Αγορές: Η επόμενη μέρα μετά το ιταλικό sell-off

Déjà vu στους φόβους της ευρωπαϊκής συνοχής φέρνει η ιταλική κρίση στις αγορές, με το ιταλικό 10ετές να σκαρφαλώνει μέχρι και το 3,39%, υψηλό τεσσάρων ετών από το 1,72% που βρισκόταν στις αρχές του μήνα, πριν επιστρέψει τελικά και πάλι πιο κοντά στο κατώφλι «συναγερμού» στο 3%.

Ακόμα χειρότερη εικόνα στο διετές ομόλογο, το οποίο αποτελεί και το «βαρόμετρο» του βραχυπρόθεσμου κινδύνου, το οποίο κινήθηκε ως το 2,73% πριν υποχωρήσει στο 2,5%. Η στροφή στην «ασφάλεια» φαίνεται και στην απόδοση του γερμανικού 10ετούς ομολόγου, η απόδοση του οποίου μειώθηκε στο 0,25%.

Οι ευρωπαϊκές αγορές μετοχών και ομολόγων νιώθουν και πάλι την πίεση να επιστρέφει, ενώ η εγχώρια αγορά των ομολόγων έδειξε όλες τις προηγούμενες μέρες, αλλά και χθες, εντελώς απροστάτευτη έναντι της εισαγόμενης ιταλικής κρίσης. Το εγχώριο 10ετές προσέγγισε το επίπεδο του 5%, επίπεδο το οποίο αποτελεί και «ταφόπλακα» σε οποιαδήποτε σκέψη για έξοδο στις αγορές το επόμενο χρονικό διάστημα. Ταυτόχρονα και οι εγχώριες μετοχές βρίσκονται σε συνεχή πίεση, αφού στα ανοικτά θέματα της Folli-Follie Group και του rebalancing των δεικτών MSCI, έρχεται να προστεθεί ένας ακόμα σοβαρός αστάθμητος παράγοντας κινδύνου.

Οι ευρωπαϊκές τραπεζικές μετοχές βρέθηκαν στο στόχαστρο, αφού σημαντικές ισπανικές, ιταλικές γαλλικές και γερμανικές τράπεζες σημείωσαν απώλειες άνω του 5%. Από τους ευρωπαϊκούς δείκτες, η Γαλλία και η Γερμανία διασώθηκαν με υποχώρηση 1%-1,5%, αλλά οι περιφερειακές ευρωπαϊκές αγορές και ο Νότος σημείωναν σημαντικές απώλειες άνω του 2,5%, παρά τις προσπάθειες να «μαζευτούν». Την ίδια στιγμή, το ευρώ έναντι του δολαρίου σημειώνει πτώση άνω του 6,5% από τα μέσα Απριλίου αφού έχει κινηθεί από το 1,24 στο 1,15.

Από την άλλη πλευρά, ενώ αρχικά οι βασικοί δείκτες της Wall Street κινήθηκαν σε αρνητικά πρόσημα, η πολιτική κρίση στην Ιταλία φαίνεται να βάρυνε το κλίμα και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Οι αγορές είναι πιθανό να παραμείνουν υπό πίεση για ένα διάστημα, ενώ το βραχυπρόθεσμο ρίσκο είναι η περαιτέρω μόνιμη μετάδοση της κρίσης στις αδύναμες δημοσιονομικά χώρες στην περιφέρεια της Ευρωζώνης.

Συνολικά, μετά το χθεσινό sell-off στα ιταλικά assets, οι διαχειριστές θα γίνουν ακόμα πιο προσεκτικοί, αφού το επενδυτικό και το οικονομικό κλίμα συνεχίζει να βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και οι ευρωπαϊκές αγορές παραμένουν ευάλωτες. Ενώ ήταν βέβαιο ότι το 2018 θα είναι ένα πιο ευμετάβλητο σε σχέση με το 2017, με απότομες κινήσεις και στις δύο πλευρές, εντούτοις οι διαχειριστές στην Ευρώπη δεν είναι προετοιμασμένοι για εκλογικές αναμετρήσεις σε σχεδόν όλες τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου μέχρι το φθινόπωρο.

H πιο απαισιόδοξη ωστόσο πλευρά, η οποία κρούει των κώδωνα για τις αδυναμίες που παρουσιάζει συνολικά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα με την τρέχουσα του μορφή, θεωρεί σαφέστατα το sell-off στην Ιταλία ως τον προάγγελο των προβλημάτων που θα «πλακώσουν» στις ευρωπαϊκές αγορές τους επόμενους μήνες. Η πιο ψύχραιμη σκέψη βέβαια επισημαίνει ότι πάντοτε το αρχικό σοκ είναι το ισχυρότερο και έπειτα γίνεται μια πιο ορθολογική αξιολόγηση του κινδύνου.

Πολύ μεγάλο ρόλο στο πως θα εξελιχθεί η κρίση θα έχει η ικανότητα της ΕΚΤ να λειτουργήσει ως «ανάχωμα» στη μετάδοση της κρίσης. Οι πρώτες κινήσεις και πιέσεις στα ομόλογα της Ιταλίας - και μέσω του μηχανισμού μετάδοσης και στον Ευρωπαϊκό νότο - δεν πρόκειται να αμβλυνθούν βραχυπρόθεσμα, αφού το πολιτικό τοπίο στη γειτονική χώρα δεν είναι ξεκάθαρο χρονικά. Πολλοί αναλυτές θεωρούν τις επόμενες εκλογές, όποτε και αν αυτές λάβουν χώρα, ως δημοψήφισμα για το ευρώ, γεγονός που δημιουργεί μια μεγάλη περίοδο αβεβαιότητας.

Όπως αναμένεται ευρέως, η προσωρινή κυβέρνηση δεν θα κερδίσει ψήφο εμπιστοσύνης στο κοινοβούλιο και η πολιτική αβεβαιότητα θα παραμείνει αυξημένη. Οι συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί είναι αρκετά περίπλοκες αφού από τη μία πλευρά δεν έχει διαμορφωθεί μια κυβέρνηση που θέτει σε αμφισβήτηση την παραμονή της Ιταλίας στην Ε.Ε., αλλά από την άλλη οι νέες εκλογές, είναι απίθανο να θεωρηθούν ως θετική εξέλιξη για την ιταλική οικονομία από τις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης. Ήδη ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης Moody's προειδοποιεί μια υποβάθμιση της ιταλικής οικονομίας εάν η επόμενη κυβέρνηση ακολουθήσει πολιτικές που θα αυξήσουν το χρέος, αφού η αξιολόγηση Baa2 της ιταλικής οικονομίας βρίσκεται υπό αναθεώρηση.

Η πορεία του 2ετούς ιταλικού ομολόγου