Συνέχιση στο bear market rally που ξεκίνησε για τις αγορές από τα χαμηλά του Οκτωβρίου αλλά και κίνδυνο για αυξημένο volatility προβλέπουν για το α΄ τρίμηνο της φετινής χρονιάς χρηματιστές και διαχειριστές, οι οποίοι προκρίνουν προς το παρόν τοποθετήσεις σε εταιρικά ομόλογα.

Η νέα χρονιά βρήκε τις αγορές με ένα ισχυρό αντίδοτο στο πλήθος των αρνητικών μακροοικονομικών και εταιρικών στοιχείων: τις προσδοκίες που δημιουργούν τα πρωτοφανή "πακέτα στήριξης" των κυβερνήσεων. Προσδοκίες που ηλεκτρίζονται από την ανάληψη της διακυβέρνησης των ΗΠΑ από τον κ. Ομπάμα καθώς εκτιμάται ότι θα ανακοινωθούν νέα μέτρα στήριξης της οικονομίας.

Το α΄ τρίμηνο όμως κρύβει και ισχυρούς κινδύνους για τις μετοχές. Η μεγάλη άντληση κεφαλαίων από κυβερνήσεις και εταιρίες ψαλιδίζει την περιορισμένη λόγω της απομόχλευσης (deleveraging) ρευστότητα, ενώ η έναρξη δημοσίευσης των εταιρικών αποτελεσμάτων 2008 και ενδεχόμενων profit warnings για τη φετινή χρονιά θα τεστάρει τις αντοχές των αγορών.

Διευθύνων σύμβουλος μεγάλης ΑΧΕ τονίζει: "Αν οι προσδοκίες συνεχίσουν να αντισταθμίζουν τα αρνητικά νέα από το μέτωπο της οικονομίας, τότε το σήμα για bear market rally θα καταστεί ισχυρότερο". Για να πιστοποιηθεί όμως απαιτείται, σύμφωνα με τον ίδιο, οι αγορές να δείξουν σημάδια ανοσίας ακόμη και σε ιδιαίτερα αρνητικά στοιχεία, όπως τα πρόσφατα της απασχόλησης.

Χαρακτηριστικό είναι ότι ο S&P διέσπασε το κρίσιμο όριο των 918 μονάδων την πρώτη εργάσιμη του έτους (2/1), παρά την υποχώρηση για πέμπτο συνεχόμενο μήνα του μεταποιητικού δείκτη ISM, αλλά δεν μπόρεσε να δείξει αντοχές στο νέο της απώλειας 693 χιλ. θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα τον Δεκέμβριο, με αποτέλεσμα να επιστρέψει κάτω από τις 918 μονάδες (906 μονάδες) στη συνεδρίαση της 7ης Ιανουαρίου. 
 
Το κοντράστ δείχνει, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ΑΧΕ, ότι τον Γενάρη οι επενδυτές πρέπει να έχουν μετοχές αλλά και ταχύτατα αντανακλαστικά καθώς οι κίνδυνοι παραμένουν ισχυροί.

Για τον ίδιο ο Ιανουάριος και ο Μάρτιος είναι οι δύο πιο κρίσιμοι μήνες, λόγω του παραδοσιακού "January effect" και της λήξης της προθεσμίας νέων αιτήσεων εξαγορών για τα hedge funds εντός του Μαρτίου. "Αν ο Μάρτιος κρύβει μικρού ύψους νέες εξαγορές, τότε η δυναμική ανοδικής αντίδρασης μπορεί να ανατροφοδοτηθεί. Στον αντίποδα, ο κίνδυνος της ταυτόχρονης κατάρρευσης δεκάδων hedge funds μπορεί να οδηγήσει τις αγορές στα χαμηλά τους ή και σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα".

Πιο αισιόδοξος για τη βιομηχανία των hedge funds εμφανίζεται επικεφαλής επενδύσεων εγχώριου επενδυτικού οίκου με ρευστότητα υψηλότερη των 200 εκατ. ευρώ. Σημειώνει δε ότι το deleveraging έχει ολοκληρωθεί σε σημαντικό βαθμό -για τις μετοχές ίσως και κατά 80%- και αρκετά hedge funds διαθέτουν εντυπωσιακή ρευστότητα με τις long τοποθετήσεις τους να βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.

Ο ίδιος εκτιμά ότι για να υπάρξουν προϋποθέσεις ενός bear market rally, θα πρέπει πρώτα να μειωθεί το credit risk και να τρέξουν τα εταιρικά ομόλογα. Εκτιμά δε ως υποψήφια υπεραπόδοσης τα ομόλογα μεγάλων, διεθνώς, εταιριών, με χαμηλό δανεισμό, με υψηλά περιθώρια κέρδους, με χαμηλές δανειακές ανάγκες και με διατηρήσιμα μερίσματα. Στην ίδια εκτίμηση συγκλίνει και η πλειονότητα των επικεφαλής των τμημάτων private banking των εγχώριων τραπεζικών ομίλων.

Οι νέες μειώσεις των επιτοκίων και η επέκταση της ρευστότητας από τα πακέτα στήριξης στον τραπεζικό τομέα θα οδηγήσουν, σύμφωνα με στελέχη ιδιωτικής τραπεζικής, σε σταδιακή αποκλιμάκωση των επιτοκίων καταθέσεων. Ένα μέρος της ρευστότητας που θα φύγει από τις καταθέσεις θα κατευθυνθεί σε τοποθετήσεις με υψηλότερο ρίσκο όπως τα εταιρικά ομόλογα. Ήδη τα σύνθετα προϊόντα που προτείνουν σε πελάτες με διάθεση ανάληψης ρίσκου τα τμήματα private banking περιλαμβάνουν μόλις 20% μετοχές και 60% τοποθετήσεις σε κρατικά και εταιρικά ομόλογα.

Φθηνότερα τα εταιρικά ομόλογα από τις μετοχές

"Αν οι αγορές πειστούν ότι τα προγράμματα στήριξης των τραπεζών μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο νέων μεγάλων καταρρεύσεων, η αγορά των εταιρικών ομολόγων θα αρχίσει να κινείται" σύμφωνα με επικεφαλής asset management εγχώριας τράπεζας, ο οποίος τονίζει ότι σήμερα τα ομόλογα ακόμη και εταιριών με υψηλή πιστοληπτική διαβάθμιση είναι φθηνότερα από τις μετοχές. Προς το παρόν, όμως, ούτε τα εταιρικά ομόλογα δίνουν σήμα αγοράς.

Ήπια άνοδο για τις μετοχές τον Γενάρη προβλέπει στέλεχος επενδύσεων μεγάλης εγχώριας τράπεζας με τον S&P να πηγαίνει ως τις 1.000 - 1050 μονάδες. Αν η τάση του short volatility διατηρηθεί, τότε ενδεχομένως να μετεξελιχθεί σε long equities και πιθανώς σε long commodities. Ο ίδιος πάντως εκτιμά ότι οι αγορές έχουν ήδη δώσει το μεγαλύτερο μέρος της ανοδικής αντίδρασης από τα χαμηλά του φθινοπώρου και πιθανότατα να υπάρξει γύρισμα την περίοδο Φεβρουάριο - Μάρτιο που θα οδηγήσει τον S&P ακόμη και σε νέα χαμηλά.

Με την παραπάνω άποψη συμφωνεί και στέλεχος ξένης χρηματιστηριακής, σημειώνοντας ότι η αθόρυβη ανοδική αντίδραση που έχει ήδη συντελεστεί από τα χαμηλά του διαστήματος Οκτωβρίου - Νοεμβρίου διενεργήθηκε λόγω απουσίας πωλητών. Οι πωλήσεις έχουν μειωθεί λόγω της σημαντικής απομόχλευσης των hedge funds, αλλά με απουσία φρέσκου χρήματος οι αντοχές της αγοράς θα δοκιμαστούν στις πρώτες ιδιαίτερα αρνητικές αναθεωρήσεις κερδοφορίας 2009 από μεγάλες διεθνώς επιχειρήσεις.

Συνιστά δε εταιρικά ομόλογα είτε με απευθείας αγορές είτε με αγορές μεριδίων ξένων Α/Κ με ιστορικά καλές αποδόσεις, καθώς εκτιμά ότι πρώτα η ρευστότητα θα κατευθυνθεί στις εκδόσεις εταιρικών ομολόγων και εν συνεχεία στις μετοχές.

Ο μεγάλος κίνδυνος για τις αγορές μετοχών έγκειται στη μείωση της κερδοφορίας. Προς το παρόν, η συγκλίνουσα τάση προεξοφλεί μείωση στην κερδοφορία της τάξης του 10% σε σχέση με το 2008, είναι όμως πιθανόν η εκτίμηση να αναθεωρηθεί επί τα χείρω όταν θα αρχίσει η δημοσίευση αποτελεσμάτων 2008 και οι εκτιμήσεις κερδοφορίας 2009.

Το bull market ξεκινά συνήθως όταν πια καταστεί κυρίαρχη άποψη ότι ο κύκλος μείωσης της κερδοφορίας έπιασε πάτο και με την κρίση να βαθαίνει για τις οικονομίες και να καθίσταται πολυεπίπεδη δύσκολα μπορεί να το προβλέψει κανείς για το επόμενο τρίμηνο με εξάμηνο σημειώνει έμπειρος αναλυτής.

Ο δεύτερος μεγάλος κίνδυνος είναι η μετάσταση της τραπεζικής κρίσης στις παραδοσιακές εργασίες λόγω της ύφεσης, οι οποίες θα απαιτήσουν νέα κεφαλαιακή ενίσχυση.