Η Κομισιόν προτείνει ευρωπαϊκό προϋπολογισμό 1,279 τρισ. ευρώ

Ευρωπαϊκό προϋπολογισμό ύψους 1,279 τρισ. ευρώ, για την επταετία 2021-2027, προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με το Reuters.

Ένα νέο Πρόγραμμα Στήριξης Μεταρρυθμίσεων το οποίο -με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 25 δισ. ευρώ- θα παρέχει χρηματοδοτική και τεχνική στήριξη σε όλα τα κράτη-μέλη για την πραγματοποίηση μεταρρυθμίσεων προτεραιότητας, ιδίως στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Επιπλέον, ένας μηχανισμός σύγκλισης θα παρέχει ειδική στήριξη σε κράτη μέλη εκτός της ζώνης του ευρώ, τα οποία πρόκειται να υιοθετήσουν το κοινό νόμισμα.

Μια Ευρωπαϊκή Λειτουργία Σταθεροποίησης Επενδύσεων, η οποία θα συμβάλλει στη διατήρηση των επιπέδων των επενδύσεων σε περιπτώσεις μεγάλων ασύμμετρων κλυδωνισμών. Θα λάβει αρχικά τη μορφή δανείων αντιστήριξης εγγυημένων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, ύψους έως και 30 δισ. ευρώ, που θα συνδυάζονται με χρηματοδοτική ενίσχυση στα κράτη μέλη για την κάλυψη του κόστους των τόκων. Τα δάνεια θα παρέχουν επιπλέον δημοσιονομική στήριξη σε περιόδους στενότητας των δημόσιων οικονομικών, κατά τις οποίες πρέπει να διατηρηθούν οι επενδύσεις προτεραιότητας.

Στην πρότασή της περιλαμβάνονται 365 δισ. ευρώ για την κοινή αγροτική πολιτική, 13 δισ. ευρώ για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας και 27,5 δισ. για τον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Προτείνει επίσης ο προϋπολογισμός 2021-2027 να είναι αξίας 1,114% της οικονομικής παραγωγής των 27 μελών.

Οι νέες προτεραιότητες χρειάζονται νέα χρηματοδότηση. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή προτείνει τη χρηματοδότηση αυτών των προτεραιοτήτων μέσω ενός συνδυασμού νέων κονδυλίων (περίπου 80%), ανακατανομών και εξοικονομήσεων (περίπου 20%).

Με βάση τις συστάσεις της ομάδας υψηλού επιπέδου σχετικά με τη «Μελλοντική Χρηματοδότηση της ΕΕ», η Επιτροπή προτείνει να εκσυγχρονιστεί και να απλουστευθεί το υφιστάμενο σύστημα συνολικής χρηματοδότησης -«σύστημα ιδίων πόρων»- καθώς και να διαφοροποιηθούν οι πηγές εσόδων του προϋπολογισμού.

Νέες πηγές για τη χρηματοδότηση του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού

Η Επιτροπή προτείνει να απλουστευθεί ο ισχύων ίδιος πόρος που βασίζεται στον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και να καθιερωθεί ένα «καλάθι» νέων ιδίων πόρων που συνδέεται με τις πολιτικές μας προτεραιότητες.

Το προτεινόμενο καλάθι νέων ιδίων πόρων περιλαμβάνει:

- το 20% των εσόδων από το σύστημα εμπορίας εκπομπών·

- έναν συντελεστή καταβολής 3% που θα εφαρμόζεται στη νέα κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (που θα τεθεί σε εφαρμογή σταδιακά μόλις θεσπιστεί η αναγκαία νομοθεσία)·

- μια εθνική εισφορά που υπολογίζεται επί της ποσότητας των μη ανακυκλούμενων απορριμμάτων πλαστικών συσκευασιών σε κάθε κράτος μέλος (0,80 ευρώ ανά κιλό).

Οι νέοι αυτοί ίδιοι πόροι θα αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 12% του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ και θα μπορούσαν να συνεισφέρουν έως και 22 δισ. ευρώ ετησίως για τη χρηματοδότηση των νέων προτεραιοτήτων.

Επιστροφές

- Η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ αποτελεί ευκαιρία για την επανεξέταση του ισχύοντος πολύπλοκου συστήματος επιστροφών και «επιστροφών επί επιστροφών». Η Επιτροπή προτείνει την κατάργηση όλων των επιστροφών και τη μείωση από 20% σε 10% του ποσού που παρακρατούν τα κράτη μέλη κατά την είσπραξη τελωνειακών εσόδων (που αποτελούν έναν από τους «ιδίους πόρους») για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Χάρη σε αυτά τα δύο αυτά μέτρα ο προϋπολογισμό της ΕΕ θα καταστεί απλούστερος και δικαιότερος.

- Προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν απότομες και σημαντικές αυξήσεις των συνεισφορών για ορισμένα κράτη μέλη, η Επιτροπή προτείνει τη σταδιακή κατάργηση των υφιστάμενων επιστροφών σε διάστημα πέντε ετών.

Ο σεβασμός του κράτους δικαίου

Μια σημαντική καινοτομία στον προτεινόμενο προϋπολογισμό είναι ο ενισχυμένος δεσμός μεταξύ της χρηματοδότησης της ΕΕ και του κράτους δικαίου. Ο σεβασμός του κράτους δικαίου αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και την αποτελεσματική χρηματοδότηση της ΕΕ.

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτείνει έναν νέο μηχανισμό για την προστασία του προϋπολογισμού της ΕΕ από χρηματοοικονομικούς κινδύνους που συνδέονται με γενικευμένες ελλείψεις όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη. Τα νέα προτεινόμενα εργαλεία θα παρέχουν τη δυνατότητα στην Ένωση να αναστέλλει, να μειώνει ή να περιορίζει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση της ΕΕ κατά τρόπο ανάλογο προς τη φύση, τη σοβαρότητα και την έκταση των ελλείψεων. 

Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ δήλωσε:

«Σήμερα είναι μια σημαντική στιγμή για την Ένωσή μας. Ο νέος προϋπολογισμός είναι μια ευκαιρία να διαμορφώσουμε το μέλλον μας ως μια νέα, φιλόδοξη Ένωση 27 κρατών μελών που τα ενώνει η αλληλεγγύη. Με τη σημερινή πρόταση, παρουσιάζουμε ένα ρεαλιστικό σχέδιο για το πώς μπορούμε να κάνουμε περισσότερα με λιγότερους πόρους. Οι καλές οικονομικές προοπτικές μάς δίνουν μια «ανάσα», αλλά δεν μας απαλλάσσουν από την υποχρέωση να εξοικονομήσουμε πόρους σε ορισμένους τομείς. Θα διασφαλίσουμε χρηστή δημοσιονομική διαχείριση μέσω του μηχανισμού για το κράτος δικαίου που θεσπίστηκε για πρώτη φορά. Με άλλα λόγια, θα ενεργήσουμε υπεύθυνα με τα χρήματα των φορολογουμένων. Τη σκυτάλη παίρνουν τώρα το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Πιστεύω ακράδαντα ότι θα πρέπει να έχουμε ως στόχο την επίτευξη συμφωνίας πριν από τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2019».

Ο επίτροπος Γκίντερ Έτινγκερ, αρμόδιος για τον Προϋπολογισμό και τους Ανθρώπινους Πόρους, δήλωσε:

«Αυτή η πρόταση προϋπολογισμού αφορά πραγματικά την προστιθέμενη αξία της ΕΕ. Επενδύουμε περισσότερο σε τομείς όπου ένα κράτος μέλος δεν μπορεί να ενεργεί μόνο του ή όπου είναι αποτελεσματικότερο να ενεργούμε από κοινού -στην έρευνα, στη μετανάστευση, στον έλεγχο των συνόρων ή στην άμυνα. Συνεχίζουμε επίσης να χρηματοδοτούμε τις παραδοσιακές -αλλά εκσυγχρονισμένες- πολιτικές, όπως την Κοινή Γεωργική Πολιτική και την Πολιτική Συνοχής, διότι όλοι ωφελούμαστε από την υψηλή ποιότητα των γεωργικών μας προϊόντων και από τις περιφέρειες που καλύπτουν την οικονομική τους υστέρηση».