«Το πρώτο βήμα έγινε. Οι εταίροι μας, άλλος πιο ένθερμα και άλλος πιο ήπια, εξέφρασαν τη στήριξή τους σε Ελλάδα και Κύπρο, τασσόμενοι υπέρ της εξέτασης κυρώσεων κατά της Τουρκίας, εφόσον χρειαστεί».
Με αυτά τα λόγια, στενός συνεργάτης του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια έκανε μια σύντομη αποτίμηση της χθεσινής συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, αν και ακόμα και μέσα στη Νέα Δημοκρατία, κάποιοι υποστηρίζουν πως τα συμπεράσματα του Συμβουλίου θα έπρεπε να ήταν σε πιο «σκληρή» γλώσσα.
Εφόσον προχωρήσουν οι κυρώσεις, σύμφωνα με την ίδια πηγή, θα είναι πολιτικές και οικονομικές και θα αφορούν, λόγου χάρη, μέτρα που έχουν να κάνουν με τομείς όπως οι τουρκικές τράπεζες και ο τουρισμός -και όχι πρόσωπα. Η διαδικασία προβλέπει ότι αρχικά θα συνταχθεί από τον εκπρόσωπο της Ε.Ε. για τις Εξωτερικές Υποθέσεις κ. Borrell ο κατάλογος ως απάντηση στις τουρκικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Ανατ. Μεσογείου, ο οποίος (εάν αποφασιστεί να εφαρμοστεί) θα επικυρωθεί αρχικά από τους υπουργούς Εξωτερικών της Ε.Ε. και στη συνέχεια αυτοί θα κάνουν τη σχετική εισήγηση προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, για να πάρει το «πράσινο φως» και από τους ηγέτες της Ε.Ε.
Χρονικά, έτσι κι αλλιώς, δεν αναμένεται αυτό να προλάβει να γίνει μέχρι την Παρασκευή, που θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Κορυφής της Ε.Ε., ωστόσο θεωρείται δεδομένο πως το θέμα θα επιχειρηθεί να έρθει στο τραπέζι των συζητήσεων από τον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά τις επαφές του με τους ομολόγους του. Η τουρκική παραβατικότητα θα συζητηθεί, ύστερα από αίτημα της ελληνικής και της κυπριακής πλευράς, εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. τον Αύγουστο στο Βερολίνο και όχι στο τακτικό Συμβούλιο τον Σεπτέμβριο, όπως ήταν η αρχική σκέψη.
Αμυντική συνδρομή
Και αν αυτά -κατά ορισμένους- ίσως εντάσσονται στην τακτική του «μαστίγιου και του καρότου», με φόντο τις τουρκικές απειλές και τελευταίο κορυφαίο επεισόδιο τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, τη δική του σημασία έχει το γεγονός ότι ο κ. Δένδιας, κατά την παρέμβασή του στο Συμβούλιο, σύμφωνα με πληροφορίες, προειδοποίησε ότι αν υπάρξει παραβίαση της εθνικής μας κυριαρχίας, η Ελλάδα θα επικαλεστεί το άρθρο 42 της συνθήκης της Ε.Ε. για αμυντική συνδρομή. Αυτό προβλέπει την ενίσχυση της χώρας που δέχεται επίθεση με απόφαση του Συμβουλίου και συγκεκριμένα, ανάμεσα στα άλλα, αναφέρει: «Σε περίπτωση κατά την οποία κράτος-μέλος δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφός του, τα άλλα κράτη-μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών…».
Την πιο θερμή στήριξη στη χθεσινή συνεδρίαση, η χώρα μας και η Κύπρος έλαβαν από τη Γαλλία, την Εσθονία, τη Σλοβακία, το Λουξεμβούργο και την Αυστρία, η οποία μάλιστα ζήτησε να σταματήσει κάθε ενταξιακή προσπάθεια για την Τουρκία.
Ειδικά για την Αγία Σοφία, υπήρξε ισχυρή καταδίκη της απόφασης Ερντογάν και ζητήθηκε από την Τουρκία να αναθεωρήσει και να αναστρέψει την απόφασή της. Το θέμα συζήτησε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας, ενώ για σήμερα είναι προγραμματισμένη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη.
Παράλληλα, η ελληνική πλευρά έχει απευθυνθεί και σε άλλα διεθνή φόρα.
Από της 4 Ιουλίου, με επιστολή της προς τον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης Rik Daems, η επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου Ντόρα Μπακογιάννη έθεσε το ζήτημα της, έως τότε, πρόθεσης της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί και ζήτησε τη στήριξη και την παρέμβασή του για την έκδοση γνωμοδότησης σχετικά με την κίνηση της Τουρκίας.
Επιπλέον το περασμένο Σάββατο, κατόπιν της απόφασης του ΣτΕ της Τουρκίας και του διατάγματος Ερντογάν, στάλθηκαν 50 ατομικές και προσωποποιημένες επιστολές προς τους επικεφαλής των εθνικών αντιπροσωπειών στο Συμβούλιο της Ευρώπης (πλην της Τουρκίας), προέδρους πολιτικών ομάδων και προέδρους άλλων εν δυνάμει αρμόδιων επιτροπών, με τις οποίες ζητείται η καταδίκη της τουρκικής απόφασης.