Ο διεθνής Τύπος προσφέρει δύο ”περιγραφές” για τον κ. Jerome Kerviel, ο οποίος, σαφώς, θα τοποθετηθεί στην κορυφή στο πάνθεον των απατεώνων traders, καθώς κατόρθωσε να ”στήσει” τη μεγαλύτερη απάτη στην ιστορία των αγορών.

Από τη μία πλευρά, κάποια δημοσιεύματα τονίζουν ότι ο βαθμός ευφυΐας του θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα υψηλός, προκειμένου να ολοκληρώσει μία τόσο μεγάλη απάτη, αν και έχουν αρχίσει να εμφανίζονται και κάποιες ”αποχρώσες ενδείξεις” ότι πιθανώς δεν έδρασε μόνος του.

Το πρώτο εντυπωσιακό στοιχείο για τον 31χρονο κ. Kerviel είναι το γεγονός ότι έφερε τη Societe Generale ένα βήμα πριν από τον γκρεμό, αλλά ο ίδιος δεν κέρδισε απολύτως τίποτε. Όπως αναφέρει στέλεχος της SocGen στους ”Times”, ”είναι σαφές ότι δεν κέρδισε απολύτως τίποτε από την απάτη. Εάν υπήρχαν χρήματα θα τα είχαμε πάρει πίσω. Δεν υπάρχει απολύτως τίποτε”.

Το πτυχίο Οικονομικών από το Πανεπιστήμιο της Nantes δεν θεωρείται κάτι το εντυπωσιακό, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο πανεπιστήμιο δεν συμπεριλαμβάνεται μεταξύ των ”κορυφαίων” της Γαλλίας στον συγκεκριμένο κλάδο.

Ακόμη και το δεύτερο πτυχίο του –στον τομέα της διαχείρισης χρηματοοικονομικών κρίσεων– από το Πανεπιστήμιο της Λυών δεν τον καθιστά μεταξύ των traders που θα μπορούσαν να λάμψουν.

Προσλήφθηκε το 2000 στη Societe Generale, εργαζόμενος στα συστήματα ελέγχου συναλλαγών της τράπεζας – θέση η οποία, αν και δεν θεωρείται ”λαμπερή”, του πρόσφερε τις κατάλληλες προσβάσεις για να στήσει την απάτη.

Το 2002 έγινε βοηθός trader και το 2004 κατέκτησε το όνειρό του, δηλαδή να λάβει θέσει trader στον κορυφαίο γαλλικό χρηματοοικονομικό όμιλο.

Ένα ακόμη στοιχείο που μοιάζει περίεργο στην περίπτωσή του είναι το γεγονός ότι ποτέ δεν υπήρξε το ”αστέρι” του τμήματός του. Όπως χαρακτηριστικά αποκαλύπτει στους ”Times” συνάδελφός του, ”ήταν αυτό που κάποιος χαρακτηρίζει ’ένας απόλυτα ήσυχος άνθρωπος’.

Δεν είχε την παραμικρή διάθεση επίδειξης. Απαντούσε με ένα ’ναι’ ή ένα ’όχι’ σε οποιαδήποτε ερώτηση. Καλός στη δουλειά του, αλλά σε καμία περίπτωση από τους κορυφαίους”.

Το γεγονός πως δεν συγκαταλέγεται στα ”αστέρια” αποδεικνύεται από το ότι οι ετήσιες αποδοχές του, στα 100.000 ευρώ, θεωρούνται εξαιρετικά χαμηλές, συγκρινόμενες με τον μέσο όρο του επαγγέλματός του.

Η εικόνα του ”ήσυχου ανθρώπου” αποδεικνύεται και από τις δηλώσεις γειτόνων του κ. Kerviel, οι οποίοι δηλώνουν ότι πέρα από ”μια καλημέρα” δεν είχε επαφή με κανέναν.

”Μιλούσε περισσότερο στον… σκύλο μου παρά σε μένα”, επισημαίνει γείτονάς του στους ”Times”.

Το αντίθετο, πάντως, ισχύει στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Pont L’Abbé στη Βρετάνη, όπου είχε την εικόνα του απόλυτα επιτυχημένου νεαρού, με μια πολύ καλή δουλειά στο Παρίσι, ο οποίος, όμως, ενδιαφέρεται για τα κοινά.

Ήταν υποψήφιος για τις δημοτικές εκλογές το 2001, με το κόμμα του σημερινού προέδρου της Γαλλίας κ. Νικολά Σαρκοζί, UPM, όπως αποκαλύπτει ο δήμαρχος του Pont L’Abbé, κ. Thierry Mavic.

Ένας ”ήσυχος άνθρωπος”, λοιπόν, ο οποίος κάποια στιγμή αποφάσισε να αποδείξει ότι αξίζει και ταυτόχρονα ότι έχει την ικανότητα να ”βυθίσει” όχι μόνο μία τράπεζα αλλά το σύνολο των διεθνών αγορών;

Ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση οι απόψεις διχάζονται, με αρκετούς Γάλλους ειδικούς να υποστηρίζουν ότι ”ο κ. Kerviel σε καμία περίπτωση δεν έδρασε μόνος του. Είτε αποτέλεσε ’πιόνι’ μιας περισσότερο γενικευμένης απάτης, είτε έδρασε ενώ οι προϊστάμενοί του έκαναν ’τα στραβά μάτια’, πιθανώς και για δικό τους όφελος”.

”Η αίσθηση στα trading rooms είναι ότι δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση ένα μόνο άτομο να συμμετείχε σε μια τόσο καλοστημένη απάτη”, σημειώνει η κ. Ellie Cohen, οικονομολόγος του National Center for Scientific Research.

---Στα 50 δισ. ευρώ η αξία των θέσεων του Kerviel

H Societe Generale ανακοίνωσε ότι ο trader κ. Jerome Kerviel ανέπτυξε θέσεις στις ευρωπαϊκές προθεσμιακές αγορές της τάξης των 50 δισ. ευρώ μέχρι να ανακαλύψει η γαλλική τράπεζα τις συναλλαγές και να τις ρευστοποιήσει την περασμένη εβδομάδα.

Ο 31χρονος κ. Kerviel, τον οποίο ανακρίνει η γαλλική αστυνομία επί τρίτη ημέρα, προκάλεσε ζημίες της τάξης των 4,9 δισ. ευρώ στη μεγαλύτερη απάτη στην τραπεζική ιστορία, εκμεταλλευόμενος τη ”συνήθεια” της Societe Generale να ”ελέγχει” μόνο τις καθαρές trading position και όχι το σύνολο των ”στοιχημάτων” που πραγματοποιούν οι traders.

Ο trader μπήκε παράνομα σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές συναδέλφων του και δημιούργησε πλαστά e-mails και έγγραφα για να καλύψει τις τοποθετήσεις του.

”Το πρώτο μάθημα για μας είναι ότι θα πρέπει να ελέγχουμε κάθε τοποθέτηση, ανεξάρτητα από το ”μέγεθός” της και το κατά πόσο θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για μας ή για την αγορά”, επισημαίνει ο κ. Jean-Pierre Mustier, επικεφαλής της μονάδας επενδυτικής τραπεζικής της SocGen.

Επιπλέον, μεταξύ άλλων πήρε μόνο 4 ημέρες άδεια τον περασμένο Αύγουστο και άφησε την καλοκαιρινή του άδεια για το τέλος του χρόνου, ανακοίνωσε η Societe Generale.

Οι τράπεζες συχνά υποχρεώνουν τους χρηματιστές να παίρνουν τις άδειές του κατά καιρούς, ώστε τυχόν παράνομες συναλλαγές τους να γίνουν αντιληπτές κατά την απουσία τους.

Όπως ο trader κ. Nick Leeson, που ”βύθισε” τη βρετανική τράπεζα Barings το 1995, οι εργοδότες του κ. Kerviel περιέγραψαν ότι η τράπεζα εκπαίδευσε τον νεαρό άνδρα να ανακαλύπτει τυχόν απάτες και στη συνέχεια αυτός χρησιμοποίησε τις ικανότητές του για να αποφύγει τους ελέγχους ως trader.

Και οι δύο προσπάθησαν να καλύψουν τις εσφαλμένες αποφάσεις του διπλασιάζοντας την τοποθέτηση και περιμένοντας να ”γυρίσει” η αγορά.

Από την πλευρά της η υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, κ. Christine Lagarde, η οποία θα καταθέσει αυτήν την εβδομάδα εκτενές report για το όλο θέμα στον πρωθυπουργό της χώρας κ. Francois Fillon, επισήμανε ότι οι έρευνες επικεντρώνονται στην αποτυχία της τράπεζας να ελέγξει τις ”κινήσεις” του trader και στο κατά πόσο θα πρέπει να αλλάξει πλήρως τον τρόπο διαχείρισης και ελέγχου κάθε επενδυτικής κίνησης.

Επιμέλεια: Σ. Ζαφείρη