Ντράγκι: Στα €60 δισ. μηνιαίως οι αγορές ομολόγων

Πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ύψους 60 δισ. ευρώ μηνιαίως ανακοίνωσε ο Mάριο Ντράγκι, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα βγάζει στην πρώτη γραμμή τα «μεγάλα όπλα» για την καταπολέμηση του αποπληθωρισμού και της υποτονικότητας στην οικονομία.

Οπως είπε ο διοικητής της ΕΚΤ το πρόγραμμα θα ξεκινήσει τον Μάρτιο και θα κρατήσει τουλάχιστον μέχρι το Σεπτέμβριο του 2016, με το συνολικό μέγεθος να υπολογίζεται στα €1,15 τρισ. Οι αγορές θα αφορούν τίτλους σε επενδυτική βαθμίδα, ενώ θα υπάρχουν επιπλέον κριτήρια επιλεξιμότητας για τις χώρες, όπως η Ελλάδα που βρίσκονται σε πρόγραμμα. 

Εν τω μεταξύ, ο κ. Ντράγκι ανακοίνωσε ότι η ΕΚΤ βελτίωσε τους όρους των μακροπρόθεσμων επιχειρήσεων αναχρηματοδότησης LTROs, μειώνοντας το επιτόκιο.

Ο ίδιος τόνισε πως η σημερινή απόφαση λήφθηκε για να καταπολεμηθούν δύο αρνητικές εξελίξεις: πρώτον, η παραμονή του πληθωρισμού σε χαμηλά επίπεδα και δεύτερον το γεγονός ότι τα μέτρα που εφαρμόστηκαν τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο δεν είχαν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Οι λεπτομέρειες

Στα στοιχεία ενεργητικού που θα αγοράζει η ΕΚΤ και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες θα περιλαμβάνονται κρατικά ομόλογα, καλυμμένα ομόλογα και τιτλοποιημένα δάνεια (Asset Backed Securities). Στο πρόγραμμα δεν θα συμπεριληφθούν εταιρικά ομόλογα.

Ο Μάριο Ντράγκι τόνισε ότι οι αγορές θα γίνουν σύμφωνα με το μερίδιο συμμετοχής των εθνικών κεντρικών τραπεζών στο κεφάλαιο της ΕΚΤ, το οποίο αντιστοιχεί περίπου στο ποσοστό τους στο ΑΕΠ της ευρωζώνης. Οι κεντρικές τράπεζες θα αναλαμβάνουν τον κίνδυνο για περίπου το 80% από τις αγορές τίτλων. «Το 20% των επιπρόσθετων αγορών στοιχείων ενεργητικού θα υπόκειται σε καθεστώς αμοιβαιοποίησης του κινδύνου» υπογράμμισε. 

Οι αγορές θα έχουν ανώτατο όριο το 25% της κάθε έκδοσης τίτλου, ενώ οι κεντρικές τράπεζες και η ΕΚΤ δεν θα μπορούν να αγοράσουν πάνω από το 33% του συνολικού χρέους μιας χώρας. «Έχουμε δύο όρια. Το πρώτο είναι το όριο για τον εκδότη, το οποίο είναι 33%. Και ένα άλλο είναι το όριο έκδοσης, το οποίο είναι 25%. Με άλλα λόγια, δεν θα αγοράσουμε πάνω από το 25% κάθε έκδοσης και όχι πάνω από το 33% του χρέους κάθε εκδότη». 

Οι όροι για την Ελλάδα

Σχετικά με την Ελλάδα ο κ. Ντράγκι υποστήριξε πως δεν υπάρχουν ξεχωριστοί όροι για την αγορά ομολόγων της. Δεδομένου ότι τα ομόλογα της χώρας δεν βρίσκονται σε επενδυτική βαθμίδα θα πρέπει να υπάρχει πρόγραμμα ΕΕ/ΔΝΤ.

Παράλληλα, όμως και με βάση τα όρια αγορών που θέτει η ΕΚΤ (μπορεί να αγοράσει 25% της κάθε έκδοσης και 33% του χρέους κάθε εκδότη) η Ελλάδα θα πρέπει να περιμένει τον Ιούλιο, οπότε λήγουν τίτλοι που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ.

«Δεν έχουμε κάποιο ειδικό κανόνα για την Ελλάδα, έχουμε κανόνες που εφαρμόζονται σε όλους. Πρέπει να τηρούνται κάποιες προϋποθέσεις προτού αγοράσουμε ελληνικά ομόλογα. Υπάρχει μια εξαίρεση (waiver) που πρέπει να παραμείνει σε ισχύ, πρέπει να υπάρχει ένα πρόγραμμα. Και μετά υπάρχει και το όριο 33% για τον εκδότη. Αυτοί δεν είναι ειδικοί κανόνες, είναι κανόνες που ίσχυαν από πριν» ανέφερε.

«Μετά τον Ιούλιο, τα ελληνικά ομόλογα θα βρίσκονται εντός των ορίων», σημείωσε ο Μάριο Ντράγκι. 

Με «μεγάλη πλειοψηφία» η απόφαση

Ο κ. Ντράγκι είπε πως υπήρχε ομοφωνία στο Διοικητικό Συμβούλιο όσον αφορά την διατύπωση ότι το πρόγραμμα αγοράς στοιχείων ενεργητικού είναι ένα εργαλείο νομισματικής πολιτικής.

Μια μεγάλη πλειοψηφία τάχθηκε υπέρ της εφαρμογής του προγράμματος τώρα, πρόσθεσε, λέγοντας πως η πλειοψηφία «ήταν τόσο μεγάλη που δεν χρειάστηκε να ψηφίσουμε».

«Εκφράστηκαν ωστόσο διαφορετικές απόψεις για την ανάγκη να δράσουμε τώρα» υπογράμμισε.

Οι προβλέψεις για πληθωρισμό

Όσον αφορά τον πληθωρισμό, ο ίδιος υποστήριξε πως είναι αναπόφευκτο να παραμείνει σε χαμηλά και ενδεχομένως σε αρνητικά επίπεδα, αλλά αναμένεται να αυξηθεί σταδιακά φέτος και το 2016. «Με τη στήριξη των μέτρων νομισματικής πολιτικής αναμένουμε ανάκαμψη στη ζήτηση και με την προϋπόθεση ότι θα ανέβουν οι τιμές του πετρελαίου την ερχόμενη περίοδο, ο πληθωρισμός αναμένεται να αυξηθεί σταδιακά το 2015 και το 2016» τόνισε.

Αντιδράσεις από Γερμανία

Οι γερμανικές τράπεζες αντέδρασαν άμεσα στην ανακοίνωση της ΕΚΤ. Ο αντίκτυπος του QE θα είναι μικρός, αλλά θα αυξηθεί σημαντικά ο κίνδυνος για φούσκες, δήλωσε ο Michael Kemmer, επικεφαλής της Ενωσης Γερμανικών Τραπεζών.

Εν τω μεταξύ, η γερμανική Bild ανέφερε στην ιστοσελίδα της: «Τι γίνεται τώρα με τα λεφτά μου τώρα ; Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ακυρώνει χρέη εκατομμυρίων των άρρωστων χωρών της ευρωζώνης».

Καλωσορίζει την απόφαση η Λαγκάρντ

Η γενική διευθύντρια του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε πως οι μηνιαίες αγορές 60 δισ. ευρώ θα ενισχύσουν σημαντικά την επεκτατική νομισματική πολιτική της ΕΚΤ.

Σύμφωνα με την ίδια, η κίνηση της ΕΚΤ, θα βοηθήσει στην μείωση του κόστους δανεισμού σε όλη την ευρωζώνη και στην αύξηση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό. Παράλληλα θα προσφέρει στήριξη στον στόχο της ΕΚΤ για πληθωρισμό λίγο κάτω από το 2%.

Η κ. Λαγκάρντ πρόσθεσε ωστόσο ότι τα μέτρα της ΕΚΤ πρέπει να συνοδευτούν και από διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

«Παραμένει ουσιώδες η επεκτατική νομισματική πολιτική να στηριχθεί από περιεκτικές και πρόσφορες πολιτικές σε άλλους τομείς, μεταξύ άλλων διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την τόνωση της δυνητικής ανάπτυξης» σημείωσε.