Στο μικροσκόπιο των Θεσμών το Αναπτυξιακό Σχέδιο

Σε 15 ημέρες η κυβέρνηση θα παρουσιάσει (επισήμως) στο Eurogroup το αναπτυξιακό σχέδιο της για την «επόμενη των μνημονίων ημέρα».

Στελέχη του κυβερνητικού και οικονομικού επιτελείου υποστηρίζουν ότι το Euro Working Group «υποδέχθηκε χωρίς αρνητικές εκπλήξεις» την Πέμπτη το σχέδιο, το οποίο τους παρουσίασε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης, ωστόσο οι διεργασίες θα ενταθούν εν όψει της επίσημης υποβολής του από τον ΥΠΟΙΚ Ευκλείδη Τσακαλώτο στο Eurogroup της 27ης Απριλίου.

Μέχρι τότε, κομβικά σημεία του, όπως τα κοινωνικά-εργασιακά (συλλογικές συμβάσεις, σταδιακή αύξηση κατώτατου μισθού, μείωση της φορολογίας κ.α.) , αναμένεται να περάσουν από πολλά «κόσκινα» - και δη, στο περιθώριο της Συνόδου του ΔΝΤ που θα γίνει το ερχόμενο Σαββατοκύριακο στην Ουάσιγκτον.

Τα εν λόγω σημεία προβάλλονται από την κυβέρνηση ως «απολύτως αναγκαία», προκειμένου η ελληνική κοινωνία να πάρει πραγματική ανάσα μετά από την οκταετή ασφυξία της λιτότητας και της εργασιακής ζούγκλας, αλλά και να πειστεί ότι... «η ελπίδα ήλθε».

Στον αντίποδα, οι κυβερνητικοί επιτελείς εμφανίζουν ως προφανή την «στοχοπροσήλωση» στις μεταρρυθμίσεις και στην ανάπτυξη, με την επισήμανση ότι τα εργαλεία του εν λόγω αναπτυξιακού προγράμματος «δεν θα μυρίζουν ανθρώπινο αίμα» όπως συνέβαινε στην πρώτη μνημονιακή πενταετία, αλλά θα υπηρετούν διαφορετικό μοντέλο.

Όλα τα παραπάνω θα εξαρτηθούν (και) από τη συμφωνία για το χρέος: θα επιλεγεί καθαρή χρήση του λεγόμενου «γαλλικού κλειδιού» (σύνδεση ανάπτυξης-χρέους) όπως θέλει η Αθήνα, το Παρίσι και οι χώρες του Νότου ή θα προτιμηθεί η αιρεσιμότητα με προαπαιτούμενα και συχνές-αυστηρές αξιολογήσεις που χρεώνεται στο Βερολίνο και στις βορειοευρωπαϊκές χώρες;

Οι κυβερνητικοί επιτελείς σημειώνουν ότι το δεύτερο σενάριο δεν το αντέχει ούτε η κυβέρνηση, ούτε η κοινωνία. Κατά το ΔΝΤ μάλιστα, δεν θα το αντέξουν... ούτε οι αγορές, καθώς η εμπιστοσύνη τους στη δυναμική της ελληνικής οικονομίας θα τρωθεί από ένα νέο πρόγραμμα – όπως κι αν «βαφτιστεί».

Κατά τους επιτελείς, μία τέτοια εξέλιξη θα είναι «και χτύπημα και ειρωνεία», δεδομένου ότι, σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, οι ελληνικές τράπεζες περνούν με επιτυχία τον κάβο των stress tests, με τις σχετικές ανακοινώσεις να αναμένονται στις αρχές Μαϊου.

Στο «δούναι και λαβείν» της κυβέρνησης με τους θεσμούς κατέχουν υψηλή θέση τα περίφημα μέτρα για τη διετία 2019-2020 (νέες περικοπές στις συντάξεις και νέα μείωση του αφορολόγητου) που ελήφθησαν κατόπιν εμμονής του ΔΝΤ.

Το όπλο για τη λείανσή τους (ή και ακύρωσή τους, κατά τους πλέον αισιόδοξους) είναι το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2017: αν και οι ανακοινώσεις θα γίνουν από την Eurostat την επόμενη Δευτέρα θεωρείται βέβαιο ότι θα κινηθεί περί το 4,5% έναντι στόχου 1,75%, ενώ θα πρόκειται για την τρίτη συνεχή χρονιά που η χώρα θα εμφανίσει υπερκάλυψη του στόχου.

«Πυξίδα» σε αγορές-επενδυτές

Όσον αφορά στο αναπτυξιακό, φέρει τις υπογραφές του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου και του υπουργού Οικονομίας και αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη (σ.σ. συνέβαλε στην επεξεργασία του και ο πρώην υπουργός Δημήτρης Παπαδημητρίου), ενώ επισημαίνεται ότι δεν γράφτηκε από κοινού με τους θεσμούς «διότι δεν είναι μνημόνιο».

Σύμφωνα με ελληνικές πηγές, περιγράφει τους βασικούς στρατηγικούς άξονες πάνω στους οποίους θα κινηθεί η κυβέρνηση το επόμενο διάστημα για να οικοδομήσει ένα σύστημα δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης για τους πολίτες της χώρας την επόμενη περίοδο.

Ως εκ τούτου, δεν περιέχει λεπτομερή ανάλυση των βασικών αυτών αξόνων, αφού κινείται στα πρότυπα των αντίστοιχων κειμένων που εκπόνησαν άλλες χώρες για αντίστοιχους σκοπούς (π.χ. Πορτογαλία και Ιρλανδία).

Μέσου αυτού η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να πείσει τους θεσμούς ότι διαθέτει συγκεκριμένο και αξιόπιστο σχέδιο για να σταθεί στα πόδια της μετά από οκτώ χρόνια δανειακών προγραμμάτων και μνημονίων. Η έμφαση δίνεται στη δημοσιονομική σταθερότητα και στη στρατηγική αντιμετώπισης οριζόντιων ζητημάτων που επηρεάζουν την αναπτυξιακή δραστηριότητα: νομικό/δικαστικό σύστημα, επιχειρηματικό περιβάλλον, δημόσια διοίκηση, διευκόλυνση της ανάπτυξης κλάδων προτεραιότητας.

Το ζητούμενο δεν είναι μόνο να πειστούν οι θεσμοί, αλλά να αποτελέσει «πυξίδα» στις αγορές και στους επενδυτές «για το τι μπορούν να αναμένουν από την κυβέρνηση την επόμενη περίοδο στο πεδίο της ανάπτυξης, ώστε οι όροι της «συνεργασίας» μαζί τους να είναι όσο το δυνατόν πιο διαφανείς».

Κατά τις ίδιες πηγές, εξίσου σημαντικό είναι ότι η ελληνική κοινωνία θα λάβει γνώση αυτού του σχεδίου και θα μπορεί να εγκρίνει στις κάλπες (σ.σ. όταν έλθει η ώρα) το νέο μοντέλο ανάπτυξης της μετα-μνημονιακής περιόδου.