Αερομεταφορές: «Πτήση» με αναταράξεις (και) λόγω πετρελαίου το 2017

Σε κερδοφόρα, αν και χαμηλότερα, «ύψη» αναμένεται να κινηθούν το 2017 οι αεροπορικές εταιρείες, σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ).

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν για τον ελληνικό τουρισμό οι προβλέψεις της Ένωσης για την ευρωπαϊκή αγορά αερομεταφορών από την οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό ο ελληνικός τουρισμός.

Η ΙΑΤΑ εκτιμά πως τη χρονιά που έρχεται οι αεροπορικές εταιρείες σε όλο τον κόσμο θα καταγράψουν συνολικά καθαρά κέρδη ύψους 29,8 δισ. δολαρίων και συνολικά έσοδα 736 δισ. δολαρίων. Τα δύο μεγέθη μεταφράζονται σε καθαρό περιθώριο κέρδους 4,1% για τις αεροπορικές εταιρείες.

Ο χώρος των αερομεταφορών, ταυτόχρονα, αποδεικνύεται ιδιαίτερα επικερδής για τους επενδυτές που αποφάσισαν να επενδύσουν σ’ αυτόν τα κεφάλαιά τους, τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με την ΙΑΤΑ, το 2017 θα είναι η τρίτη συνεχής χρονιά (και τρίτη συνολικά στην ιστορία των αερομεταφορών) κατά την οποία ο κλάδος των αεροπορικών εταιρειών θα επιτύχει απόδοση επενδεδυμένων κεφαλαίων 7,9%, που υπερβαίνει το μέσο κόστος κεφαλαίων, το οποίο εκτιμάται ότι θα κινηθεί στα επίπεδα του 6,9%.

Ταυτόχρονα η ΙΑΤΑ «ψαλίδισε» τις προβλέψεις της για τα μεγέθη στον χώρο των αερομεταφορών φέτος. Έτσι, εκτιμά πως η συνολική κερδοφορία του κλάδου παγκοσμίως το 2016 θα κινηθεί στα επίπεδα των 35,6 δισ. δολαρίων έναντι προηγούμενης πρόβλεψης τον Ιούνιο για κέρδη 39,4 δισ. δολαρίων. Τις χαμηλότερες του αναμενόμενου εκτιμήσεις για φέτος η ΙΑΤΑ αποδίδει στην επιβράδυνση των ρυθμών αύξησης του παγκόσμιου ΑΕΠ, αλλά και στα αυξημένα κόστη των εταιρειών.

Παρ’ όλα αυτά, όπως εξηγεί, η κερδοφορία που πέτυχαν φέτος οι αεροπορικές εταιρείες είναι η υψηλότερη, σε απόλυτα μεγέθη, που πέτυχε ποτέ ο κλάδος και μεταφράζεται σε καθαρό περιθώριο κέρδους της τάξης του 5,1%.

Σε αντίθεση με το 2016, που καταγράφεται ως χρονιά-ρεκόρ κερδών για τις αεροπορικές εταιρείες, το 2017 αναμένεται να σηματοδοτήσει την «προσγείωση» από τα 35,6 δισ. φέτος στα 29,8 δισ. της επόμενης χρονιάς. Παρ’ όλα αυτά, το 2017 θα είναι η όγδοη χρονιά αύξησης κερδών στον κλάδο των αερομεταφορών και, σύμφωνα με την ΙΑΤΑ, οι αεροπορικές εταιρείες αναμένεται κατά μέσο όρο να αποκομίζουν κέρδη 754 δολάρια από κάθε επιβάτη που μεταφέρουν.

Πολλά για τις οικονομικές επιδόσεις των αεροπορικών εταιρειών το 2017 θα εξαρτηθούν από την αναμενόμενη άνοδο στις τιμές των καυσίμων. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, το 2016 η μέση τιμή του πετρελαίου μπρεντ διαμορφώθηκε στα 44,6 δολάρια/βαρέλι, ενώ το 2017 εκτιμάται ότι θα κινηθεί στα επίπεδα των 55 δολαρίων/βαρέλι (+25%). Αυτό εκτιμάται ότι θα έχει ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η τιμή καυσίμου των αεροπλάνων (κηροζίνη) από τα $52,1 το 2016 στα $64,9 το 2017.

Με αυτά τα δεδομένα, σύμφωνα με την ΙΑΤΑ, το κόστος καυσίμων θα αντιπροσωπεύει το 18,7% του συνολικού λειτουργικού κόστους των αεροπορικών εταιρειών. Παρά την επιδείνωση, ωστόσο, θα κινείται σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα δυσθεώρητα, ιστορικά υψηλά, «ύψη» του 2012-2013, όταν τα καύσιμα αντιστοιχούσαν στο 30,2% του λειτουργικού κόστους των εταιρειών.

Η αναμενόμενη αύξηση της τιμής του πετρελαίου εκτιμάται ότι θα «ψαλιδίσει» και την αύξηση της ζήτησης για αεροπορικά ταξίδια από 5,9% (2016) σε 5,1% (2017). Παράλληλα, οι αεροπορικές εταιρείες προβλέπεται να περικόψουν την αύξηση των διαθέσιμων θέσεών τους είτε μέσω περικοπών δρομολογίων, είτε μείωσης συχνότητας δρομολογίων, είτε αλλαγή του τύπου αεροσκαφών.

Έτσι ενώ το 2016 οι αεροπορικές εταιρείες αύξησαν τις διαθέσιμες θέσεις τους κατά 6,2% σε σύγκριση με το 2015, το 2017 η ΙΑΤΑ αναμένει αύξηση κατά 5,6%. Ταυτόχρονα η ΙΑΤΑ «βλέπει» περισσότερα άδεια καθίσματα στα αεροπλάνα το 2017 καθώς ο συντελεστής πληρότητας των πτήσεων αναμένεται να μειωθεί από 80,2% το 2016 σε 79,8% το 2017.

Η εικόνα στην Ευρώπη

Ενδιαφέρον σε ότι αφορά τον ελληνικό τουρισμό παρουσιάζει η πίεση που αναμένεται να δεχθούν από τους ανταγωνιστές τους οι αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης. Γεγονός που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό και την πίεση που ασκεί η νεοσύστατη ένωσή τους A4E (Airlines for Europe) για τη μείωση των τελών στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια.

Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα πάντα με την ΙΑΤΑ, πως οι αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης αναμένεται να καταγράψουν συνολικά κέρδη 5,6 δισ. το 2017 έναντι 7,5 δισ. το 2016. Σύμφωνα με την ΙΑΤΑ, οι ευρωπαίοι αερομεταφορείς εκτιμούν ότι το καθαρό περιθώριο κέρδους τους το 2017 θα διαμορφωθεί στα επίπεδα του 2,9% με κέρδη $5,65 από κάθε επιβάτη που θα μεταφέρουν. Παράλληλα, η ζήτηση για αεροπορικές μετακινήσεις στην Ευρώπη εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 4% το 2017 ενώ οι αεροπορικές εταιρείες, σύμφωνα με την ΙΑΤΑ, αναμένεται να αυξήσουν τις διαθέσιμες θέσεις τους κατά 4,3%.

Την ισχυρότερη πίεση αναμένεται να δεχθούν οι αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης από τους αερομεταφορείς της Βόρειας Αμερικής. Ουσιαστικά τις αμερικανικές που εμφανίζονται να επανακάμπτουν στην κορυφή της αγοράς ισχυρότερες από ποτέ.

Είναι χαρακτηριστικό πως ενώ την επόμενη χρονιά η συνολική κερδοφορία των ευρωπαϊκών εταιρειών υπολογίζεται ότι θα ανέλθει σε 5,6 δισ., οι αμερικανικές εταιρείες εκτιμάται ότι θα καταγράψουν συνολικά κέρδη 18,1 δισ. δολάρια.

Αντίστοιχα, το περιθώριο κέρδους των εταιρειών της Ευρώπης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 2,9% έναντι 8,5% των αεροπορικών εταιρειών της Βόρειας Αμερικής. Πως μεταφράζονται όλα αυτά; Τη στιγμή που, κατά το 2017, οι αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης εκτιμάται ότι θα κερδίζουν $5,65 από κάθε επιβάτη που μεταφέρουν, οι ανταγωνιστές τους από τη Βόρεια Αμερική θα «γράφουν» κέρδη $19,58 ανά επιβάτη που διακινούν.