των Εμμ. Ι. Βάρσου, Ανδρ. Ν. Καραλή*

Μετά από την πρόσφατη υποχώρηση της αγοράς μας πλησίον της στηρίξεως των 3.150 μονάδων του Γενικού Δείκτη, αλλά και μετά την ανοδική αντίδραση που ακολούθησε, οφείλουμε να θέσουμε ορισμένα ερωτήματα τεχνικής φύσεως, ατενίζοντας τον εαυτό μας στον καθρέφτη –και να τα απαντήσουμε.

Πρώτον: έχουμε εισέλθει σε διορθωτική περίοδο; Η απάντηση εδώ κρίνουμε ότι είναι καταφατική. Ο Γενικός Δείκτης έχει πραγματοποιήσει από τον περασμένο Μάιο άνοδο της τάξεως του 20% και μετά από την παρατεταμένη του αδυναμία να ξεπεράσει τις 3.350 μονάδες και την εκεί αντίσταση, υποχώρησε 5% έως την πρώτη στήριξη περίπου. Από το επίπεδο αυτό έχει ξεκινήσει μια αντίδραση, αλλά όσο βρισκόμαστε κάτω από τις 3.350 μονάδες θεωρούμε ότι είμαστε σε φάση διόρθωσης. Επιπλέον, εισήλθαμε και ημερολογιακώς στο φθινόπωρο, το οποίο ως γνωστόν αποτελεί παραδοσιακά τη χειρότερη εποχή για τα χρηματιστήρια παγκοσμίως.

Δεύτερον: σε ποια περίπτωση αποδεικνύεται εσφαλμένη η ανωτέρω εκτίμηση; Η απάντηση είναι στην περίπτωση που η αγορά βρεθεί εκ νέου σε υψηλό έτους, πάνω από τις 3.350 μονάδες και με συναλλακτική δραστηριότητα που να ξεπερνά τα 250 εκ. σε τζίρο. (”Απλή” άνοδος προς τις 3.300 μονάδες με χαμηλούς τζίρους, ενόψει ΔΕΘ και placement ΟΤΕ, θα είναι τουλάχιστον ... ύποπτη ...)

Τρίτον: αν επιβεβαιωθεί η είσοδος σε διορθωτική περίοδο, ως πού μπορεί να υποχωρήσει η αγορά και μέχρι πότε; Η απάντηση εδώ έχει να κάνει με τις στηρίξεις του Γενικού Δείκτη. Αποδεδειγμένα διακρίνουμε στήριξη στις 3.150 μονάδες και γενικότερα στη ζώνη των 3.100-3.150 μονάδων. Αν διαρραγεί το επίπεδο αυτό πάει να πει ότι τα πράγματα για τις κεφαλαιαγορές είναι μάλλον σκούρα. Η επόμενη στήριξη βρίσκεται στις 3.000 μονάδες και είναι ισχυρή διότι είναι και στρογγυλός αριθμός και αυτό στην επενδυτική ψυχολογία παίζει μεγάλο ρόλο. Επιπλέον, βρίσκεται 10% χαμηλότερα από τα υψηλά του έτους, σχεδόν τη μισή απόδοση της χρονιάς ως τώρα. Δύσκολα θα δούμε χαμηλότερα επίπεδα τιμών φέτος. Εξάλλου, γνωρίζουμε στατιστικά ότι οι βυθοί της φθινοπωρινής διόρθωσης σημειώνονται Οκτώβριο ή αρχές Νοεμβρίου και απ΄ εκεί και πέρα οι αγορές ατενίζουν το μέλλον πιο αισιόδοξα ενόψει νέας χρονιάς.

Τέταρτον: ποια οφείλει να είναι η τακτική μας στο ανωτέρω σενάριο; Εδώ απαντάμε ότι απαιτείται ύπαρξη ρευστότητας τουλάχιστον 20% στα χαρτοφυλάκια. Αρνούμαστε να τοποθετούμαστε σε ”δυνατές” ανοδικές συνεδριάσεις και περιμένουμε κακές ημέρες και χαμηλότερες τιμές. Επίσης, λαμβάνουμε την ευκαιρία σε περιόδους μεγάλων διακυμάνσεων να αναδιαρθρώσουμε τις θέσεις μας, πουλώντας σε ανοδικές ημέρες και αγοράζοντας σε πτωτικές.

Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι η αγορά θα κλείσει δυνατά, κοντύτερα στα υψηλά της μάλλον παρά στα χαμηλά της (αν όχι σε νέα υψηλά), ό,τι κι αν συμβεί μέσα στο προσεχές δίμηνο-τρίμηνο.

* Ο Ε.Ι. Βάρσος είναι διευθύνων σύμβουλος της Merit ΑΧΕΠΕΥ. O Α.Ν. Καραλής είναι χρηματιστηριακός εκπρόσωπος.