Γιατί το ΧΑ δεν είναι «φούσκα»

«Στον βαθμό που η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να επανέρχεται σταδιακά στην κανονικότητα μέσα από ανοδικούς ρυθμούς στο ΑΕΠ της, τότε το ΧΑ δεν θα πρέπει να θεωρείται ως φούσκα που πρόκειται να σκάσει. Και αυτό γιατί πέρα από τις κατά καιρούς διακυμάνσεις των τιμών, δεκάδες ελληνικές μετοχές έχουν πραγματική αξία και διαπραγματεύονται στο ταμπλό με λογικούς ή και ελκυστικούς χρηματιστηριακούς δείκτες».

Αυτά δήλωσε στο Euro2day.gr γνωστός παράγοντας της αγοράς, συμπληρώνοντας πως όπως και κατά τα προηγούμενα χρόνια, έτσι και τώρα έχει μεγάλη σημασία η προσεκτική επιλογή τίτλων και ο μεσομακροπρόθεσμος χρονικός ορίζοντας. «Επιλέγουμε προσεκτικά τίτλους, σχηματίζουμε μικτό χαρτοφυλάκιο που περιλαμβάνει μετρητά-εταιρικά ομόλογα και δρούμε με μακροχρόνιο ορίζοντα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Το Euro2day.gr, από την πλευρά του, παραθέτει την εξέλιξη σε τρεις σημαντικούς δείκτες σε ό,τι αφορά τον μέσο όρο των μη τραπεζικών εισηγμένων, προσθέτοντας τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις για την πορεία των δεικτών αυτών μέσα στο 2018.

Δείκτης P/E: Με βάση το κλείσιμο της 15ης Φεβρουαρίου 2018, η συνολική κεφαλαιοποίηση του ΧΑ ανερχόταν στα 57,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 9,42 δισ. αφορούσαν τις πέντε τράπεζες. Άρα, η αποτίμηση για τις μη τραπεζικές μετοχές του ελληνικού χρηματιστηρίου είχε διαμορφωθεί στα 47,67 δισ. ευρώ.

Με βάση τα καθαρά κέρδη (μετά από φόρους και δικαιώματα μειοψηφίας) των μη τραπεζικών εισηγμένων το 2016 (2,1 δισ. ευρώ), ο μέσος δείκτης P/E διαμορφώνεται στις 22,7 φορές.

Αν δεχτούμε ότι τα καθαρά κέρδη των εισηγμένων αυξήθηκαν κατά 20% μέσα στο 2017 (με +22% είχε κλείσει το πρώτο εξάμηνο), τότε ο δείκτης P/E με βάση τα εκτιμώμενα περυσινά αποτελέσματα διαμορφώνεται στις 19 φορές.

Αν επίσης αφαιρέσουμε από τον αριθμητή (κεφαλαιοποίηση) και τον παρονομαστή (κερδοφορία) του δείκτη την επίδραση των ζημιογόνων εταιρειών, τότε προκύπτει ένας σαφώς πιο ελκυστικός δείκτης από αυτόν των 19 φορών.

Τέλος, το πιθανότερο σενάριο είναι πως η κερδοφορία των εισηγμένων εταιρειών θα συνεχίσει την ανοδική της τάση και μέσα στο 2018 (παρά τους αστάθμητους παράγοντες που επηρεάζουν τις επιδόσεις των διυλιστηρίων και παρά τα έκτακτα κέρδη που ενέγραψε πέρυσι η ΔEH), με κινητήριους μοχλούς μια αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ κατά 2%-2,5% και μια ανάπτυξη της ευρωπαϊκής οικονομίας (επίδραση στις εξαγωγές) κατά περίπου 2%.

Άλλωστε, με βάση ρεπορτάζ του Euro2day.gr, περίπου οι εννέα στις δέκα εισηγμένες προβλέπουν για φέτος είτε αυξημένη κερδοφορία σε σχέση με το 2017, είτε μια επίδοση πολύ κοντά στην περυσινή.

Αν λοιπόν δεν προκύψουν κάποιοι έκτακτοι παράγοντες, ο μέσος δείκτης P/E για τις κερδοφόρες εταιρείες με βάση τα προβλεπόμενα κέρδη του 2018 θα αποκλιμακωθεί (βελτιωθεί) περαιτέρω.

Μερισματική απόδοση: Το 2017 οι μη τραπεζικές εισηγμένες εταιρείες του ΧΑ διένειμαν στους μετόχους τους μέσα από μερίσματα και επιστροφές κεφαλαίου το ποσό του 1,34 δισ. ευρώ. Αυτό, με βάση την τρέχουσα κεφαλαιοποίηση των 47,67 δισ. ευρώ, οδηγεί σε μια μέση μερισματική απόδοση της τάξεως του 2,8%, όταν τα επιτόκια των μεγάλων προθεσμιακών καταθέσεων στις τράπεζες δεν αποφέρουν πάνω από 0,5%.

Ζητούμενο βέβαια είναι το πώς θα εξελιχθούν φέτος οι χρηματικές διανομές. Από τη μια πλευρά, αναμένεται πως ορισμένες εταιρείες που διένειμαν πέρυσι ποσά μεγαλύτερα των κερδών τους (π.χ. ΤΙΤΑΝ, ΟΠΑΠ, ΕΧΑΕ ΕΛΤΡΑΚ, Ικτίνος) είναι πολύ πιθανόν φέτος να κινηθούν σε χαμηλότερα επίπεδα.

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, ήδη Coca Cola HBC και ΟΛΠ ανακοίνωσαν υψηλότερα μερίσματα, πράγμα που αναμένεται τόσο για τα διυλιστήρια (Ελληνικά Πετρέλαια, Motor Oil) όσο και για τον ΟΤΕ (ανακοίνωσε χαλαρότερη πολιτική διανομών).

Γενικότερα, η αύξηση των εταιρικών κερδών μέσα στο 2017, σε συνδυασμό με την -περιορισμένη έστω- βελτίωση της κατάστασης σε ό,τι αφορά τη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία, αφήνουν περιθώρια σε αρκετές εισηγμένες να προχωρήσουν φέτος σε κάπως υψηλότερες διανομές μετρητών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη μέση μερισματική απόδοση του ΧΑ, με βάση τα προβλεπόμενα μεγέθη του 2018.

Δείκτης ρευστότητας: Ο δείκτης «καθαρό χρέος προς EBITDA» αποτελεί έναν από τους βασικότερους δείκτες ρευστότητας μιας εταιρείας, όπου όσο χαμηλότερη είναι η τιμή του δείκτη, τόσο καλύτερη θεωρείται η ρευστότητα της εταιρείας, όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες θεωρούνται σταθεροί. Γενικότερα, ανεκτή θεωρείται η ρευστότητα ενός ομίλου, όταν η τιμή του δείκτη υπολείπεται του 4-5.

Με βάση τα στοιχεία του 2016 (τελευταία διαθέσιμα σε ετήσια βάση), ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός των μη τραπεζικών εισηγμένων ανερχόταν στα 28,6 δισ. ευρώ, τα διαθέσιμά τους στα 9,6 δισ. ευρώ, άρα ο καθαρός δανεισμός είχε διαμορφωθεί στα 19 δισ. ευρώ (28,6-9,6). Με δεδομένο ότι το συνολικό EBITDA των εισηγμένων ήταν το 2016 8,52 δισ. ευρώ, τότε ο δείκτης «καθαρό χρέος προς EBITDA» ανερχόταν στο 2,23, επίδοση πολύ ικανοποιητική.

Με βάση τα στοιχεία της 30ής Ιουνίου του 2017, ο καθαρός δανεισμός των εισηγμένων (18,9 δισ. ευρώ) διατηρήθηκε στα ίδια σχεδόν επίπεδα σε σχέση με την 31η/12/2016, όταν το EBITDA (λειτουργικά κέρδη) των εταιρειών είχε παρουσιάσει άνοδο.

Με άλλα λόγια, ο μέσος δείκτης ρευστότητας των εισηγμένων είναι σαφώς ικανοποιητικός, πλην όμως δεν αντανακλά την πραγματική εικόνα, καθώς από τη μια πλευρά υπάρχουν δεκάδες εταιρείες με πλεονάζουσα ρευστότητα που οι τράπεζες «παρακαλάνε» να τις δανείσουν και από την άλλη πλευρά, κάποιες άλλες δεκάδες όμιλοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και βιωσιμότητας.