Μη φοβάστε τον διαπραγματευτή πρόεδρο Τραμπ

Με βάση το εκλογικό αποτέλεσμα, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ, επιτυγχάνοντας κάτι που μόνο ο πρόεδρος Κλίβαλντ είχε κατορθώσει στα τέλη του 19ου αιώνα. Να κερδίσει τις εκλογές και μια δεύτερη θητεία μετά από μια ενδιάμεση εκλογική ήττα.

Ο Τραμπ ήθελε να είναι μετασχηματιστικός πρόεδρος (transformative) την 1η φορά που εξελέγη το 2016 αλλά δεν ήταν, κατά γενική ομολογία. Δεν είναι κακό. Πολλοί πρόεδροι θέλουν να μετασχηματίσουν την οικονομία και την κοινωνία αλλά ελάχιστοι τα καταφέρνουν.

Δύο τέτοιοι ήταν ο Φράνκλιν Ντ. Ρούσβελτ (FDR) και ο Ρόναλντ Ρίγκαν τον προηγούμενο αιώνα, σύμφωνα με αρκετούς ειδικούς. Ο FDR αντιμετώπισε τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930 και δύο πολεμικά μέτωπα στην Ευρώπη και την Ασία. Ο δεύτερος αντιμετώπισε τον στασιμοπληθωρισμό της δεκαετίας του 1970, τις επιπτώσεις της ήττας στο Βιετνάμ και την αυξημένη ισχύ της Σοβιετικής Ένωσης.

Τόσο ο FDR όσο κι ο Ρίγκαν χρησιμοποίησαν νέες, ριζοσπαστικές προσεγγίσεις για να επιλύσουν τις οικονομικές κρίσεις της εποχής τους. Ο FDR χρηματοδότησε μαζικά δημόσια έργα για να απασχολήσει ανέργους, πηγαίνοντας κόντρα στην επικρατούσα άποψη της εποχής. Ο Ρίγκαν δεν δίστασε να απολύσει τους ελεγκτές εναερίου κυκλοφορίας νωρίς στη θητεία του καθώς απεργούσαν, παρότι υπήρχαν νόμοι που το απαγόρευαν. Ήταν αδιανόητο για την εποχή.

Ο FDR αποκλήθηκε «χαμαιλέων» από τον Χούβερ, πολιτικό του αντίπαλο, και ο Ρίγκαν «προϊόν της πολιτικής της τηλεόρασης» και «αστέρας ηθοποιός σε σόου». Και οι δυο κέρδισαν τις εκλογές με μεγάλη διαφορά σε ψήφους και πολιτείες. Αυτό τούς βοήθησε να ασκήσουν πίεση στα μέλη του Κογκρέσου για να περάσουν νόμους και πολιτικές που επιθυμούσαν.

Ο Τραμπ δεν είχε την ευχέρεια της μεγάλης νίκης το 2016. Κι αυτό γιατί πήρε λιγότερες ψήφους από τη Δημοκρατική υποψήφια Χίλαρι Κλίντον ενώ κέρδισε με μικρή διαφορά τους εκλέκτορες. Αυτό ήταν μεγάλο μειονέκτημα γιατί δεν είχε την ίδια επιρροή επί των γερουσιαστών, παρότι οι Ρεπουμπλικάνοι είχαν την πλειοψηφία στη Γερουσία.

Κι αυτό γιατί οι γερουσιαστές και οι βουλευτές στη Βουλή των Αντιπροσώπων ενδιαφέρονται κυρίως για την επανεκλογή τους. Ο ορίζοντας των βουλευτών είναι δύο χρόνια. Αν λοιπόν κάνουν τα χατίρια στον πρόεδρο και η δημοφιλία του δεύτερου πέσει, η επανεκλογή τους δυσκολεύει. Το αντίθετο συμβαίνει όταν η δημοφιλία του προέδρου ανεβαίνει.

Όμως, αυτή τη 2η φορά, ο Τραμπ έχει καταγράψει μια μεγάλη νίκη, με το 50%-51% της λαϊκής ψήφου έναντι 48% περίπου της αντιπάλου του και την επικράτηση σε μεγάλο αριθμό πολιτειών. Είναι σε πολύ καλύτερη θέση. 

Ο πρόεδρος Τραμπ έχει μπροστά του την περίοδο του μέλιτος για να προωθήσει την ατζέντα του και καλύτερες προοπτικές για να πείσει το Κογκρέσο να περάσει τα νομοσχέδια που θέλει.

Ο πρόεδρος χρειάζεται τη στήριξη του Κογκρέσου αλλά αυτή εξαρτάται από την αποδοχή που έχει ο ίδιος στη χώρα, πέρα των άλλων παραγόντων. Μερικές νίκες νωρίς στη 2η θητεία του θα τον βοηθούσαν.

Ο Ελληνοαμερικανός CEO της JPMorgan, Jamie Dimon, τα γνώριζε όλα αυτά όταν, απαντώντας σε σχετική ερώτηση πριν από τις εκλογές για τους δασμούς που απειλεί να επιβάλει ο Τραμπ σε εισαγόμενα προϊόντα, δήλωνε ότι συνεργάτες του προέδρου τον είχαν καθησυχάσει σχετικά.

Ο ίδιος είχε προσθέσει κάτι που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε. Στον πρόεδρο Τραμπ αρέσει να διαπραγματεύεται. Ιδίως, όταν ξέρει πως έχει το πάνω χέρι. 

Ακόμη και αν πρόκειται για στρατιωτικά θέματα με άλλες χώρες, η διαπραγμάτευση μπορεί να έχει οικονομική βάση. Είναι γνωστό ότι ο Τραμπ δεν ευνοεί την αποστολή στρατιωτικής βοήθειας στην Ταϊβάν αλλά απειλεί την Κίνα πως έτσι και κάνει κάτι, τότε οι οικονομικές κυρώσεις θα είναι παραλυτικές, βάζοντας σε κίνδυνο το καθεστώς.

Ο Τραμπ θα έχει μεγαλύτερα περιθώρια κινήσεων για να προωθήσει την ατζέντα του στη 2η θητεία. Η διαπραγμάτευση θα είναι ο πυρήνας της προσέγγισής του και δεν πρέπει να φοβίζει.

Είναι θέμα συνήθειας.