ΗΠΑ: Καμπάνα $13,8 δισ. σε αλυσίδες φαρμακείων που «έσπρωχναν» οπιοειδή

Οι αμερικανικές αλυσίδες φαρμακείων CVS Health, Walgreens Boots Alliance και Walmart  θα καταβάλουν συνολικά 13,8 δισ. δολάρια στο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού, ύστερα από μηνύσεις πολιτειακών και άλλων τοπικών αρχών των ΗΠΑ που τις κατηγορούν για κακή χρήση οπιοειδών παυσιπόνων, μεταδίδει το Reuters.

Η CVS δήλωσε ότι είχε συμφωνήσει να πληρώσει περίπου 5 δισ. δολάρια σε βάθος δεκαετίας, ενώ η Walgreens κατέθεσε στην αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) ότι θα πληρώσει περίπου 5,7 δισ. δολάρια σε 15 χρόνια. Καμία εταιρεία δεν παραδέχτηκε την αδικοπραγία. Η Walmart συμφώνησε να πληρώσει 3,1 δισ. δολάρια, το μεγαλύτερο μέρος μπροστάντζα, σύμφωνα με πηγές.

Ο Πολ Γκέλερ, ένας από τους κατηγόρους, είπε ότι οι διακανονισμοί «θα αποφέρουν δισεκατομμύρια δολάρια σε κοινότητες που απεγνωσμένα αναζητούν κεφάλαια για την καταπολέμηση της επιδημίας» εθισμού στα οπιοειδή.

«Γνωρίζουμε ότι οι απερίσκεπτες πρακτικές διανομής με γνώμονα το κέρδος τροφοδότησαν την κρίση, αλλά γνωρίζουμε εξίσου καλά ότι με καλύτερα συστήματα και σωστότερες προειδοποιήσεις τα φαρμακεία μπορούν να παίξουν καίριο ρόλο στη μείωση της κατάχρησης οπιοειδών και στη διάσωση ζωών», πρόσθεσε.

Ο γενικός σύμβουλος της CVS Τόμας Μοριάρτι δήλωσε ότι η συμφωνία είναι «προς το συμφέρον όλων των μερών, καθώς και των πελατών, των συναδέλφων και των μετόχων μας».

Η Walgreens δήλωσε ότι «διαθέτει ισχυρές νομικές άμυνες» έναντι οποιωνδήποτε μελλοντικών αγωγών που δεν καλύπτονται από τη συμφωνία.

Αμφότερες οι εταιρείες δήλωσαν ότι η συμφωνία δεν είναι οριστική, έως ότου καθοριστούν ορισμένοι μη χρηματικοί όροι, προσθέτοντας ότι το συνολικό ποσό θα μπορούσε να μειωθεί. Η Walmart δεν σχολίασε.

Ο διακανονισμός, που αποτελεί την πρώτη συμφωνία σε ομοσπονδιακό επίπεδο με εταιρείες φαρμακείων, ακολουθεί αντίστοιχες συμφωνίες με φαρμακοβιομηχανίες και χονδρεμπόρους, συνολικού ύψους πάνω από 33 δισ. δολ.

Σε περισσότερες από 3.300 αγωγές, αρχής γενομένης από το 2017, πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις κατηγόρησαν τις φαρμακοβιομηχανίες ότι υποβάθμισαν τους κινδύνους των οπιοειδών παυσίπονων φαρμάκων τους, καθώς και εμπόρους, διανομείς και φαρμακεία ότι προχώρησαν σε παράνομη διακίνηση.

Συνεπώς, το κόστος τόσο για την υγεία και τις χαμένες ανθρώπινες ζωές όσο και για την επιβάρυνση των δημόσιων υπηρεσιών δημόσιας υγείας και επιβολής του νόμου έπρεπε να πληρωθεί από τις εταιρείες.

Οι CVS, Walgreens και Walmart έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στο λιανικό εμπόριο φαρμάκων στις ΗΠΑ. Εάν ο διακανονισμός καταστεί οριστικός, θα σταματήσει μεγάλο μέρος της εκτεταμένης και πολύχρονης δικαστικής διαμάχης για τα οπιοειδή, αν και εξακολουθούν να εκκρεμούν υποθέσεις κατά τοπικών εταιρειών φαρμακείων, όπως η Rite Aid και η Kroger.

Έχουν προηγηθεί αντίστοιχοι διακανονισμοί ύψους 21 δισ. δολ. με τους τρεις μεγαλύτερους διανομείς φαρμάκων στις ΗΠΑ, 5 δισ. δολ. με την Johnson & Johnson, 4,35 δισ. δολ. με την Teva, 2,37 δισ. δολ. με την AbbVie και 450 εκατ. δολ. με την Endo.

Η Purdue Pharma, της οποίας το συνταγογραφούμενο χάπι OxyContin κατηγορείται ευρέως ότι πυροδότησε την κρίση εθισμού και υπερβολικής δόσης στα οπιοειδή παυσίπονα, και η ιδιοκτήτρια οικογένειας Sackler επιδιώκουν να περιορίσουν το μερίδιό τους σε 6 δισ. δολ. καταφεύγοντας σε πτωχευτικό δικαστήριο.

Οι πολιτειακές και τοπικές αρχές είπαν ότι θα χρησιμοποιήσουν τα χρήματα με στόχο να καταπολεμηθεί η κρίση των οπιοειδών, η οποία σύμφωνα με στοιχεία της ομοσπονδιακής κυβέρνησης έχει προκαλέσει σχεδόν 650.000 θανάτους από υπερβολική δόση από το 1999 ενώ συνεχίζει να επιδεινώνεται.

Οι συνταγές για οπιοειδή αυξήθηκαν απότομα τη δεκαετία του 1990, καθώς οι εταιρείες τα προώθησαν επιθετικά για τη θεραπεία όλων των ειδών χρόνιου πόνου. Τα φάρμακα χρησιμοποιούνται κυρίως σε ασθενείς με καρκίνο.

Οι υπερβολικές δόσεις οπιοειδών, συμπεριλαμβανομένης της ηρωίνης, αυξήθηκαν περαιτέρω κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καταγράφοντας ετήσια άνοδο 38% το 2020 και επιπλέον 15% το 2021, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.