Προσδοκίες και ρίσκα από την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα

«Οι διαφωνίες με τους Τούρκους παραμένουν, ωστόσο η επιδίωξη είναι αυτές να μην παράγουν διμερείς κρίσεις».

Με αυτή τη φράση, κυβερνητικές πηγές συνοψίζουν τη βούληση-στόχο του Μεγάρου Μαξίμου, ενόψει της συνεδρίασης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας την προσεχή Πέμπτη στην Αθήνα. Οι δύο πλευρές ετοιμάζονται πυρετωδώς για την επανασύγκληση του συγκεκριμένου οργάνου μετά από επτά χρόνια και αμφότερες εκφράζουν την προσδοκία τους ότι, μετά από τρία χρόνια μεγάλης έντασης, θα συνεχιστεί το θετικό κλίμα που διαμορφώθηκε από τους σεισμούς στη γείτονα και την ελληνική βοήθεια. Βεβαίως, στην κυβέρνηση είναι εγκρατείς και «όχι αφελείς», όπως χαρακτηριστικά λένε, δεδομένου του ιστορικού και του απρόβλεπτου του Ταγίπ Ερντογάν, μολονότι βλέπουν το Συμβούλιο ως την ευκαιρία για «ένα ακόμα βήμα στην πορεία βελτίωσης των διμερών σχέσεων».

Η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας είχε συμφωνηθεί κατά τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στο Βίλνιους της Λιθουανίας τον περασμένο Ιούλιο, μαζί με την ενεργοποίηση πολλαπλών διαύλων επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο χώρες και με βάση τους άξονες «πολιτικός διάλογος, Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, θετική ατζέντα».

Τον συντονισμό της διαδικασίας, καθώς και της εξέλιξης του πολιτικού διαλόγου Ελλάδας και Τουρκίας έχουν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, οι οποίοι έχουν ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας, με φόντο και τις συμφωνίες που αναμένεται να υπογραφούν από τους αρμόδιους υπουργούς.

Μία από αυτές φέρεται να αφορά το μεταναστευτικό, με τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρη Καιρίδη να έχει προαναγγείλει «τακτικές συναντήσεις, ανταλλαγές αξιωματικών του Λιμενικού και της Αστυνομίας μεταξύ των δύο πλευρών», καθώς και «μια μεγάλη πρωτοβουλία για τη διευκόλυνση των ταξιδιών Τούρκων στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου». Κάτι, όμως, που χρειάζεται την έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της Ζώνης Σένγκεν.

Οι δύο πλευρές αναμένεται επίσης να υπογράψουν συμφωνία για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής, καθώς και άλλες οικονομικού και εμπορικού ενδιαφέροντος, σε θέματα όπως το εμπόριο, ο τουρισμός, η ναυτιλία και ο πρωτογενής τομέας, ενώ επί τάπητος αναμένεται να βρεθεί και η συµφωνία για αναβάθµιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των δύο χωρών.

«Αμοιβαίου οφέλους»

«Το ταξίδι μου στην Ελλάδα στις 7 Δεκεμβρίου εύχομαι να φέρει μια νέα σελίδα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις», δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, επισημαίνοντας ότι «διαφορές είχαμε, έχουμε και θα έχουμε, ωστόσο πρέπει να υπάρχει ήρεμο κλίμα… Θα πάμε στην Αθήνα με μια προσέγγιση αμοιβαίου οφέλους».

Από την άλλη, στο Μέγαρο Μαξίμου σημειώνουν ότι η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας «θα επιδιωχθεί να σηματοδοτήσει την αμοιβαία βούληση για συνεργασία προς όφελος των δύο χωρών και για εξομάλυνση των σχέσεων σε πνεύμα αμοιβαίας ειλικρίνειας και σχέσεων καλής γειτονίας, καθώς πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου του οδικού χάρτη των επαφών που είχε συμφωνηθεί ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών».

Σε συνέχεια των βασικών αξόνων συνεργασίας που έχουν συμφωνηθεί από κοινού στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο, θα συμμετάσχουν 11 υπουργοί από την ελληνική πλευρά και 8 από την τουρκική (με αντίστοιχες αρμοδιότητες). Οι υπουργοί που θα βρίσκονται μαζί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στις συζητήσεις είναι οι Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, Προστασίας του Πολίτη Γιάννης Οικονόμου, Μετανάστευσης Δημήτρης Καιρίδης, Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης, Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη και Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και ο υφυπουργός Εξωτερικών με αρμοδιότητα την Οικονομική Διπλωματία και την Εξωστρέφεια Κώστας Φραγκογιάννης.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα, το πρωί της της 7ης Δεκεμβρίου οι υπουργοί Ελλάδας και Τουρκίας θα έχουν διμερείς συναντήσεις στο υπουργείο Εξωτερικών και σε άλλα υπουργεία. Την ίδια ώρα, θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στο Μέγαρο Μαξίμου, με το ίδιο σχήμα των προηγούμενων δύο συναντήσεών τους που πραγματοποιήθηκαν στο Βίλνιους και στη Νέα Υόρκη (με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν και των διπλωματικών συμβούλων των δύο ηγετών Άννας-Μαρίας Μπούρα και Tσαγατάι Κιλίτς). Μετά τη συνάντηση οι δύο ηγέτες θα κάνουν δηλώσεις στον Τύπο. Στη συνέχεια, θα συνεδριάσει η Ολομέλεια του ΑΣΣ υπό τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τη μορφή γεύματος εργασίας στο Μέγαρο Μαξίμου. Μάλιστα, ενδέχεται να υπάρξει Κοινό Ανακοινωθέν.

Αυτή θα είναι η πέμπτη συνεδρίαση του Συμβουλίου ιστορικά. Οι προηγούμενες έγιναν το 2010 επί Γιώργου Παπανδρέου, το 2013 και το 2014 επί Αντώνη Σαμαρά και το 2016 επί Αλέξη Τσίπρα.