Το «υψηλού κινδύνου» κυνήγι αποδόσεων στις αναδυόμενες

Το 2018 οι αναδυόμενες αγορές δείχνουν στους επενδυτές με τον καλύτερο τρόπο γιατί θεωρούνται… αναδυόμενες και άρα πιο επικίνδυνες αγορές σε σχέση με τις ανεπτυγμένες.

Μετά την εκρηκτική τους άνοδο το 2016 και το 2017 κατά 50% περίπου, ο δείκτης MSCI Emerging Markets υποχωρεί 8% φέτος, έφτασε να χάνει και πάνω από 10%, ενώ ορισμένες βασικές αναδυόμενες αγορές σημειώνουν ακόμα μεγαλύτερη πτώση. Οι δείκτες μετοχών σε Τουρκία, Φιλιππίνες, Πακιστάν, Ινδονησία, Κίνα και Νότια Αφρική υποχωρούν κατά μέσο όρο 15%, ενώ έχαναν και πάνω από 20%. Η δε Τουρκία είναι χειρότερη όλων με απώλειες 42%. Τα κρατικά ομόλογα των αναδυόμενων αγορών επίσης έχουν υποστεί σημαντικές απώλειες με τις αποδόσεις των τουρκικών κρατικών 10ετών να ξεπερνούν το 20% στη σκιά και της «Μαύρης Παρασκευής» για τη λίρα.

Οι πολιτικές που προωθεί η κυβέρνηση Trump προκαλούν σημαντικά προβλήματα στις εξαρτώμενες από το εμπόριο αναπτυσσόμενες χώρες και για αυτό αρκετοί επενδυτές φοβούνται ότι θα μπορούσαμε να δούμε μια σειρά οικονομιών να εκτροχιάζονται σε μια επανάληψη της Ασιατικής Κρίσης του 1997.

Η άμεση ανησυχία στις αναδυόμενες αγορές, οι οποίες εξαρτώνται περισσότερο από τις εξαγωγές τους από τις ανεπτυγμένες και πιο πλούσιες χώρες, είναι η πτώση από τον εμπορικό πόλεμο. Η κυβέρνηση Trump εφάρμοσε πρόσφατα δασμούς σε κινεζικά προϊόντα αξίας 30 -40 δισ. δολάρια και επίσης ξεκίνησε η νομοθετική διαδικασία για περαιτέρω δασμούς ύψους 200 δισ. δολαρίων, με προειδοποίηση ότι το ποσό μπορεί να αυξηθεί γρήγορα μέχρι τα 500 δισ. δολάρια αν η κινεζική κυβέρνηση δεν αρχίσει να συνεργάζεται.

Η βασική ανησυχία των επενδυτών είναι η πιθανή επίπτωση στην ευρύτερη περιοχή. Η Μαλαισία, η Σιγκαπούρη, η Νότια Κορέα και η Ταϊβάν είναι μερικές από τις οικονομίες που εξαρτώνται περισσότερο από το παγκόσμιο εμπόριο αφού συχνά τα αγαθά τους διακινούνται μέσω Κίνας. Μέχρι να καταστεί σαφής η πλήρης έκταση των tariffs και των περιορισμών, θα είναι αδύνατο να εκτιμηθεί σε ποιο βαθμό θα μπορούσε να επηρεαστεί η ανάπτυξη των χωρών, οπότε οι επενδυτές θα παραμείνουν «αγχωμένοι».

Η έξοδος από τις αναδυόμενες αγορές

Οι διαχειριστές δεν ήταν απροετοίμαστοι στις πολιτικές Trump. Από τον Απρίλιο φέτος, σύμφωνα με τα στοιχεία της EPFR Global, τα παγκόσμια μετοχικά κεφάλαια αναδυόμενων αγορών (Emerging Markets – EM) έχουν εκροές αξίας περίπου 14 δισ. δολαρίων, καθώς οι θεσμικοί επενδυτές έχουν απομακρυνθεί από τα πιο επικίνδυνα περιουσιακά στοιχεία και έχουν επιστρέψει στην ασφάλεια των EM και ειδικά στις ΗΠΑ. Σε αυτό βοηθάει και η πορεία του δολαρίου αλλά και των επιτοκίων του.

Τα παγκόσμια μετοχικά κεφάλαια των EM ανέρχονται συνολικά σε 1 τρισ. δολάρια και εξακολουθούν να αποτελούν μόλις το 20% των αμερικανικών μετοχικών κεφαλαίων ύψους 5 τρισ. δολαρίων. Συνεπώς, μια αύξηση κατά 1% των μετοχικών κεφαλαίων των ΗΠΑ σε βάρος των κεφαλαίων των αναδυόμενων αγορών οδηγεί σε μείωση κατά 5% και προκαλεί σημαντικές πτώσεις στις αναδυόμενες χρηματιστηριακές αγορές.

Σε αυτήν την πτωτική πορεία των ΕΜ, η αποστροφή έναντι του κινδύνου έχει ενισχυθεί περαιτέρω και από την αποεπένδυση σε ομόλογα υψηλής απόδοσης. Τα προηγούμενα χρόνια, το κυνήγι της απόδοσης των funds, είχε προκαλέσει σημαντική αύξηση στις τοποθετήσεις σε ομόλογα στις ΕΜ. Με τo carry trade από τα μηδενικά επιτόκια και την ποσοτική χαλάρωση του δολαρίου να αποτελεί πλέον παρελθόν, τα high yield των EM από ελκυστικά προϊόντα έγιναν επικίνδυνα.

Ο εμπορικός πόλεμος, το δολάριο και οι αποτιμήσεις

Ένα από τα βασικά αποτελέσματα του εμπορικού πολέμου του Trump είναι η αδυναμία του κινεζικού νομίσματος ρενμίνμπι, το οποίο ενέτεινε τη νευρικότητα στις αναδυόμενες σε συνδυασμό με τη δύναμη του δολαρίου. Η ισχύς του αμερικανικού νομίσματος δημιουργεί φόβους ότι οι αναδυόμενες οικονομίες, ιστορικά εξαρτημένες από ροή ρευστότητας σε δολάρια είτε μέσω χρέους είτε μέσω μετοχών, θα ξεκινούσαν τον αγώνα προσέλκυσης περισσότερων δολαρίων για να εξυπηρετήσουν το χρέος τους σε δολάρια. Εφόσον τα επιτόκια των ΗΠΑ βρίσκονται σε ανοδική τροχιά, καθιστούν τα περιουσιακά στοιχεία των ΗΠΑ πιο ελκυστικά και οι παγκόσμιοι επενδυτές τείνουν να επιστρέφουν στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.

Αυτή η αλυσίδα γεγονότων γιγάντωσε την ασιατική κρίση το 1997. Ο αυξημένος δανεισμός σε δολάρια πριν από το 1997, σε συνδυασμό με τα όχι πολύ υψηλά συναλλαγματικά αποθέματα για την εξυπηρέτηση του χρέους όταν τα νομίσματά τους άρχισαν να διολισθαίνουν, προκάλεσε την κατάρρευση.

Οι φόβοι όμως μιας ακόμη κρίσης στις αναδυόμενες αγορές, όπως τη δεκαετία του 1990, φαίνεται να είναι υπερβολικοί: οι αναδυόμενες χώρες είναι πλέον πολύ πιο ανθεκτικές στις εξωτερικές απειλές και λιγότερο εξαρτημένες από τους οικονομικούς κύκλους των ανεπτυγμένων χωρών ενώ οι αποτιμήσεις τους είναι σε πολύ λογικά ή και φθηνά πλαίσια.

Οι αναδυόμενες αγορές σύντομα θα εξουσιάσουν την παγκόσμια οικονομία αφού συνδυάζουν νεανικούς πληθυσμούς, ολοένα και πιο σταθερές εγχώριες οικονομίες και είναι πλέον μεταξύ των λίγων περιοχών της παγκόσμιας αγοράς μετοχών που προσφέρουν αξία σε μια περίοδο εποχή που σχεδόν όλες οι ανεπτυγμένες αγορές είναι υπερτιμημένες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Yardeni Research και της MSCI Inc., το forward P/E των αναδυόμενων αγορών είναι στις 11,4 φορές μόλις, ενώ σε σχέση με τις αναπτυγμένες αγορές το discount ξεπερνά το 25% αφού ο δείκτης ΜSCI World διαμορφώνεται στις 15,6 φορές. Ειδικά, σε σχέση με την αμερικανική αγορά και το δείκτη S&P 500, όπου το forward P/E διαμορφώνεται στις 16,7 φορές, το discount ξεπερνάει το 30%.

Τέλος, σε όρους εσωτερικής αξίας και μερισματικής απόδοσης, επίσης, οι αναδυόμενες αγορές υπερτερούν σημαντικά σε σχέση με τις ανεπτυγμένες. 2,56% μερισματική απόδοση οι ΕΜ και 2,36% οι DM και 1,7 φορές δείκτης P/BV έναντι 2,45 φορές ή discount 30%.