Με την ομόφωνη έγκριση των πέντε υποψηφιοτήτων για τη θέση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ ξεκίνησαν οι εργασίες του Διαρκούς Συνεδρίου του κόμματος. Οι υποψηφιότητες εγκρίθηκαν ως ενιαία πρόταση.
Επιπλέον εγκρίθηκε η Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή που θα αναλάβει την εκλογική διαδικασία για την προεδρία του κόμματος, ενώ ολοκληρώθηκαν οι τοποθετήσεις των πέντε υποψηφίων προέδρων.
Ε. Αχτσιόγλου: Όχι στην Ελλάδα των μηδενικών προσδοκιών
Πρώτη, από τους υποψηφίους, ανέβηκε στο βήμα η Έφη Αχτσιόγλου. Παρουσίασε τις θέσεις της σε τέσσερις άξονες: “κράτος της νέας εποχής”, “νέο παραγωγικό-αναπτυξιακό μοντέλο”, “εργασία μπροστά”, “ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα”, ενώ ανέπτυξε τα χαρακτηριστικά του “κόμματος νέας εποχής” για το οποίο δεσμεύεται.
Αίσθηση προκάλεσε η αναφορά στα “ομοφοβικά παραληρήματα που εκτόξευσαν κάποιοι κατά του συνυποψηφίου μας” (σ.σ. του κ.Κασσελάκη), και η διαβεβαίωση ότι “όλοι αυτοί θα μας βρουν απέναντι ως ένα σώμα”.
Τα βασικά σημεία της ομιλίας της:
Η συνθήκη που βιώνουμε σήμερα είναι εξαιρετική. Η συναρπαστική διαδρομή μας θα έχει για πάντα τη σφραγίδα του Αλέξη Τσίπρα. Ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση σε πείσμα όσων έλεγαν ότι δεν μπορεί να υπάρξει κυβερνώσα Αριστερά. Εκεί που οι άλλοι έβλεπαν αδιέξοδα ο Τσίπρας έβλεπε δυνατότητες.
Στόχος τους είναι να μην μας επιτρέψουν να ξαναβρεθούμε στην κυβέρνηση, μας αποκάλεσαν “παρένθεση”, μας πολεμούν με fake news, θέλουν την εξαφάνιση του ΣΥΡΙΖΑ. Στέλνουμε ηχηρό μήνυμα: Μην περιμένετε να κάνουμε πίσω, να μετανιώσουμε για όσα πετύχαμε, να δειλιάσουμε. Ναι, υπήρξαν, κενά, συμβιβασμοί, ήττες αλλά μία μεγάλη νίκη: η απελευθέρωση της χώρας από τα μνημόνια. Πάνω απ' όλα η μόνιμη ευθυγράμμισή μας με τη σωστή πλευρά της Ιστορίας.
Τι σημαίνει είμαστε “με τους πολλούς” και όχι “με όλους”: είμαστε με τους εργαζόμενους του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με τους ανέργους, με τους νέους, με τους μικρούς και μεσαίους ελεύθερους επαγγελματίες.
Δεν είμαστε με τα τζάκια, με την επιχειρηματική ελίτ. Άρα δεν είμαστε με όλους.
Συζητούμε υπό το βάρος μίας μεγάλης εκλογικής ήττας και θα συζητήσουμε αναλυτικά στο τακτικό μας συνέδριο. Για την ήττα πιστεύω ότι δεν συλλάβαμε πως η αντίθεση “μνημόνιο-αντιμνημόνιο” άρχισε να υποχωρεί από το 2018, η κοινωνία άρχισε να ανασαίνει και δημιουργήθηκαν άλλες προσδοκίες. Το 2019 οι πολίτες αναγνώρισαν τη συμβολή μας, όπως φάνηκε εκ του τότε εκλογικού αποτελέσματος. Αλλά στη συνέχεια δεν αξιοποιήσαμε την ευθύνη που μας έδωσε ο ελληνικός λαός. Κι όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έπρεπε να ανοιχτεί στην κοινωνία επικράτησε μία προβληματική εσωστρέφεια.
Να σημάνουμε συναγερμό για την εναλλακτική λύση διακυβέρνησης. Η πρόταση μου εκκινά από τη βασική αρχή: όχι στην Ελλάδα των μηδενικών προσδοκιών. Η Ελλάδα αξίζει καλύτερα και θα το καταφέρουμε.
Οι τέσσερις προτάσεις
Οι προτάσεις μου για το πού πρέπει να στοχεύσουμε αφορούν:
- Το κράτος της νέας εποχής: κράτος-υπηρέτης συγκεκριμένων επιχειρηματικών συμφερόντων που θα τα επιδοτεί ή κράτος-στρατηγός στην υπηρεσία της κοινωνικής πλειοψηφίας που θα σχεδιάζει και θα υλοποιεί δημόσιες πολιτικές.
- Το νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο. Αν συνεχίσουμε στο ίδιο μονοπάτι θα πάμε πάλι σε χρεοκοπία. Πρέπει να διευρύνουμε τη βάση της εγχώριας παραγωγής με χρηματοδοτικά εργαλεία του “κράτους-στρατηγού”, αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και της ενεργειακής μετάβασης, διεύρυνση των κοινωνικών αγαθών.
- Η εργασία μπροστά. Το δίλημμα είναι: εργατικά δικαιώματα και αναπτυξιακό άλμα ή φτηνή ανάπτυξη δίχως εργατικά δικαιώματα; (Πραγματικές αυξήσεις, συλλογικές συμβάσεις, τέλος στους “εργολαβικούς” και “ενοικιαζόμενων” υπαλλήλων).
- Μάχη για ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Για το δικαίωμα των πολιτών στην ασφάλεια και στον αυτοπροσδιορισμό. Ανθρώπινη ζωή ως υπέρτατη αξία και όχι άνθρωποι δεύτερης και τρίτης κατηγορίας.
Για να υλοποιήσουμε τα παραπάνω χρειάζεται το “κόμμα της νέας εποχής”, οι δομές που θα μεταφέρουν τις απόψεις των μελών στην ηγεσία και τις αποφάσεις στην κοινωνία. Θέλουμε ένα κόμμα ευθύνης που τα μέλη θα έχουν ίσο λόγο και ρόλο, που οι κανόνες θα ισχύουν για όλους. Η βραδιά των ευρωεκλογών πρέπει να είναι βραδιά ανάτασης και επιστροφής του ΣΥΡΙΖΑ σε κυβερνητική τροχιά.
Πολλές φορές απογοητεύθηκα από την ποιότητα του εσωκομματικού λόγου, αλλά σας διαβεβαιώνω ότι δεν με έκαμψε καμία έκρηξη τοξικής αρρενωπότητας, καμία θλιβερή προσπάθεια να με παρουσιάσουν ως κέντρο διαπλοκής.
Στ. Κασσελάκης: Πάμε να κατακτήσουμε το Ελληνικό Όνειρο
“Είμαι εδώ για να κάνω πράξη όσα δεν έγιναν από τον Αλέξη. Όσα δεν τον άφησαν. Όχι για να αποκαθηλώσω τον Αλέξη”.
Με αυτή τη φράση απευθύνθηκε στο Σώμα των συνέδρων ο Στέφανος Κασσελάκης, μιλώντας για το “ελληνικό όραμα” και την Αριστερά (“δεν γνωρίζω τον ΣΥΡΙΖΑ από τα γεννοφάσκια μου αλλά γνωρίζω τις αξίες του”), δεσμεύθηκε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ “θα πάψει να είναι το κόμμα του lobbying” και επιτέθηκε με πολιτική σφοδρότητα στον K. Μητσοτάκη.
Παίρνοντας τον λόγο ευχαρίστησε, κατ' αρχάς, την κ. Αχτσιόγλου για την αναφορά που έκανε στο πρόσωπο του, δίνοντας ένα στίγμα ενότητας: “Έφη σε εκτιμώ πολύ και κάποια στιγμή οι πολιτικοί αντίπαλοί μας θα καταλάβουμε ότι είμαστε πολύ σκληροί για να πεθάνουμε”, είπε χαρακτηριστικά.
Στη συνέχεια απευθύνθηκε στο Σώμα, με τη φράση “κυρίες και κύριοι σύνεδροι, φίλες και φίλοι, σύντροφοι και συντρόφισσες”, εξηγώντας ότι θέτει υποψηφιότητα για Πρόεδρος “επειδή οι ψυχές αυτού του τόπου δικαιούνται την ευκαιρία να παλέψουν τους μηχανισμούς των συμφερόντων - και να τους κερδίσουν”. Κι όπως επισήμανε, “δεν υπάρχει άλλος τρόπος, παρά το άτομο αυτό να προέρχεται από την Αριστερά. Διότι ο μόνος τρόπος να γίνουμε από Πλουτοκρατία, Δημοκρατία, είναι με την μη αναστρέψιμη λαϊκή ετυμηγορία”.
Ολόκληρη η ομιλία του (σ.σ. την διένειμε αμέσως το επιτελείο του):
“Τη φωνή του λαού ακούν τα μεγάλα συμφέροντα της χώρας και γι’ αυτό έχουν λυσσάξει μαζί μου. Δεν μπορούν να καταλάβουν πώς ένας άνθρωπος που επιφανειακά έπρεπε να ανήκει σε αυτούς, αποφασίζει να επιστρέψει από το Εξωτερικό για να τους εκθέσει και να τους κερδίσει.
Αυτό που δεν καταλαβαίνουν είναι ότι δεν κινητοποιούμαστε όλοι από το χρήμα. Υπάρχουν και άνθρωποι που κινητοποιούνται από τον συνάνθρωπό τους. Υπάρχουν και άνθρωποι που αναζητούν ψυχική αυτοπραγμάτωση μέσα από την κοινωνία και τη συλλογικότητα.
Κάθε φορά που ρωτάω τα μέλη μας, «Τι σημαίνει Αριστερά», η απάντηση είναι: ένας αξιακός κώδικας, μια στάση ζωής για δικαιοσύνη, ανεκτικότητα, και προστασία στον αδύναμο. Αυτές οι Αξίες με εκφράζουν πλήρως. Είναι κυριολεκτικά η ιστορία της ζωής μου – μόνο που η ζωή μου εκτροχιάστηκε από τη διαπλοκή.
Και αντί το μέλλον μου να καταδικαστεί από τις παθογένειες της πατρίδας μου, είχα μια διέξοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες – σε αυτήν την χώρα με βαθιά ριζωμένες ανισότητες, με πολύ προβληματική ιστορία στην γεωπολιτική, με έλλειψη εθνικού αισθήματος πέρα από το Αμερικανικό Όνειρο του Πλουτισμού και του Ατομικισμού.
Και όμως, αυτή η προβληματική χώρα μου προσέφερε ένα πάτημα. Και μετά μου προσέφερε ευκαιρίες να αποδείξω τον εαυτό μου. Έδωσε σε έναν ακαδημαϊκό μετανάστη την ευκαιρία να αρχίσει από κάπου.
Αυτό ακριβώς είναι το κεντρικό πρόβλημα στην Ελλάδα. Δεν δίνουμε ευκαιρίες στους ανθρώπους της. Δεν δίνουμε την ευκαιρία στους νέους να αρχίσουν από κάπου. Κι έτσι εκείνοι παίρνουν αναγκαστικά τον δρόμο της ξενιτιάς. Και έτσι χάνεται η ψυχή του τόπου που τόσο δύσκολα επιστρέφει.
Δεν δίνουμε την ευκαιρία στον επιστήμονα να βρει δουλειά με το πτυχίο του. Δεν δίνουμε την ευκαιρία στον αυτοαπασχολούμενο να ζήσει ο ίδιος και η οικογένειά του βάσει της αποδοτικότητας του. Δεν δίνουμε την ευκαιρία στον μισθωτό εργαζόμενο να ζήσει με τον μισθό που αντιστοιχεί στις ώρες εργασίας του. Δεν δίνουμε την ευκαιρία στον αγρότη να δει τον μόχθο του να καρποφορεί. Δεν δίνουμε τέλος την ευκαιρία στον έντιμο επιχειρηματία να ρισκάρει με τους ίδιους κανόνες.
Λέμε ότι η Ελλάδα είναι συντηρητική κοινωνία. Δεν ισχύει. Οι Έλληνες στο σύνολό τους είναι ανοιχτόκαρδοι άνθρωποι, με αγάπη για την ιστορία του τόπου τους και τον πλησίον.
Η Ελλάδα εντός των συνόρων είναι ψευτοσυντηρητική κοινωνία. Χρησιμοποιούμε την «Παράδοση» για να αναμοχλεύονται ένστινκτα διχασμού – και μαζί με την ατομικοποίηση της κοινωνίας λόγω τεχνολογίας – να προστατεύεται έτσι το οικονομικό κατεστημένο και ο νεποτισμός του.
Εννοείται ότι με αυτόν τον τρόπο κρατάνε έξω όλα τα απόδημα παιδιά. Που σιγά - σιγά φτιάχνουν οικογένειες και δύσκολα θα γυρίσουν στην πατρίδα τους.
Και έτσι η Δεξιά καταφέρνει να κάνει το πιο ανθελληνικό πράγμα – να ρημάζει έτσι διακριτικά και ύπουλα την ψυχική και πνευματική δεξαμενή του τόπου. Κρατώντας το ανθρώπινο δυναμικό μας έξω και ελέγχοντας ταυτόχρονα το εγχώριο ανθρώπινο δυναμικό μας. Πρόκειται για κοινωνικές χειροπέδες που πρέπει κάπως να σπάσουν. Και εδώ, συντρόφισσες και σύντροφοι, έρχεται η στιγμή της ευθύνης.
Κατεβαίνω για Πρόεδρος της παράταξης μας γιατί οι Ελληνίδες και Έλληνες δικαιούνται μια ευκαιρία στο δικό τους Ελληνικό Όνειρο. Το Όνειρο της ατομικής αυτοπραγμάτωσης και της κοινωνικής απελευθέρωσης – πάντα με εντιμότητα.
Έχουμε απέναντί μας ένα σάπιο κράτος και ένα δεξιό παρακράτος. Έχουμε απέναντί μας μια Λερναία Ύδρα. Και όσο άλλοι χαϊδεύουν τα κεφάλια της, εμείς μπορούμε και πρέπει να κάψουμε το κτήνος. Τώρα!
Διότι δεν υπάρχει τίποτα πιο πατριωτικό από το να προστατεύεις τις ζωές στον τόπο σου. Και να τους δίνεις έμπρακτα ένα έντιμο, ξεκάθαρο μονοπάτι στο Ελληνικό Όνειρο. Μόνον έτσι οι αγώνες της Αριστεράς θα μετουσιωθούν σε χειραφέτηση της κάθε Ελληνίδας, του κάθε Έλληνα.
Οι μηχανισμοί αυτοί, τα κεφάλια της Λερναίας Ύδρας, είναι απέναντί μας παντού. Έχουμε ολιγοπώλιο στο ρεύμα, ακαταδίωκτο στους τραπεζίτες, κομματικά διορισμένους διοικητές στα νοσοκομεία, ρουσφέτια στους σταθμάρχες, predator στα τηλέφωνά μας, και καμένα δέντρα και ζώα στην αυλή μας.
Φτάνει πια! Αυτό δεν είναι το ελληνικό όνειρο, είναι ο ελληνικός εφιάλτης.
Το επιτελικό κράτος του κ. Μητσοτάκη αυτόν τον ρόλο επιτελεί, να κάνει τον κοινωνικό τροχονόμο, με διαφορετικά όρια ταχύτητας για τους πάνω και τους κάτω, με διαφορετικούς κώδικες κυκλοφορίας για τους πάνω και τους κάτω, με μετατροπή των δικαιωμάτων σε κάτι που δεν είναι αυτονόητο αλλά διαπραγματεύσιμο. Εμείς θέλουμε προοδευτικές, ριζοσπαστικές, μαζικές λεωφόρους. Θέλουμε να απελευθερώσουμε τις δυνάμεις των έντιμων ανθρώπων αυτής της κοινωνίας και μέσα από τον βηματισμό τους - μικρότερο στην αρχή, μεγαλύτερο και γρηγορότερο στη συνέχεια - να εκπαιδευτεί και να μάθει η κοινωνία. Αυτό είναι το δικό μου όραμα. Και σε αυτό το όραμα σας καλώ να συστρατευτούμε μαζί – ΜΕΣΑ από το κόμμα μας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν έχει θέμα κανόνων – έχει θέμα εσωτερικής δημοκρατίας. Και η μεγαλύτερη τομή που θα κάνω ως Πρόεδρος θα είναι η άμεση επαφή με τα μέλη μας, με τις Ομάδες Μελών, οι οποίες θα γίνουν άμεσα εργοστάσια παραγωγής πολιτικής και αναμεταδότες πολιτικής σκέψης.
Αρχίζοντας από τα προκριματικά ψηφοδέλτια παντού – να είναι τα ίδια τα μέλη που θα αποφασίζουν ποιοι θα είναι οι υποψήφιοι βουλευτές, δήμαρχοι και περιφερειάρχες τους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα πάψει να είναι το κόμμα του lobbying, το κόμμα των εσωκομματικών ανταγωνισμών, των προσωπικών εγωισμών, και θα γίνει το κόμμα της κοινωνίας παντού. Και σε αυτήν την πορεία θα είμαι μέσα στην κοινωνία, παροτρύνοντας και εξοπλίζοντας τα μέλη μας να συμμετέχουν στον κοινωνικό ιστό: στους συλλόγους, στις κοινότητες, στα επιμελητήρια, στα συνδικάτα, σε όλες τις οργανωμένες κοινωνικές δράσεις.
Τα μέλη του κόμματος θα αισθάνονται ότι έχουν έναν προσιτό μαχητή δίπλα τους, και θα το βλέπουν και στην πράξη. Θα επικοινωνούν και θα λαμβάνουν απάντηση από την ηγεσία του κόμματος. Έχει καταντήσει να είναι στίγμα το να είσαι Συριζαίος, αλλά σας δίνω το λόγο μου ότι αυτό θα αλλάξει άμεσα. Γιατί η Δεξιά της προπαγάνδας και της πλύσης εγκεφάλου πρέπει να ηττηθεί ιδεολογικά και πολιτικά. Πρέπει να βρει τον μάστορά της…
Εσείς θα μου δώσετε την εξουσιοδότηση. Εσείς θα μου δώσετε την δύναμη. Εσείς θα με ελέγχετε. Και εγώ, στο όνομα των λαϊκών αγώνων της Αριστεράς και του καινούριου λαϊκού αγώνα που ξεκινάμε τώρα ενάντια στους μηχανισμούς, δεν θα ανεχτώ καμία κηδεμονία και καμία υπονόμευση από κανέναν.
Τον ΣΥΡΙΖΑ δεν τον γνωρίζω από τα γεννοφάσκια μου. Γνωρίζω όμως ότι την Ελλάδα τη χρεοκόπησαν τα κόμματα του άλλοτε κραταιού δικομματισμού. Γνωρίζω επίσης ότι, όταν χρεοκόπησαν τη χώρα, συνεργάστηκαν αρμονικά για να εφαρμόσουν τις πιο παράλογες πολιτικές λιτότητας. Και όταν απέτυχαν παταγωδώς, άφησαν στην Αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ και σε έναν νέο ηγέτη να διαχειριστούν τη χρεοκοπημένη χώρα. Τους έστησαν την παγίδα της αριστερής παρένθεσης. Όμως εκείνοι κατάφεραν να επιβιώσουν. Με τα λάθη και τις ολιγωρίες τους.
Έκαναν δύσκολους συμβιβασμούς και έπραξαν το πατριωτικό τους καθήκον. Έβγαλαν τη χώρα από τα μνημόνια, ρύθμισαν το χρέος και άφησαν γεμάτα τα ταμεία που παρέλαβαν άδεια.
Δυστυχώς το παλιό πολιτικό σύστημα ανέκαμψε. Με τη βοήθεια της διαπλοκής και των ΜΜΕ έφτιαξαν την αντίστροφη εικόνα. Ο Αλέξης Τσίπρας που έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια ήταν ο «καταστροφέας» και ο Μητσοτάκης με όσους την έβαλαν σε αυτά, ο «άριστος».
Στα δύσκολα, μετά την πρώτη οδυνηρή ήττα, στάθηκα δίπλα στον Αλέξη. Αλωνίσαμε κάθε γωνιά της πατρίδας μας. Δώσαμε έναν συγκινητικό αγώνα. Είδα από πρώτο χέρι ποιοι του στάθηκαν. Και είδα ποιοι αντιδρούσαν στο άνοιγμα στην κοινωνία, θεωρώντας το «δεξιά απόκλιση». Δεξιά απόκλιση θεωρούν οι ίδιοι σήμερα και τη δίκη μου υποψηφιότητα. Εμένα τον ίδιο.Είμαι όμως το ακριβώς αντίθετο. Γιατί δεξιά απόκλιση είναι τελικά ό,τι συμφέρει τη δεξιά του κυρίου Μητσοτάκη. Δεξιά απόκλιση είναι ό,τι θα κρατήσει τον Μητσοτάκη στην εξουσία και τον ΣΥΡΙΖΑ ακίνδυνο κομπάρσο. Ακίνδυνο για το σύστημα. Για την ολιγαρχία που κατέχει και ελέγχει τα ΜΜΕ. Για την ηγεμονία Μητσοτάκη. Και Αριστερή - ριζοσπαστική απόκλιση δεν είναι ό,τι εξυπηρετεί την ορθοδοξία της αριστεράς, αλλά ό,τι μπορεί να νικήσει τη δεξιά. Ιδεολογικά και πολιτικά.
Με κατηγορούν ότι είμαι στοιχείο της μεταπολιτικής, της εποχής της επικοινωνίας και ότι δεν έχω ουσία. Δυο μήνες τώρα όμως, χωρίς εμένα να διεκδικώ την προεδρία, δεν άκουσα παρά ελάχιστα για την ουσία. Η δίκη μου πολιτική ουσία λοιπόν είναι πρώτα από όλα ότι δεν έκανα καμία συμφωνία για να είμαι υποψήφιος Πρόεδρος. Με κανέναν. Δεν με υποδέχθηκαν με ανοιχτές αγκαλιές. Για εμένα επιφύλαξαν άλλη υποδοχή. Ότι είμαι πράκτορας των Αμερικάνων. Ότι είμαι φυτευτός του καπιταλισμού. Ότι είμαι εκπρόσωπος της μεταδημοκρατίας.
Για να τα λένε όλα αυτά, μάλλον κάτι φοβούνται. Και αυτό που φοβούνται είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αναστηθεί. Ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κερδίσει ξανά τη δεξιά του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ότι θα πάψει το μονότονο επιχείρημα των καταστροφέων: «Τι διαμαρτύρεστε; 41%...». Και ότι εγώ θα είμαι εδώ για να κάνω πράξη όσα δεν έγιναν από τον Αλέξη. Όσα δεν τον άφησαν. Όχι για να αποκαθηλώσω τον Αλέξη.
Την επόμενη μέρα της εκλογής μου στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, το 41% τελειώνει. Ως άλλοθι και ως πραγματικότητα. Την επόμενη μέρα ξεκινάει ο ΣΥΡΙΖΑ της Σύγχρονης Αριστεράς.
Ανοιχτός στα μέλη του.
Στην κοινωνία.
Στη νέα γενιά.
Μέσα στα κινήματα.
Ενάντια στην αδικία και τις ανισότητες.
Για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων.
Για την βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.
Για τον κόσμο της εργασίας αλλά και της υγιούς επιχειρηματικότητας.
Για την υπεράσπιση της εθνικής ακεραιότητας, αλλά και των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων με βάση το διεθνές δίκαιο.
Αν θέλετε να γυρίσει ο ΣΥΡΙΖΑ στο ασφαλές λιμάνι της αριστερής καθαρότητας, μάλλον δεν είμαι η κατάλληλη υποψηφιότητα. Αν θέλετε ένα κόμμα που θα είναι μεταξύ 10% και 15% για να συνεργάζεται - προσφέροντας την αριστερή του καθαρότητα- με το κεντροδεξιό ΠΑΣΟΚ ώστε να φτιάξουμε μια δήθεν κεντρώα κυβέρνηση, μάλλον δεν είμαι εγώ ο καταλληλότερος.
Ας αφήσουμε λοιπόν τις αυταπάτες. Υπάρχει μόνο ο δρόμος της νίκης. Της αυτοδύναμης νίκης. Ο Αλέξης έκανε τον ΣΥΡΙΖΑ μεγάλο, μιλώντας για κυβέρνηση της Αριστεράς, όταν όλοι γελάγανε. Ίσως ούτε κάποιοι από τον ΣΥΡΙΖΑ δεν το πίστευαν. Και ίσως να μην το ήθελαν κιόλας. Τώρα λοιπόν και πάλι πρέπει να ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο. Να μιλήσουμε για κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Για Αυτοδύναμη Σύγχρονη ΑΡΙΣΤΕΡΑ. Που θα καταλαμβάνει όλο το χώρο από την αριστερά ως το δημοκρατικό κέντρο.
Η «πρώτη φορά Αριστερά» έκανε το πρώτο βήμα. Συναντήθηκε με την Ιστορία, χτυπήθηκε λυσσαλέα, λαβώθηκε. Η «νέα φορά» Αριστερά είναι στις δικές μας πλάτες. Και αυτή τη φορά δε θα ηττηθεί. Θα νικήσει.
Πάμε να χτίσουμε τη Σύγχρονη Αριστερά. Πάμε να κάνουμε τον ΣΥΡΙΖΑ και πάλι νικητή. Πάμε να κατακτήσουμε το Ελληνικό Όνειρο.
Ν. Παππάς: Να πάρουμε διαζύγιο από τον κακό μας εαυτό
“Να σηκώσουμε ένα τεράστιο κύμα συμμετοχής και δημοκρατίας στην παράταξη για να χτίσουμε μια καλύτερη Ελλάδα για όλες και όλους”, τόνισε ο Νίκος Παππάς, εστιάζοντας στις τρεις προϋποθέσεις για την ανάκαμψη του ΣΥΡΙΖΑ: τις πολιτικές, τις προγραμματικές και τις οργανωτικές.
Αναφερόμενος στο “κακό κομμάτι του κόμματος” δε, υποστήριξε την ανάγκη “να πάρουμε διαζύγιο από αυτό”.
Τα βασικά σημεία της ομιλίας του:
- Δεν θα ήθελα να αξιοποιήσω την ευκαιρία αυτής της τοποθέτησης για να αναλύσω ακόμα μία φορά το πόσο κακή είναι η κυβέρνηση της Ν.Δ. Ούτε για να επαναλάβω ακόμα μία φορά το σύνολο των ψηφισμένων προγραμματικών μας θέσεων ή κάποιων παραλλαγών τους. Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν παραγωγικό. Θα επικεντρωθώ, λοιπόν, στο τι πρέπει εμείς να κάνουμε για να ξανακερδίσουμε. Θα πω όμως, ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. αποδεικνύει πολύ νωρίς πως δεν μπορεί να εγγυηθεί τον ολόπλευρο εκσυγχρονισμό, αλλά την ολόπλευρη κρίση. Και στην κοινωνία και στην οικονομία και στους θεσμούς και στο περιβάλλον. Είναι λοιπόν πολύ πιθανό να έχει σύντομα πολιτική φθορά. Αυτό σημαίνει ότι αυτόματα θα κερδίζουμε εμείς; Κάθε άλλο. Δεν υπάρχει ώριμο φρούτο, ούτε αυτόματο πολιτικό εκκρεμές.
- Για να ανακάμψουμε και να κερδίσουμε, υπάρχουν σαφείς πολιτικές, προγραμματικές και οργανωτικές προϋποθέσεις. Μεταξύ των πολιτικών προϋποθέσεων, είναι να διασφαλίσουμε πολιτική και κοινωνική ευρύτητα. Και αν η σύγχρονη ταυτότητά μας, όπως την προσδιορίσαμε στη διακήρυξή μας, ήταν επίκαιρη το 2019, είναι πολλαπλά επίκαιρη το 2023. Σήμερα πρέπει να επαναβεβαιώσουμε ότι είμαστε μια νέα μεγάλη αριστερή, δημοκρατική και προοδευτική παράταξη, μια νέα μεγάλη αριστερά, που θα ενσωματώνει τις θετικές εμπειρίες του παρελθόντος. Μία παράταξη που συσπειρώνει τον κόσμο από την αριστερά ως το προοδευτικό κέντρο. Ένα μείγμα ρεαλισμού και ριζοσπαστισμού είναι αναγκαίο προς αυτή την κατεύθυνση. Μόνο έτσι θα αποκλείσουμε τα σενάρια που μας θέλουν συμπληρωματική δύναμη. Μόνο έτσι θα πείσουμε ότι είμαστε η μόνη ανταγωνιστική δύναμη στη Ν.Δ. του Μητσοτάκη.
- Υπάρχει η άποψη ότι πρέπει να εκφράζουμε μόνο τη ριζοσπαστική αριστερά. Ότι η στρατηγική της διεύρυνσης και του μετασχηματισμού ήταν ένας ασπόνδυλος πολυσυλλεκτισμός. Υπάρχει και η άποψη ότι δεν πρέπει να μιλάμε για παράταξη από την αριστερά ως το κέντρο γιατί αυτοί οι όροι είναι ξεπερασμένοι, είναι αδειανά πουκάμισα και μας αρκεί να λέμε ότι απευθυνόμαστε στους πολλούς. Οι έννοιες αριστερά, κέντρο και δεξιά δεν είναι έννοιες κενές. Είναι έννοιες που συγκροτούν ταυτότητες και νοηματοδοτούν ιστορικές διαδρομές και στρατηγικές για το μέλλον. Αν κάποιος θα ήθελε μια κοινωνία, ένα εκλογικό σώμα χωρίς πολιτικούς προσδιορισμούς, αυτός σίγουρα δεν είναι η παράταξη μας. Η βασική διαιρετική τομή στον άξονα «αριστερά- δεξιά» ίσχυε, ισχύει και θα ισχύει.
- Και όσο η αριστερά δεν καταφέρει να αποσπά δυνάμεις του κέντρου από τη στρατηγική τους συγκόλληση με τη δεξιά δεν θα καταφέρει να έχει πλειοψηφία. Για να κερδίσουμε λοιπόν τις εκλογές δεν πρέπει να στείλουμε σήμα αναδίπλωσης. Πρέπει να επαναβεβαιώσουμε και να ενισχύσουμε την ταυτότητα του σύγχρονου κόμματος της αριστερής προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης. Δεν μπορεί να αξιώνουμε τίποτα λιγότερο από τον εαυτό μας. Πρέπει και θα το καταφέρουμε. Θα χτίσουμε την παράταξη της νίκης, την παράταξη που είναι ικανή να κερδίσει τις επόμενες εκλογές.
- Για να κερδίσουμε, υπάρχουν και προγραμματικές προϋποθέσεις. Και πρώτη από όλες να αποκλείσουμε την προγραμματική μας απονεύρωση και το να υπονοήσουμε έστω και ως υποψία, ότι οι αρνητικές πλευρές των πολιτικών που μας επέβαλε η τρόικα ήταν δικές μας επιλογές. Οι βασικές, στρατηγικές δεσμεύσεις μας ήταν, είναι και θα είναι αδιαπραγμάτευτες. (σ.σ. έκανε ξεχωριστή αναφορά στα ζητήματα της κλιματικής κρίσης και την ανάγκη αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών). Είναι μείζον ζήτημα να επανασυνδεθούμε, όχι μόνο με τη νεολαία, τα στρώματα της μισθωτής εργασίας και της επισφάλειας, αλλά και με τους αυτοαπασχολούμενους και τους μικρομεσαίους, με τη μεσαία τάξη.
- Δεν είμαστε απλά το κόμμα της μισθωτής εργασίας. Γιατί και οι αυτοαπασχολούμενοι και οι άνθρωποι των μικρών επιχειρήσεων είναι άνθρωποι πολλές φορές σκληρά εργαζόμενοι. Που ενδεχομένως δουλεύουν διπλό μεροκάματο, έχουν την αγωνία της επιβίωσης της επιχείρησης και πιθανότατα υφίστανται εκμετάλλευση από τους ισχυρούς της ενέργειας ή τα καρτέλ των προμηθευτών τους. Είναι άνθρωποι που αυτονόητα ανήκουν στην κοινωνική συμμαχία που πρέπει να χτίσουμε, για να βαδίσει η Ελλάδα στον δρόμο της δικαιοσύνης, της περιβαλλοντικής ισορροπίας, της δημοκρατίας και της ανάπτυξης. Δεν θα τους αφήσουμε στη Δεξιά η οποία οραματίζεται σχέδια Πισσαρίδη και δημιουργικές καταστροφές των μικρών επιχειρήσεων και, μάλιστα, σε ένα πλαίσιο μηδενικών δικαιωμάτων για τους μισθωτούς. Είναι αυτονόητο, ότι αν εξασφαλίσουμε συνθήκες βιωσιμότητας των μικρών επιχειρήσεων, μπορούμε ευκολότερα να προστατέψουμε και τη μισθωτή εργασία που ακουμπά κατά 80% με 85% σε αυτές τις επιχειρήσεις.
- Αν έρθει μία συμφωνία με την Τουρκία που αποδομεί όσα κατακτήσαμε την περίοδο 2015 - 2019, που υπονομεύει τα εθνικά συμφέροντα, που υπονομεύει τη σταθερότητα στην περιοχή, να μην περιμένουν καμία συναίνεση από τη δημοκρατική παράταξη και την Αριστερά. Δεν θα δώσουμε τέτοια συναίνεση. Το λέμε και ως Έλληνες πατριώτες και ως δημοκράτες αγωνιστές της ειρήνης στην περιοχή. Το υποσχόμαστε ως η νέα μεγάλη, πατριωτική αριστερά, μια παράταξη με ισχυρά πατριωτικά χαρακτηριστικά.
- Οργανωτικές προϋποθέσεις. Δεν αξιοποιήσαμε το δάνειο του 32% του 2019. Αργήσαμε να εκλέξουμε την ηγεσία μας από τη βάση. Το βήμα μετασχηματισμού ήταν δειλό και μισό. Δεν αξιοποιήσαμε και δεν ενσωματώσαμε τα 110 χιλιάδες νέα μέλη. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι πραγματική δημοκρατία στο κόμμα των μελών. Όχι ένα κόμμα δομών που θα καταστέλλει, θα ακυρώνει και θα αγνοεί τη βούληση των μελών. Αυτό το βήμα πρέπει να το ολοκληρώσουμε αλλά και να κάνουμε και άλλα βήματα για την αναβάθμιση της λειτουργίας ενός κόμματος των μελών. Να εκλέξουμε νομαρχιακές επιτροπές με καθολική συμμετοχή των μελών. Να εκλέξουμε νέα συντονιστικά. Να διαμορφώσουμε δίκτυα στην αυτοδιοίκηση, στο συνδικαλισμό, στον αγροτικό χώρο, στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Να συγκροτήσουμε τις περιφερειακές μας οργανώσεις, που μεταξύ άλλων θα προετοίμαζαν το κόμμα για τις περιφερειακές εκλογές. Να δρομολογήσαμε δημοψηφίσματα. Να συγκροτούμε τα ψηφοδέλτιά μας με καθολική συμμετοχή των μελών στην επιλογή. Να αξιοποιήσουμε, επιτέλους, την κοινωνική και πολιτική διαθεσιμότητα απλών αγωνιστών και εκπροσώπων φορέων που ήρθαν να μας συνδράμουν.
- Το κόμμα μας έχει ανάγκη σήμερα ένα τεράστιο κύμα δημοκρατίας και συμμετοχής που θα έχει επί της ουσίας επανιδρυτικά χαρακτηριστικά του κόμματος των μελών. Ένα κύμα που θα παρασύρει κακές πρακτικές και κλειστές πόρτες. Ένα άλμα δημοκρατίας.
- Η Ελλάδα αξίζει ένα καλύτερο μέλλον. Ο δικός μας δρόμος, ο δρόμος της αριστερής προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης οδηγεί σε ένα καλύτερο, φωτεινότερο μέλλον. Όπου κάθε πολίτης έχει την ευκαιρία να εκπληρώσει τις δυνατότητες και τις προσδοκίες για βελτίωση της ζωής του. Όχι πατώντας πάνω στην αποτυχία του διπλανού. Αλλά εκκινώντας από ένα περιβάλλον συλλογικής ασφάλειας και προστασίας. Όπου οι οικογένειες, οι εργαζόμενοι οι μικρές επιχειρήσεις τα βγάζουν πέρα χωρίς να υποθηκεύουν το μέλλον. Όπου η οικονομία δεν παραδίνεται στις προτεραιότητες των δυνάμεων της αγοράς. Θα οικοδομήσουμε μια χώρα όπου οι δυνατότητες του καθενός στη ζωή δεν καθορίζονται από τις συνθήκες γέννησης και της οικονομικής κατάστασης της οικογένειας του. Όπου κανείς δεν κινδυνεύει να μείνει χωρίς στέγη, χωρίς την πρώτη κατοικία του. Μια χώρα όπου ο κάθε άνθρωπος να αναπτύσσει ολόπλευρα και ελεύθερα τις δυνατότητες του.
- Ζητάμε από κάθε πολίτη που πιστεύει σε ένα καλύτερο μέλλον να χτίσουμε μαζί το κοινό μας σπίτι. Το σπίτι κάθε προοδευτικού πολίτη. Τη μεγάλη αριστερή προοδευτική δημοκρατική παράταξη. Την παράταξη που θα σηκώσει την χώρα στις πλάτες της. Ξεκινάμε από τις 10 Σεπτέμβρη. Χτίζουμε την παράταξη για τη νίκη. Χτίζουμε το μέλλον της δημοκρατίας της δικαιοσύνης και της ειρήνης για την Ελλάδα. Μια καλύτερη χώρα για όλους και όλες.
- Να μην εκτοξεύουμε βέλη ο ένας στον άλλον. Αργήσαμε να εκλέξουμε ηγεσία από τη βάση, σε σχέση με το 2012. Από τότε ο ελληνικός λαός μας ανέβασε κατηγορία αλλά εμείς καθυστερήσαμε να κάνουμε τα απαραίτητα βήματα. Δεν πήραμε τα μέτρα μας για να είναι συμμέτοχος ο κόσμος μας. Είμαστε ένα κόμμα πλουραλιστικό αλλά δεν πρέπει να υπάρχουν εντάσεις στο διηνεκές και τάσεις που συγκροτούνται την τελευταία στιγμή. Με αυτό το κομμάτι του κακού μας εαυτού να πάρουμε διαζύγιο. Είμαστε κόμμα των μελών, όχι των δομών. Δομές έχουμε, θα κουραστούμε να τις απαριθμήσουμε, η απάντηση είναι ένα τεράστιο βήμα συμμετοχής και δημοκρατίας. Είμαστε απέναντι στον σεξισμό, στην ομοφοβία, στη φυσική βία. Απέναντι στις “κλειστές πόρτες” στο κόμμα.
Ε. Τσακαλώτος: Οι αριστερές ιδέες δεν θα μας φέρουν στο 8%
Την αριστερή φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ υπεραμύνθηκε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, αναπτύσσοντας τις θέσεις του για το κόμμα και για τη δράση του.
Δεν έκρυψε άλλωστε βασικές θέσεις που έχει αναπτύξει για την οικονομία, όπως η φορολογία, λέγοντας ότι η Αριστερά λέει ναι στους φόρους για να παράγει κοινωνικό έργο, ενώ η Δεξιά το αντίθετο.
Επικρίνοντας τον τρόπο λειτουργίας του κόμματος, δεσμεύθηκε για αλλαγές που θα διασφαλίσουν τη συμμετοχή των μελών και “τον πρόεδρο πρώτο μεταξύ ίσων”.
Βασικά σημεία της ομιλίας τουΕίναι χαρά να συζητάμε μακριά από τη βαρβαρότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Να πω και τη θέση μου για το debate (σ.σ. αρνητική): κανένας από τους τέσσερις υποψήφιους δεν είναι αντίπαλος, δουλέψαμε μαζί θα ξαναδουλέψουμε μαζί.
Να βγούμε από αυτή τη διαδικασία εκλογής νέας ηγεσίας με ένα σχέδιο για το 2026, διότι θέλει δουλειά. Στις εκλογές να πούμε: έχουμε ένα σχέδιο για την Ελλάδα, για εργασιακές σχέσεις, για το κοινωνικό κράτος, για παραγωγική δομή, για πολιτισμό.
Ωραία τα είχε πει ο Αλέξης Τσίπρας, και ριζοσπαστικά και ρεαλιστικά.
Να φτιάξουμε το δικό μας μπλοκ δυνάμεων, αλλά με συγκεκριμένες προτεραιότητες, διότι όποιος έχει πολλές, δεν έχει καμία.
Για παράδειγμα, τα μεσαία στρώματα: το σχέδιο Πισσαρίδη θέλει διάλυση επιχειρήσεων, άρα χρειάζονται περιφερειακές τράπεζες και άλλα εργαλεία ώστε να κάνουμε συμμαχίες.
Αν λέμε ότι εμείς, περισσότερο από τη ΝΔ, ότι θα μειώσουμε τους φόρους θα μας πιστέψουν; Η Αριστερά λέει ότι θέλουμε κοινωνικό κράτος, νοσοκομεία, άρα θέλουμε φόρους.
Αν αντί να περάσουμε το σύμφωνο συμβίωσης επιλέγαμε να κάνουμε δημοψήφισμα θα το κερδίζαμε; Όχι, άρα πρέπει να παίρνεις την απόφαση να κάνεις πράγματα.
Στο συνέδριο να συζητήσουμε πού πρέπει να κάνουμε ρήξεις στον οικονομικό τομέα, στα όρια του εφικτού.
Ο κόσμος έχει ένστικτο, ξέρει τι του λες και αν το λες για να κερδίσεις την εξουσία.
Για τις ευέλικτες μορφές εργασίες μας έλεγαν ότι τις θέλει ο κόσμος κι εμείς λέγαμε ότι θα οδηγήσουν σε άθλιους μισθούς και χειρότερες εργασιακές σχέσεις.
Αν δεν κάνουμε “κόκκινη” την πράσινη ανάπτυξη, αν δεν αλλάξουμε παραγωγικό και καταναλωτικό μοντέλο, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή;
Οι πολιτικές που προτείνουμε και εμείς και ο κ.Μητσοτάκης είναι χωρίς ιδεολογικό πρόσημο; Είναι ουδέτερες;
Λένε ότι “ο Ευκλείδης δεν είναι πολύ της διεύρυνσης:” να σας θυμίσω ότι την ημέρα που μίλησε ο Αλέξης για διεύρυνση, εγώ παρατήρησα πως πρέπει να γίνει, αλλά όχι μόνο “από πάνω”, ότι χρειάζεται κοινωνική γείωση.
Η δουλειά μυρμηγκιού που πιστεύω σημαίνει να βρούμε παιδιά που θα δουλέψουν για την επόμενη τετραετία, να τους μάθει η κοινωνία.
Κατέθεσα χθες 10-15 σελίδες με προτάσεις για το κόμμα: πώς πρέπει να δουλεύουν οι Οργανώσεις Μελών, τα όργανα, το συνέδριο. Να τις διαβάσετε.
Όπου πήγα μου είπαν ότι δεν ακούγεται η φωνή μας “προς τα πάνω”. Οι ΟΜ πρέπει να μπορούν να δουλεύουν ή για οτιδήποτε πρέπει να έχουν την έγκριση της ΚΕ;
Εδώ δεν επιτρέψαμε στη Νεολαία να καταγγείλει τα 600 εκ που δόθηκαν στους αστυνομικούς γιατί ήταν εκτός γραμμής.
Ο τρόπος που δουλεύει η ΚΕ δεν έχει καμία αντιστοιχία στην Ευρώπη: οι συνεδριάσεις έχουν ομιλία προέδρου και γραμματέα, μία ενιαία λίστα ομιλητών για όλα τα θέματα, μία επιτροπή πολιτικής απόφασης που δεν ακούει καν τις ομιλίες, μετά τα μέλη που έρχονται από άλλες πόλεις της χώρας βιάζονται α φύγουν…
Προτείνω: η συνεδρίαση της ΚΕ να αρχίζει με ομιλία προέδρου/γραμματέα, να ακολουθεί θεματική συζήτηση πχ για την αγροτική πολιτική, να βγαίνει σχέδιο απόφασης, να συζητώνται τυχόν τροπολογίες και στη συνέχεια να λαμβάνεται η απόφαση. Μετά, εξωτερική πολιτική με την ίδια διαδικασία κοκ.
Σαφώς να υπ΄λαρχουν ιδεολογικά ρεύματα, αλλά με σεβασμό στην αντιπαράθεση και στη συγκρότηση των οργάνων.
Συνείδηση ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει ότι τα ιδεολογικά ρεύματα έχουν συμμετοχή στη συζήτηση, αποφάσεις, πρωτοβουλίες, αλλά όταν μπαίνουμε στο πεδίο της δουλειάς δεν έχουν καμία θέση, εκεί θα μπουν μπροστά οι καλύτεροι.
Γιατί είμαι υποψήφιος:
Είμαι υποψήφιος για την προεδρία του κόμματος διότι πιστεύω:
—- Ότι χρειαζόμαστε μακροπρόθεσμο σχέδιο ανάκαμψης, με ομάδες μέσα κι έξω από το κόμμα.
—- Ότι ο πρόεδρος πρέπει να είναι πρώτος ανάμεσα στους ίσους. Δεν μπορείς να θέλεις δημοκρατική-συμμετοχικη κοινωνία και το κόμμα σου να είναι ιεραρχικό.
Θα δίνω λόγο στα όργανα διότι μακριά από εμάς οι άνθρωποι που μιλούν κατευθείαν με την κοινωνία και δεν δίνουν λόγο πουθενά.
—- ότι, είτε κερδίσω είτε όχι, υπόσχομαι να είμαι μέλος μίας συλλογικής ηγεσίας, αλλά θέλω να φέρω χαμόγελο στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, αυτοπεποίθηση για τις ιδέες μας, τις αξίες μας. Αν κάποιος πιστεύει ότι αυτό θα μας φέρει στο 8%, ακολουθεί αμυντική στάση.
Τζουμάκας: Εμπρός για την ανασύνταξη του προοδευτικού κινήματος
«Μπορώ να αναλάβω την ευθύνη. Σε κοινή πορεία με τη Πολιτική Γραμματεία, τη Κεντρική Επιτροπή, τους Βουλευτές, τις Οργανώσεις. Με γνώση, εντιμότητα και αξιοπιστία για την στροφή του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ προς μια νέα Πολιτική και Κοινωνική Πλειοψηφία» τόνισε μεταξύ άλλων ο υποψήφιος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Στέφανος Τζουμάκας, στο Διαρκές Συνέδριο.
Ο Στέφανος Τζουμάκας κάλεσε τα μέλη του κόμματος να προχωρήσουν «εμπρός για ένα ρεύμα νίκης στη στρατηγική κυβερνητικού κόμματος. Εμπρός για την ανασύνταξη του προοδευτικού κινήματος».
Ο ίδιος, όπως μεταδίδει η Αυγή, έθεσε ως «στόχο την υλοποίηση της πολιτικής υπέρ της χώρας και του ελληνικού λαού. Προχωράμε σε υπέρβαση με ενότητα και νέους αγώνες».
Ο υποψήφιος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ μίλησε επίσης για «αυτοπροσδιορισμό στην πολιτική μας φυσιογνωμία. Είμαστε η Παράταξη της Εναλλακτικής Προοδευτικής Λύσης.Όχι στην πολιτική της ρεβάνς».
«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ χειραφετεί, καθοδηγεί. Παίρνει θέση» σημείωσε καταληκτικά.