Λίγες ώρες αφού έληξε το τελεσίγραφο που είχε δοθεί στην Ουκρανία για αποπληρωμή μέρους της οφειλής της, η Μόσχα πραγματοποίησε τελικά την απειλή της και έκλεισε την στρόφιγγα του φυσικού αερίου προς τη χώρα.
Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας της Ουκρανίας, η Ρωσία διέκοψε όλες τις προμήθειες αερίου προς το Κίεβο τη Δευτέρα, όμως ο ίδιος εγγυήθηκε ότι θα συνεχιστεί η αξιόπιστη ροή αερίου προς τους ευρωπαίους πελάτες της Ρωσίας, οι οποίοι προμηθεύονται αέριο μέσω αγωγών που διαπερνούν την Ουκρανία.
"Έχουμε μια ανακοίνωση να κάνουμε σήμερα - ότι οι προμήθειες αερίου προς την Ουκρανία έχουν μειωθεί στο μηδέν", δήλωσε ο ουκρανός υπουργός Ενέργειας, Γιούρο Προνταν.
Πάντως, ο ρώσος πρωθυπουργός δήλωσε πως είναι έτοιμος να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις, εάν το Κίεβο αποπληρώσει πλήρως το χρέος του.
"Δεν θα πρέπει να τερματίσουμε την πιθανότητα για διάλογο. Θα είμαστε έτοιμοι να συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις υπό τον όρο της πλήρους αποπληρωμής του χρέους", είπε στον υπουργό Ενέργειας Αλεξάντερ Νοβακ και τον διευθύνοντα σύμβουλο της Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, σε συνάντησή τους που ήταν ανοικτή για τους δημοσιογράφους.
Ο Μίλερ, κατηγόρησε το Κίεβο ότι κατέφυγε σε εκβιασμό προκειμένου να προσπαθήσει να εξασφαλίσει μια υπερβολικά χαμηλή τιμή για το αέριο, ενώ χαρακτήρισε "μη εποικοδομητική" την ουκρανική στάση στις διαπραγματεύσεις.
"Χάρη στην μη εποικοδομητική θέση της ουκρανικής κυβέρνησης, σήμερα εισήχθη το καθεστώς της προπληρωμής", είπε. "Το χρέος που ζητούσαμε ήταν μικρότερο από αυτό που απαιτούνταν για την αντίστοιχη χρονική περίοδο... όμως η ουκρανική πλευρά υιοθέτησε μια θέση που μόνο εκβιασμός μπορεί να χαρακτηριστεί... ήθελαν μια υπερβολικά χαμηλή τιμή".
O ίδιος τόνισε ότι η Ρωσία βλέπει σημαντικούς κινδύνους στην τροφοδοσία της Ε.Ε. με φυσικό αέριο.«Όσον αφορά τους κινδύνους τροφοδοσίας, είναι υπαρκτοί και καθόλου αμελητέοι» ανέφερε.
Από την πλευρά του, ο ουκρανός πρωθυπουργός κατηγόρησε τη Ρωσία για το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων για το αέριο, λέγοντας πως η Μόσχα ήθελε να προκαλέσει προβλήματα στην προμήθεια της Ουκρανίας τον χειμώνα.
Νωρίτερα, ανακοινώνοντας ότι η Ουκρανία θα λαμβάνει πλέον αέριο μόνο εάν πληρώνει προκαταβολικά, η Μόσχα υποχρέωσε επίσης την γειτονική της χώρα να εγγυηθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να λαμβάνει τις προμήθειες αερίου που μεταφέρονται μέσω της Ουκρανίας. Η Gazprom διευκρίνισε πως θα συνεχίσει να παρέχει τους συμφωνηθέντες όγκους στους ευρωπαίους πελάτες, τονίζοντας πως η Ουκρανία πρέπει να συνεχίσει την παροχή του αερίου. «Το αέριο για την Ευρώπη παραδίδεται σε πλήρη όγκο και η ουκρανική Naftogaz είναι υποχρεωμένη να το μεταφέρει», ανέφερε εκπρόσωπος της ρωσικής εταιρείας αερίου.
Σημειώνεται ότι περίπου το 15% του αερίου της Ευρώπης προέρχεται από τη Ρωσία, μέσω της Ουκρανίας.
Στην ανακοίνωσή της η Gazprom ανέφερε επίσης ότι «σήμερα, από τις 10:00 π.μ. ώρα Μόσχας, η Gazprom, σύμφωνα με την υφιστάμενη σύμβαση, μετέφερε την Naftogaz στην προπληρωμή για τις προμήθειες αερίου... Αρχίζοντας από σήμερα, η ουκρανική εταιρεία θα λαμβάνει μόνο το ρωσικό αέριο για το οποίο έχει πληρώσει».
Η ρωσική εταιρεία φυσικού αερίου απαιτούσε το Κίεβο να αποπληρώσει τουλάχιστον 1,95 δισ. δολάρια από το χρέος της, το οποίο ξεπερνά τα 4 δισ. δολάρια, μέχρι το πρωί της Δευτέρας, διαφορετικά θα προχωρούσε σε περικοπή προμήθειας και στην εφαρμογή της προπληρωμής για το αέριο.
Παράλληλα, η ρωσική εταιρεία γνωστοποίησε ότι κατέθεσε μήνυση στο διαιτητικό δικαστήριο στην Στοκχόλμη προκειμένου να ανακτήσει μέρος του χρέους. Μήνυση, όμως, κατέθεσε στο ίδιο δικαστήριο και η ουκρανική κρατική εταιρεία αερίου, Naftogaz, προκειμένου να ανακτήσει 6 δισ. δολάρια από υπερβολικές πληρωμές που ισχυρίζεται ότι κατέβαλε στην Gazprom. Στην ανακοίνωσή της η Naftogaz αναφέρει επίσης ότι απαιτεί μια «δίκαιη τιμή και τιμή αγοράς» για τις προμήθειες αερίου από την Gazprom.
Ανησυχία στην ΕΕ
Ο Επίτροπος Ενέργειας της ΕΕ, Γκίντερ Έτινγκερ, δήλωσε σήμερα πως η Ουκρανία σκοπεύει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της για τη διαμεταφορά αερίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ είπε επίσης πως είναι πεποισμένος ότι και η Ρωσία θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της για την παροχή αερίου στην ΕΕ.
Ωστόσο, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στη Βιέννη, σημείωσε πως η ΕΕ μπορεί να έχει πρόβλημα εάν δεν γεμίσει τα αποθέματά της, και κάλεσε τη Ρωσία να επανεξετάσει την συμβιβαστική λύση που είχε προτείνει η ΕΕ, ενδεχομένως με μιρκές προσαρμογές.
Νωρίτερα, η ΕΕ είχε δηλώσει ότι παραμένει πεπεισμένη ότι μία συμφωνία ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία για το φυσικό αέριο παραμένει εφικτή, παρά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων της τελευταίας στιγμής στο Κίεβο υπό τη μεσολάβηση της ΕΕ.
Η Επιτροπή "είναι πεπεισμένη ότι η εξεύρεση λύσης είναι δυνατή και προς το συμφέρον και των δύο πλευρών", αναφέρεται σε ανακοίνωση που εκδόθηκε στις Βρυξέλλες.
Ναυάγησαν οι διαπραγματεύσεις
Το Κίεβο και η Μόσχα δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία για την τιμή του φυσικού αερίου για τις μελλοντικές παραδόσεις, μια συμφωνία που θεωρείται απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί η ροή του αερίου προς την Ουκρανία και να προστατευθεί η προμήθεια προς την Ευρωπαϊκή Ένωσης.
Ρώσοι αξιωματούχοι είχαν δηλώσει πως ο διευθύνων σύμβουλος της Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, και ο υπουργός Ενέργειας Αλεξάντερ Νοβακ, θα πραγματοποιήσουν συνάντηση με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν αργότερα σήμερα και μετά θα υπάρξει απόφαση αναφορικά με το θέμα τη αερίου.
"Δεν καταλήξαμε σε συμφωνία και δεν είναι πολύ πιθανόν να ξανασυναντηθούμε, βρισκόμαστε ήδη στο αεροπλάνο" για την επιστροφή στη Μόσχα, είχε δηλώσει τη νύκτα στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Σεργκέι Κουπριάνοφ, εκπρόσωπος της ρωσικής Gazprom μετά την αποτυχία των συνομιλιών στο Κίεβο.
Η Gazprom είχε δώσει στην Ουκρανία διορία μέχρι τις 09.00 για την αποπληρωμή χρέους ύψους 1,95 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
"Εάν δεν καταβληθεί αυτό το ποσόν μέχρι τότε, δεν θα υπάρξει αποστολή φυσικού αερίου", δήλωσε ο Σεργκέι Κουπριάνοφ.
Οπως και στις κρίσεις του 2006 και του 2009, η διακοπή της τροφοδοσίας της Ουκρανίας απειλεί τη ροή του φυσικού αερίου και προς την Ευρώπη, αφού το ήμισυ της ποσότητας του φυσικού αερίου που τροφοδοτεί την Ευρώπη περνά από το ουκρανικό έδαφος.
"Ελπίζουμε ότι η οικονομία και η λογική θα υπερισχύσουν της πολιτικής", δήλωσε στους δημοσιογράφους ο επικεφαλής της ουκρανικής εταιρείας φυσικού αερίου Naftogaz Αντριι Κομπόλεφ.
Το Κίεβο απέρριψε την αύξηση της τιμής που αποφάσισε η Μόσχα στα τέλη του Φεβρουαρίου, μετά την απομάκρυνση του φιλορώσου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς και την ανάληψη της εξουσίας από φιλοδυτική κυβέρνηση στο Κίεβο.
Τότε η τιμή διαμορφώθηκε από 268 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα στα 485 δολάρια, στην υψηλότερη τιμή που διαμορφώνεται στην Ευρώπη. Στην τελευταία της πρσφορά, η Μόσχα πρότεινε τιμή 385 δολαρίων ανά 1.000 κυβικά μέτρα.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ κατήγγειλε με χθεσινές του δηλώσεις την "αλαζονεία" του Κιέβου που απορρίπτει μία "λογική συμβιβαστική λύση", γεγονός που κατά τη γνώμη του εξηγείται από την ανάμειξη τρίτης πλευράς.