Το σύνολο του πολιτικού κόσμου έχει βουτήξει στα προεκλογικά νερά φανερά ή… κρυφά, ωστόσο όλοι συμφωνούν σε μία εκτίμηση: ο πρωθυπουργός θα πάρει την οριστική απόφαση λίγο μετά τον Δεκαπενταύγουστο. Όταν δηλαδή θα είναι σε θέση να αποτιμήσει τη μέχρι τότε κατάσταση σε ό,τι αφορά π.χ. πυρκαγιές και ελληνοτουρκικά, αλλά και όταν θα έχει στα χέρια του τις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Ως προς το τελευταίο, έμπειροι πολιτικοί αναλυτές σημειώνουν ότι οι μετρήσεις στην κοινή γνώμη σταματούν στο τέλος Ιουλίου διότι πάνω στο κύμα της “αυγουστιάτικης εξόδου” δεν υπάρχει επαρκές δείγμα για να γίνει αξιόπιστη έρευνα. Ειδικά φέτος, όμως, εκτιμούν ότι η ακρίβεια θα πλήξει αυτή την “έξοδο” καθώς από τη μια η εκτίναξη των τιμών σε εισιτήρια και διαμονή και, από την άλλη, το μπαράζ λογαριασμοί/δόσεις ΕΝΦΙΑ/δόσεις φόρου εισοδήματος/οφειλές στους λογαριασμούς ρεύματος/σούπερ μάρκετ, καθώς και ο τρόμος για τον επερχόμενο χειμώνα, θα καταστήσει απαγορευτικές τις διακοπές ή θα τις συρρικνώσει χρονικά κατά πολύ.
Κι αυτή η παράμετρος όμως “θα έχει ιδιαίτερο βάρος”, λένε, καθώς οι εγκλωβισμένοι στις πόλεις θα έχουν “μεγάλο θυμό” για την κατάστασή τους και “ίσως” επηρεάσει την εκλογική τους συμπεριφορά.
Έτσι κι αλλιώς, όλα τα κόμματα και - κυρίως - οι υποψήφιοι βουλευτές εργάζονται σαν να έχουν προκηρυχθεί οι εκλογές για τον Σεπτέμβριο. Το Κοινοβούλιο αδειάζει από το μεσημέρι της Πέμπτης καθώς οι ένοικοί του…διακτινίζονται στις εκλογικές περιφέρειες, απ’ όπου δεν επιστρέφουν πριν από την Τρίτη. Στα κομματικά επιτελεία δε, οι συσκέψεις συγκαλούνται με πυρετώδεις ρυθμούς για τη διαμόρφωση των ψηφοδελτίων, την κωδικοποίηση των προγραμμάτων και τις εξορμήσεις.
Γιατί θα είναι “αλλιώς η δεύτερη φορά”
Στην Κουμουνδούρου γνωρίζουν πολύ καλά ότι το αδύναμο σημείο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία είναι να πείσει ότι “η δεύτερη φορά θα είναι αλλιώς” ως προς την κυβερνησιμότητα, τα πρόσωπα και τα “λάθη ή τις αδυναμίες” της προηγούμενης διακυβέρνησης. Συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα συμφωνούν με τους πολιτικούς αναλυτές στη διαπίστωση ότι οι παραγωγικές δυνάμεις θα κρίνουν το αποτέλεσμα, καθώς οι μεγάλες ηλικίες ψηφίζουν παραδοσιακά συντηρητικά, ενώ οι νεαρές παραμένουν, σε μεγάλο μέρος, στη δεξαμενή του ΣΥΡΙΖΑ όπως έδειξαν οι εκλογές του 2019 αλλά και όπως δείχνουν οι τωρινές δημοσκοπήσεις.
Το βάρος, συνεπώς, έχει πέσει στις ενδιάμεσες ηλικίες και, κυρίως, στα μεσαία στρώματα με έμφαση τους ελεύθερους επαγγελματίες. Από συζητήσεις με αναλυτές προκύπτει ότι τμήμα τους “θυμάται” τα πολύ μεγάλα βάση που σήκωσε από την προηγούμενη διακυβέρνηση και, παρ' όλο που δείχνει “οργή” για τη σημερινή τους κατάσταση (ακρίβεια, πτώση τζίρου, τραπεζικός αποκλεισμός) “φοβάται” ότι θα πληρώσει εκ νέου “το μάρμαρο” ακόμα και από μία προοδευτική κυβέρνηση.
Δεν είναι καθόλου τυχαίαη ευθεία αναφορά του κ. Τσίπρα χθες (μέσω της Εφημερίδας των Συντακτών) στο θέμα:
- Ναι, αδικήσαμε τη μεσαία τάξη, δεν υπάρχει αμφιβολία. Αλλά δεν το κάναμε από καπρίτσιο, ούτε γιατί θέλαμε να φτιάξουμε δικό μας ταμείο με απευθείας αναθέσεις και κλειστούς διαγωνισμούς σε ημετέρους. Δεν ήταν καν επιλογή. Ήταν εξαναγκασμός. Δεν υπήρχε άλλος τρόπος για να πετύχουμε έναν στόχο εθνικό: Να βγάλουμε τη χώρα από το καθεστώς της επιτροπείας και την οικονομία από το καθεστώς της χρεοκοπίας.
- Ακριβώς επειδή εμείς παρά τη θέλησή μας αδικήσαμε τη μεσαία τάξη, είμαστε αυτοί που τώρα ερχόμαστε με βαριά ηθική υποχρέωση και με ισχυρή βούληση να αποκαταστήσουμε την αδικία, δίνοντάς της στήριγμα και σανίδα σωτηρίας από την τρικυμία στην οποία βρίσκεται σήμερα, εξ αιτίας όμως όχι αναγκαστικών επιλογών όπως την εποχή των μνημονίων αλλά συνειδητών επιλογών του κ. Μητσοτάκη”.
Εμπειρία και νέοι υπουργοί
Ως προς την “εικόνα” μίας νέας κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, αρμόδιες πηγές του κόμματος διευκρινίζουν εδώ και καιρό (όπως έχουμε σημειώσει) ότι:
Ο παράγοντας της “εμπειρίας” από την “πρώτη φορά” θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη νέα διακυβέρνηση. Το πρόγραμμα και οι επιλογές, δηλαδή, θα χαρακτηρίζονται από ρεαλισμό, με κινήσεις που μπορούν να γίνουν υπέρ της κοινωνίας χωρίς υποσχέσεις για αναποτελεσματικές συγκρούσεις.
“Απευθείας αναθέσεις και κλειστοί διαγωνισμοί υπέρ φίλων θα περάσουν στο παρελθόν της σημερινής διακυβέρνησης. Αντιμετώπιση της ακρίβειας με μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα, στα κατώτερα όρια που επιτρέπει η ΕΕ, καθώς και μείωση του ΦΠΑ σε βασικά είδη κατανάλωσης, θα γίνουν αμέσως πράξη”, αναφέρουν ως παράδειγμα.
Τα πρόσωπα που θα συνθέσουν τη νέα κυβέρνηση δεν θα προέλθουν - σε μεγάλο βαθμό - από τον “κομματικό μας σωλήνα” αλλά από τις δεξαμενές “της αγοράς, της επιστήμης, των χώρων εργασίας”, όπως είπε εκ νέου χθες ο κ. Τσίπρας.
Κάποια από αυτά τα πρόσωπα υπάρχουν ήδη στο think tank που έχει συγκροτήσει ο ίδιος εδώ και μήνες και λειτουργούν ως “ομάδα συμβούλων του προέδρου”. Πέραν του γνωστού, λόγω της πανδημίας, καθηγητή Αιματολογίας στη Σορβόνη, Γρηγόρη Γεροτζιάφα, εσχάτως δραστηριοποιείται έντονα στα θέματα της ενέργειας ο Νίκος Φαραντούρης, διευθυντής του διεθνούς διεπιστημονικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος στην Ενέργεια στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς και διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Δεδομένου, άλλωστε, ότι ο στόχος είναι προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας, τα νέα μέλη του υπουργικού συμβουλίου και του κρατικού μηχανισμού είναι προφανές ότι δεν θα προταθούν μόνο από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά “σαφώς θα υπηρετούν τις παραπάνω επιλογές”.
ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ: Προσοχή στα ψηφοδέλτια
Από την πλευρά του το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής εξακολουθεί να “πιέζεται” από τα δύο μεγάλα κόμματα για την μετεκλογική του θέση, εάν τεθεί θέμα κυβερνητικής συνεργασίας. Ως “άμυνα” παραμένει στην προβολή της θέσης “εκλογική μάχη για τρεις”, ωστόσο η επισήμανση “ο λαός θα κρίνει” αφήνει ανοικτά όλα τα ενδεχόμενα.
Το τελευταίο διάστημα, πάντως, ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν επαναλαμβάνει την αξίωση να μην είναι πρωθυπουργός ο κ. Μητσοτάκης ή ο κ. Τσίπρας σε τυχόν κυβέρνηση συνεργασίας, καθώς θεωρήθηκε προφανές ότι και για το πρόσωπο του νέου πρωθυπουργού “ο λαός θα κρίνει”.
Επειδή, όμως, η μετεκλογική συμπεριφορά θα εξαρτηθεί όχι μόνο από τις αποφάσεις της ηγεσίας αλλά και από τις πράξεις των βουλευτών του, η προσοχή της Χ. Τρικούπη, σ΄αυτή τη φάση, στρέφεται στη συγκρότηση των ψηφοδελτίων.
Σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει πολύ καλά τα τεκταινόμενα, “σε όλα τα ψηφοδέλτια θα υπάρχουν υποψήφιοι της στενής επιρροής του κ. Ανδρουλάκη, οι οποίοι θα ‘πριμοδοτηθούν’ στην πρώτη κάλπη της απλής αναλογικής, ώστε να εξασφαλίσουν έδρα στη Βουλή ”. Οι δεύτερες εκλογές (εάν χρειαστεί να γίνουν) δεν θα διεξαχθούν με “σταυρό” αλλά με λίστες, ανά περιφέρεια, τις οποίες θα συντάξουν οι πρόεδροι των κομμάτων.
Όπερ σημαίνει, πολύ δύσκολα θα υπάρχουν εκπλήξεις από “αντάρτες” βουλευτές είτε μετά την πρώτη κάλπη είτε μετά τη δεύτερη.
Προς το παρόν, έχει καταγραφεί μία (σημαντική) αποχώρηση, του Γιώργου Καμίνη, ο οποίος επικαλέσθηκε “οικογενειακούς λόγους”, αν και πληροφορίες θέλουν να μην επιτεύχθηκε κεντρική συμφωνία για να είναι υποψήφιος στη Χίο απ' όπου κατάγεται. (σ.σ. το 2019 είχε εκλεγεί βουλευτής Επικρατείας και μάλιστα η Φώφη Γεννηματά τον είχε ορίσει στην πρώτη θέση).