύει το de facto σύνορο μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου, απουσία επίσημα συμφωνηθέντων συνόρων.

Οι άνθρωποι που ενημερώθηκαν για τις συζητήσεις προειδοποίησαν ότι βρίσκονταν σε πρώιμο στάδιο και ότι υπήρχαν σημαντικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν. Ορισμένοι αξιωματούχοι είπαν ότι οι συνομιλίες ήταν συντονισμένες, άλλοι είπαν ότι οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γαλλία διεξάγουν χωριστές συζητήσεις με τα μέρη.

Ένας Λιβανέζος αξιωματούχος είπε ότι η απόφαση 1701 θα μπορούσε να παρέχει έναν «οδικό χάρτη» για συζητήσεις. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις ανησυχίες της Βηρυτού για τις ισραηλινές παραβιάσεις του 1701, συμπεριλαμβανομένων των εισβολών στον εναέριο χώρο του αραβικού κράτους και την παρουσία του Ισραήλ σε περίπου δώδεκα αμφισβητούμενες περιοχές.

«Αυτό που προσπαθούν να κάνουν οι Ισραηλινοί είναι να χρησιμοποιήσουν τον πόλεμο στη Γάζα ως μοχλό για να μας προλάβουν ή να μας πιέσουν -δεν θα λειτουργήσει», είπε ο αξιωματούχος. «Έτσι αυτό που λέμε, είναι να σκεφτούμε εποικοδομητικά, να βάλουμε το 1701 στο τραπέζι και να δούμε ποιος το παραβιάζει, και ας προσπαθήσουμε να τονώσουμε εκ νέου την εφαρμογή του».

Η Χεζμπολάχ είναι ένας από τους πιο βαριά οπλισμένους μη κρατικούς παράγοντες στον κόσμο και άντεξε σε μια σύγκρουση 34 ημερών με το Ισραήλ το 2006. Το ψήφισμα του ΟΗΕ οδήγησε σε κατάπαυση του πυρός μετά από αυτόν τον πόλεμο.

Το σιιτικό κίνημα είναι βαθιά εδραιωμένο στο νότιο Λίβανο, από όπου προέρχονται πολλοί από τους μαχητές του, κάτι που περιπλέκει τις προσπάθειες για πλήρη αποχώρηση. Η οριοθέτηση των χερσαίων συνόρων και η αναγνώριση του Ισραήλ -που δεν είχε ποτέ διπλωματικές σχέσεις με τον Λίβανο- θα μπορούσε επίσης να διαβρώσει τον λόγο ύπαρξης της Χεζμπολάχ ως κινήματος αντίστασης.

Ωστόσο, οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν ξεκαθαρίσει ότι αναμένουν από τη Χεζμπολάχ να αποσύρει τους μαχητές της όπως απαιτείται από το ψήφισμα 1701, το οποίο επιτρέπει μόνο την παρουσία των λιβανικών κρατικών δυνάμεων και της Unifil μεταξύ της Μπλε Γραμμής και του ποταμού Λιτάνι, περίπου 30 χιλιόμετρα εντός του Λιβάνου.

Διπλωμάτες και αξιωματούχοι λένε ότι η Χεζμπολάχ δεν θα δεσμευόταν ποτέ για πλήρη υποχώρηση από το νότιο Λίβανο. Ωστόσο, το Ισραήλ έχει επικεντρωθεί ιδιαίτερα στη δύναμη Radwan της Χεζμπολάχ, μια επίλεκτη μονάδα μερικών χιλιάδων μαχητών, δήλωσαν διπλωμάτες.

Λιβανέζοι αξιωματούχοι και άνθρωποι κοντά στη Χεζμπολάχ τονίζουν ότι η ομάδα δεν επιδιώκει ενεργά έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο. Ορισμένοι ελπίζουν ότι αυτό θα μπορούσε να την κάνει πιο ανοιχτή στη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας.

Η Χεζμπολάχ αποδέχθηκε τη χάραξη των θαλάσσιων συνόρων του Ισραήλ και του Λιβάνου πέρυσι. «Η θέση της Χεζμπολάχ μοιάζει με τη θέση της κατά τις διαπραγματεύσεις για τα θαλάσσια σύνορα -δεν είπαν ότι την υποστηρίζουμε, αλλά δεν είπαν ότι ήταν εναντίον της. Και τελικά, έγινε μια συμφωνία», είπε ένα άτομο κοντά στις συνομιλίες.

Η Χεζμπολάχ δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο.